De eisen aan energie-efficiëntie in gebouwen nemen snel toe. In 2030 moet ieder Nederlands gebouw beschikken over Energielabel A en in 2050 moeten alle gebouwen zelfs compleet energieneutraal zijn. ABB adviseert vastgoedeigenaren, gebouwbeheerders,  installateurs, architecten en system integrators over inzetten van gebouwautomatisering op basis van KNX voor energie-efficiëntie. Daarmee zijn energiebesparingen te realiseren tot wel 31%.

Ron van de Beek, gebouwautomatiseringspecialist bij ABB: “Gebouwinstallaties zijn vaak organisch gegroeid en worden steeds complexer. Naast traditionele voorzieningen zoals verlichting, HVAC en noodverlichting zijn in de loop van de tijd moderne energievoorzieningen toegevoegd zoals zonnepanelen, warmtepompen en laadsystemen. Wat we echter veel zien is dat al deze gebouwvoorzieningen op zichzelf staande ‘circuits’ zijn met allemaal aparte leveranciers. Dat betekent bijna altijd dat ze niet optimaal energie-efficiënt functioneren. Gaat bijvoorbeeld de ventilatie helemaal open, terwijl de verwarming net maximaal verwarmt. Of zijn er wel bewegingssensoren voor verlichting in bepaalde ruimtes, maar reageert de klimaatbeheersing hier niet op. Door alle deelinstallaties in samenhang aan te sturen, ontstaat een veel coherenter en energie-efficiënter geheel. ABB i-bus® KNX maakt het mogelijk om deelinstallaties (onafhankelijk van fabrikant) met elkaar te integreren en automatisch aan te sturen. Studies laten zien dat er daarmee besparingen tot wel 31% mogelijk zijn.”

Wereldwijd standaard

ABB i-bus® KNX is gebaseerd op KNX, de wereldwijde standaard voor ‘communicatieve’ installaties (zie ook knx.org) en ’s werelds eerste open norm voor het beheer van alle soorten slimme gebouwen - zowel industriële, commerciële of residentiële gebouwen. Met KNX voeg je aan de conventionele bedradingstechniek een communicatielijn (buskabel) toe. Zo ontstaat de basis voor intelligente regeltechniek in het systeem en kan de installatie voorzien in de traditionele functies én heel veel nieuwe mogelijkheden.

Opbouw van de installatie

Bij een KNX bussysteem worden alle sensoren (bijvoorbeeld drukknoppen, aanwezigheidsmelders of verwariming-koeling-ventilatie sensors) met aktoren (bijvoorbeeld dim-zonwering klimaat aktoren) verbonden via een datakabel, in plaats van het bekabelen van schakelaars en verbruikers (conventionele installatie). De componenten communiceren via ‘datatelegrammen’ op één busleiding. De sensoren versturen commando’s. De aktoren ‘horen’ deze en voeren de gedefinieerde functie uit zodra ze worden aangesproken. De KNX-structuur is zeer flexibel in het ontwerp door gebruik te maken van de verschillende manieren van verbinden, in een lijn-, boom-, of sterstructuur. Een groot aantal functies kan met ABB i-bus® KNX worden geparametreerd, bijvoorbeeld groepscommando‘s, logische verknopingen, besturings- en regelopdrachten.

Toekomstbestendig

Ron van de Beek: “KNX is een uniforme standaard, ruim 500 fabrikanten ontwikkelen reeds systemen voor gebruik met KNX en bijna 100.000 bedrijven wereldwijd creëren dagelijks KNX-oplossingen. Daarmee is het een veelzijdige en toekomstbestendige keuze. Zo kun je KNX koppelen met andere regeltechniek-systemen waaronder DALI voor verlichting, BACnet voor klimaatsturing en SCADA voor uiteenlopende automatiseringstoepassingen. Hiermee kun je je klimaatsysteem bijvoorbeeld ook koppelen aan een boekingssysteem of agenda. Ook het integreren van veiligheidsfuncties zijn mogelijk, op basis van bewegingsmelding, toegangsbeheer en meer. Met het ABB i-bus® KNX-systeem zijn gebouwen eenvoudig te beheren en te besturen. Dat zorgt voor meer flexibiliteit, veiligheid, economische efficiëntie en gebruiksgemak. Dankzij de flexibiliteit van een ABB i-bus® KNX elektrische installatie is de dagelijkse werk- of leefomgeving eenvoudig aan te passen aan individuele behoeften - nu en in de toekomst.”

Brainstormen geeft energie

Omdat de mogelijkheden zo groot zijn opende ABB recent ACE in Nieuwegein. Ron van de Beek: “ACE staat voor Accelerate | Co-create | Experience en is een speciaal ontworpen ruimte, waarin we volgens een unieke methode met bouwteams brainstormen over de gebouwinstallatie, met als uitgangspunt uit te diepen wat een opdrachtgever of gebruiker wil gaan doen met het gebouw en wat zij belangrijk vinden. Vindt de opdrachtgever of gebruiker bijvoorbeeld een hoge BREEAM-score belangrijk? Dan moet dat in het ontwerp meegenomen worden voor de installatie. In de ACE ruimte kunnen we daarbij de laatste innovaties en proven technologies zoals ABB i-bus® KNX laten zien. In korte tijd komen bouwteams zo tot een basis voor het installatie-ontwerp.”