Omgevingsvisie Roerdalen: Kragten houdt het tempo hoog

timer5 min
Omgevingsvisie Roerdalen: Kragten houdt het tempo hoog

Met het recente uitstel van de invoering van de Omgevingswet krijgen heel wat gemeenten enige lucht in de organisatie. Het Midden-Limburgse Roerdalen was echter net op stoom gekomen en wil dat momentum niet verliezen. Aan adviesbureau Kragten de taak het tempo erin te houden.

Op het gemeentehuis in Sint Odiliënberg ontmoeten projectleider Omgevingsvisie Sjoerd van Eck en Kragten-adviseur Stan Rademakers elkaar voor het eerst sinds het begin van de coronacrisis. Samen werken ze aan het opstellen van de Omgevingsvisie van Roerdalen. Van Eck: “In eerste instantie zouden ambtenaren zelf de Omgevingsvisie schrijven, maar andere dossiers kregen na 2017 toch voorrang. Daarom hebben we vorig jaar de keuze gemaakt om een adviesbureau in te schakelen.

Het kon echter niet zo zijn dat een bureau vanaf een kantoor een visie zit te schrijven, zegt Van Eck: “De input moet natuurlijk wel van onszelf komen. Daarom is Rademakers een dag per week op het gemeentehuis aanwezig om snel te kunnen sparren en ook zelf te proeven wat er hier leeft. Wij zijn een redelijk kleine organisatie met korte lijntjes en hebben minder specialisten in huis dan een grote gemeente. Hier doe je als ambtenaar bijna alles en zo kijken wij samen al heel integraal naar ruimtelijke vraagstukken. Het werken in de geest van de Omgevingswet zit hier wel goed.”

Kragten paste goed in dat plaatje, stelt Rademakers. “Als bureau met 180 collega’s zijn we groot genoeg voor het behappen van integrale en complexe vraagstukken. Tegelijkertijd zorgt deze schaal er ook voor dat we elkaar en elkaars kwaliteiten goed kennen en dat maakt het gemakkelijk schakelen. Integraal werken beheersen wij als organisatie daarom goed. Kragten heeft mensen die sterk zijn in het faciliteren van processen en mensen die inhoudelijke expertise leveren. Een combinatie die goed aansloot bij wat Roerdalen zocht, waar verschillende afdelingen goed samenwerken en er ook een informele sfeer is.”

Participatie

De gemeenteraad van Roerdalen wilde aanvankelijk geen uitgebreid participatietraject inrichten. Er waren net dorpsgesprekken geweest, resulterend in veel nieuw beleid. Wel is er een rondje langs de velden gemaakt, aldus Van Eck, met gesprekken met alle ketenpartners en stakeholders. “We hebben verder”, vervolgt Rademakers, “een analyse gemaakt van het beleid, gekeken naar de ontwikkelingen en ook hoe de maatschappelijke opgaves hier landen. Nu zijn we de koers aan het bepalen en de ambities aan het scherpstellen. Het is zaak niet alleen de ambtelijke organisatie en een werkgroep van raadsleden hierbij te betrekken, maar ook bewoners en bedrijven. Er zijn wat dat betreft al stappen gemaakt, ondanks de coronacrisis, waarin fysieke bijeenkomsten niet mogelijk waren.”

Omgevingsvisie Roerdalen: adviesbureau Kragten houdt het tempo hoog

Roerdalen is een landelijke gemeente met zes kernen en veel natuur- en agrarische gebieden. Die waarden staan hoog aangeschreven en staan niet ter discussie. “Onze visie”, aldus Van Eck, “is dat we ook op de lange termijn een mooie, groene, duurzame gemeente blijven. We worden geconfronteerd met een aantal opgaves die vertaald moeten worden naar lokale en concrete oplossingen. Hoe gaan we om met de energietransitie, met ontwikkelingen in de agrarische sector én met de effecten van demografische ontwikkelingen? We zoeken nu oplossingen die door iedereen in de gemeenschap worden gedragen. In dat proces zijn we nu informatie aan het ophalen bij onze bevolking.

Kragten heeft daarvoor een digitale enquête gemaakt met vragen als ‘Waar ben je trots op en wat kan beter?”. We gaan alles ook delen met B&W en aan hen vragen wat zij belangrijk vinden.” Rademakers hierover: “De bevindingen uit het participatietraject gebruiken we als input voor de visie. In ieder proces stuur je op procestevredenheid en kijk je naar de stakeholders, hun belangen en de relatie met het brede speelveld. Hoewel je altijd toewerkt naar het bereiken van mijlpalen, vraagt ieder proces om maatwerk. Met de inzet van specifieke instrumenten om mensen te bereiken.

Het gaat daarbij ook over politieke spanningsvelden. Wat zijn de belangen van B&W en de raad? Hoe neem je hen mee? Je kunt dat niet altijd vooraf voorzien. Vijf voor twaalf kan er toch nog iets gebeuren, waardoor een proces aanzienlijk verandert. Wat we in ieder geval proberen, is de mensen stapsgewijs in het proces meenemen. Bij de omgevingsvisie voor Roerdalen gaan we daarom eerst met elkaar vaststellen wat de stip op de horizon is en daarna kijken we hoe we daar gaan komen.”

Energievraagstuk

Ook het energievraagstuk krijgt daarin een plaats. Van Eck: “Dat wordt een van de spannendste vraagstukken. De vraag is hoe je omgaat met de ruimteclaims van zonneweiden en windmolens. Uiteindelijk komen er dan wellicht zoekgebieden, die wij vertalen in onze Omgevingsvisie. Pas daarna worden in het Omgevingsplan concrete locaties uitgewerkt en aangewezen.” Verder ligt de focus bij de andere, nieuwe thema’s van de Omgevingswet. Naast duurzaamheid zijn dat veiligheid en gezondheid, zegt Van Eck.

“Het thema veiligheid betreft bij ons vooral de brandveiligheid, zeker na grote natuurbranden hier in Nationaal Park De Meinweg. Dan heb je het over de bereikbaarheid en aanrijtijden voor hulpdiensten. Het thema gezondheid in het kader van ruimtelijk beleid betreft vooral ‘positieve gezondheid’. Met zaken als het voorzieningenniveau, de juiste woningen, het kunnen bewegen in de omgeving en het voorkomen van hittestress.”

“We moeten nu, na het uitstel van de invoering van de Omgevingswet, zien te voorkomen dat we het momentum verliezen. Het is onze taak iedereen erbij betrokken te houden”, aldus Van Eck. Rademakers voegt tot slot toe: “Een Omgevingsvisie is vaak wat abstract en voor veel mensen wat ‘hoog over’ en dat geeft een risico. Een veel gehoorde kreet is dat je er alle kanten mee uit kunt; dus ook ‘geen enkele kant’. We zijn er allebei kien op dat dat hier niet gaat gebeuren. We streven naar een helder kader met concrete handvatten om invulling te geven aan waar het echt om draait: de ontwikkeling van de fysieke leefomgeving in Roerdalen.”

Tekst: Ysbrand Visser
Foto (boven): Nationaal Park De Meinweg (Shutterstock)

Dit artikel verscheen eind juni in Duurzaam Gebouwd #47; lees nu gratis het complete magazine Duurzaam Gebouwd #47

Zoek verder binnen deze onderwerpen

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c41 c225 c243
“Oplossingen voor verduurzamen binnen netcongestie zijn er al lang”

“Oplossingen voor verduurzamen binnen ...

Netcongestie: is dat een obstakel, of een kans? Dat laatste, als het aan Duurzaam Gebouwd ligt. We zoeken vooral naar oplossingen om de energietransitie nú ...

Lees verder

c21 c162 c225 c243
Bouwpoort: verhelderend perspectief op netcongestie
feb20

Bouwpoort: verhelderend perspectief op netcongestie

Netcongestie is een groeiend probleem in Nederland. Hoe zorgen we ervoor dat we in de maatschappelijke behoeften kunnen voorzien, zoals woningbouw en verduurzaming. ...

Lees verder

c21 c184 c225 c243
'Fundamenteel verkeerde keuzes in warmtetransitie'

'Fundamenteel verkeerde keuzes in warmtetransitie'

“Om netcongestie te voorkomen zien netbeheerders het warmtenet als beter alternatief voor de individuele warmtepomp. Warmtepompen zijn echter niet de veroorzakers ...

Lees verder

c21 c184 c225 c243
Mijlpalen van een decennium De Groene Grachten

Mijlpalen van een decennium De Groene Grachten

We ontmoeten Suze Gehem, winnares van de ABN AMRO Duurzame 50 - 2023, op een zonovergoten dag in het kennisinstituut KIT te Amsterdam. Hier, bij de standplaats ...

Lees verder

c21 c185 c225 c237 c243
Ultieme duurzaamheid is beter benutten wat we nu al hebben 

Ultieme duurzaamheid is beter benutten wat we ...

Ze is al bijna een decennium Duurzaam Gebouwd-expert, deelt kennis tijdens rondetafelgesprekken én is een veelgevraagd spreker voor het podium. Ook laat ...

Lees verder

c21 c225 c243 c265
Kijkje in de keuken bij verduurzaming industrie

Kijkje in de keuken bij verduurzaming industrie

Met de klimaatdoelstellingen en forse ambities voor verduurzaming van ons kikkerlandje in het achterhoofd, is kennisdeling onontbeerlijk. Dat houdt niet op bij ...

Lees verder

c21 c225 c243
Leren over gedragsverandering in de energietransitie 

Leren over gedragsverandering in de energietransitie 

De opleiding Basiscertificaat Energietransitie Gebouwde Omgeving (B.E.G.O.) voegde de modules ‘Weerstand wegnemen’ en ‘Gedragsverandering in de ...

Lees verder

c21 c41 c143 c185 c225 c237 c243
De toekomst van schoolverduurzaming in e-zine Duurzame Scholen

De toekomst van schoolverduurzaming in e-zine ...

De onderwerpen CO2-reductie, energiebesparing en de toepassing van secundaire materialen zijn niet alleen prangend in de woningbouw. Integendeel: uit data-analyses ...

Lees verder

c21 c41 c225 c237 c243 c265
GACS: verplichting brengt voordelen met zich mee

GACS: verplichting brengt voordelen met zich ...

Als je een gebouw met verwarmings- of airconditioningsysteem hebt met een nominaal vermogen van 290 kW, heb je wellicht een nieuwe verplichting voorbij zien komen. ...

Lees verder

c21 c225 c243
“In energietransitie verder kijken dan standaard hybridesysteem”

“In energietransitie verder kijken dan ...

Dat kabinet Schoof de verplichte installatie van een warmtepomp vanaf 2026 heeft afgeschaft, vindt Michel Swart van ATAG Verwarming enerzijds jammer maar eigenlijk ...

Lees verder

c21 c225 c243
“Modulair bouwen is sneller én duurzamer”

“Modulair bouwen is sneller én ...

De tijd dat modulaire bouw bestaat uit gestapelde zeecontainers met minimale afwerking is al lang voorbij. Tegenwoordig zijn de meeste modulaire woningen bijna ...

Lees verder

c21 c185 c225 c237 c243
CO2-besparingspotentieel ontginnen met circulair meerjaren onderhoudsplan

CO2-besparingspotentieel ontginnen met circulair ...

Met de Nederlandse doelstellingen om tegen 2050 een volledig circulaire economie te bereiken en de nieuwe eisen van de Corporate Sustainability Reporting Directive ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up