Versnelling naar volledige circulariteit

timer3 min
Versnelling naar volledige circulariteit

De bouwsector blijft sterk afhankelijk van primaire, niet-hernieuwbare materialen. Dat zorgty voor hoge materiaalgebonden emissies, zoals beschreven in Op weg naar CO2-neutraal. Het Forum Circulair Bouwen op de Klimaattop GO 2024 belichtte de urgente noodzaak om de gebouwde omgeving in Nederland te verduurzamen, met als doel volledige circulariteit in 2050.

De sprekers benoemen de belangrijkste obstakels voor circulair bouwen:

  • Verschillende definities: Bedrijven en overheden ervaren verwarring door uiteenlopende definities. Een fabrikant in verfsystemen loopt bijvoorbeeld aan tegen onduidelijke definities. Wethouder Noël Vergunst (Nijmegen) pleit voor een geharmoniseerde aanpak ondersteund door de rijksoverheid. Momenteel werken ze samen met bedrijven en stellen ze vast dat de beste methodes nog niet vaststaan. Het helpt als regio's met een kritische massa afspraken maken over verwachtingen bij opdrachten. Het belangrijkste uitgangspunt blijft: zo min mogelijk primaire nieuwe grondstoffen toevoegen en anders herbruikbare materialen gebruiken.
  • Gebrek aan bewustwording en standaarden: Dennis Duffels (VBI) en Jim Teunizen (Alba Concepts) wijzen op onvoldoende kennis over circulariteit, wat de adoptie vertraagt. Jim stelt dat Het Nieuwe Normaal alleen effectief is als het breed wordt omarmd. Dit framework biedt verschillende KPI's (materiaalverbruik, waterverbruik, energie) om op te sturen.
  • Verantwoordelijkheid: De vraag wie circulariteit moet versnellen – de overheid, opdrachtgevers of bouwbedrijven – blijft open. Dennis wijst op het belang van regelgeving, terwijl anderen aangeven dat bedrijven zelf circulaire waarden kunnen en moeten integreren.

Hergebruik versus biobased materialen

De discussie richt zich op de balans tussen hergebruik en biobased materialen. Deelnemers benadrukken dat beide waardevol en complementair zijn, maar dat biobased materialen ook herbruikbaar moeten zijn. Vergunst stelt dat hergebruik prioriteit heeft vanwege de lagere milieu-impact. Thomas Wellink (RVO) geeft aan dat een mix van beide, afhankelijk van het project, het meest effectief is. Momenteel is slechts 1-3 procent biobased, en dat percentage moet groeien. Op korte termijn moeten dus ook kansen van laaghangend fruit benut worden en bestaande materialen verduurzaamd.

Een voorbeeld uit het publiek komt van de gemeente Doetinchem, waar in een project 72 procent van de bouw biobased gebeurde, maar dit ten koste ging van hergebruik. Dit benadrukt het belang van sturen op circulariteit en het bieden van vrijheid aan de markt om te kiezen tussen hergebruikte of biobased materialen.

Aanbevelingen

Het forum concludeert dat experimenten nodig zijn om effectieve circulaire oplossingen te ontwikkelen. De aanbevelingen zijn:

  • Uniforme definities en meetmethoden: overheid en bedrijfsleven moeten samen duidelijke criteria ontwikkelen om verwarring te voorkomen. Tijd en experimenteren zijn nodig om tot preciezere definities te komen.
  • Regelgeving voor duurzaamheid: verplichte regelgeving moet circulair bouwen stimuleren, vooral bij nieuwbouw.
  • Lokale proeftuinen: gemeenten zoals Nijmegen dienen als testlocaties voor landelijke toepassing.
  • Gebruik van het Nieuwe Normaal-Raamwerk: dit raamwerk biedt structuur voor het meten van milieu-impact en bevordert circulariteit.
  • Gedeelde verantwoordelijkheid: overheid, opdrachtgevers, bouwers en toeleveranciers moeten allemaal bijdragen. Inzicht en meetbaarheid motiveren bedrijven om circulaire keuzes te maken.

Conclusie

Het Forum Circulair Bouwen toont aan dat de sector kennis en intenties heeft, maar om de doelen voor 2030 en 2050 te bereiken, zijn duidelijke definities, meetbare richtlijnen en samenwerking cruciaal. Overheid en bedrijfsleven moeten samenwerken en experimenteren om tot schaalbare, circulaire bouwmethoden te komen.

Tekst: Manon Huntjens

Meer verslagen over de Klimaattop GO lees je op de website

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c41 c185 c225
Circulaire installaties: de juiste reden, de verkeerde argumentatie?

Circulaire installaties: de juiste reden, de ...

Circulair ontwerpen is altijd een goed idee. Minder primaire grondstoffen, langer meegaan van materialen en efficiënter gebruik van installaties zijn daarom ...

Lees verder

c21 c26 c40 c185 c237
Ons Stadsgezicht in Harderwijk

Ons Stadsgezicht in Harderwijk

In Harderwijk komen 193 nieuwe woningen in de wijk Waterfront. Het deelplan ‘Ons Stadsgezicht’ is ontwikkeld door Van Wijnen Projectontwikkeling en ...

Lees verder

c21 c185 c225
Kennisevent brengt wetenschap en praktijk samen

Kennisevent brengt wetenschap en praktijk samen

Een kennisevent laat de toekomst van duurzame en akoestische bouwoplossingen zien en brengt wetenschap en praktijk samen. Knauf organiseert de bijeenkomst, speciaal ...

Lees verder

c185 c223
Whitepaper: circulair bouwen met maximale CO2 -impact

Whitepaper: circulair bouwen met maximale CO2 ...

Het Klimaatakkoord van Parijs is duidelijk: in 2030 is het aandeel hernieuwbare grondstoffen 50 procent en stoten we op dat moment meer dan de helft minder schadelijke ...
c21 c185 c225
Financiële incentives voor circulair bouwen

Financiële incentives voor circulair bouwen

Op 13 februari 2025 ontdek je de financiële incentives achter circulair bouwen en leer je over de financiële restwaarde, aan de hand van diverse praktijkvoorbeelden. ...

Lees verder

c21 c185 c225 c279
Circulariteit stimuleren in de bouw

Circulariteit stimuleren in de bouw

Door materialen en producten te registreren, krijgen ze een identiteit en wordt hun waarde inzichtelijk. Daarmee wordt het onder andere eenvoudiger om te voldoen ...

Lees verder

c21 c185 c225
Slimmer bouwen met minder materiaal

Slimmer bouwen met minder materiaal

Het rondetafelgesprek ‘Slimmer bouwen met minder materiaal’ richtte zich op het verminderen van materiaalgebruik en de integratie van duurzaamheid en ...

Lees verder

c21 c140 c185 c225
Alliantie zorgt voor landelijke dekking circulaire gevelstenen

Alliantie zorgt voor landelijke dekking circulaire ...

Een krachtenbundeling zorgt voor een landelijke dekking van aanbod van circulaire gevelstenen. De Rebrick-alliantie, tussen Bouwcenters Concordia, Esselink, Van ...

Lees verder

c21 c185 c225 c237 c243
Ultieme duurzaamheid is beter benutten wat we nu al hebben 

Ultieme duurzaamheid is beter benutten wat we ...

Ze is al bijna een decennium Duurzaam Gebouwd-expert, deelt kennis tijdens rondetafelgesprekken én is een veelgevraagd spreker voor het podium. Ook laat ...

Lees verder

c21 c185 c225 c237 c261
Het jaar van de waarheid

Het jaar van de waarheid

2050 is hét jaar. Dan moet de gebouwde omgeving klimaatneutraal, circulair én klimaatadaptief zijn. Terwijl onze sector anno 2024 vooral kijkt naar ...

Lees verder

c21 c185 c225
Opschaling nieuw leven voor oude gevelstenen

Opschaling nieuw leven voor oude gevelstenen

De bedrijven Rebrick en het Duitse Klinker Historika, gespcialiseerd in het aanbieden van herwonnen gevelstenen, slaan de handen ineen om op grotere schaal oude ...

Lees verder

c21 c185 c225 c237
Kennisdelen over regeneratieve bouw

Kennisdelen over regeneratieve bouw

Inzichten en mogelijkheden voor vandaag, morgen en overmorgen voor circulaire en regeneratieve komen naar voren op een event bij Keukenconfessies in Eindhoven op ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up