Als we samen optrekken, kunnen we de gebouwde omgeving nú al elektrificeren. Oók als we ons actuele hindernissen als netcongestie beseffen. De kansen om naar een energieneutrale vastgoedvoorraad te gaan bleken uit het ABB Update Event in het NBC Congrescentrum te Nieuwegein.

Dit jaar konden deelnemers genieten van een hele andere aftrap van het congres: de Zo-doe-je-dat talkshow. Deze praktische kant, het toepassen, was overigens een thema dat tijdens diverse kennissessies naar voren kwam. Het was aan host Sofie van den Enk, die we ook kennen onder andere als cabaretier en columnist, om diverse experts te ondervragen. Op welke manieren zagen zij versnellingsmogelijkheden om tot een geëlektrificeerde gebouwde omgeving te komen?

Techjournalist Alexander Klöpping, mede-podcastoprichter Laetitia Ouillet, specialist Kees Jan ’t Mannetje van ABB en installatie-expert Martijn Verspeek van het gelijknamige bedrijf. Eerst liep Sofie naar Martijn toe en hoorde een onorthodoxe aanpak van brand building en personeelswerving: “Wij vragen iedereen om ons te belonen met een één ster-review. Dat doen we omdat we een jaar geleden het gevoel kregen dat reviews niet meer ‘echt’ zijn. Een vijf sterren-review lees je misschien niet aandachtig, maar die éne negatieve één ster-review wél. Wij willen ervoor zorgen dat Google ons afstraft en lager op de lijst van relevante websites zet. Want we zien veel meer in mond-tot-mond reclame.”

Versnellen in energietransitie

Een interessante manier van werving. Dat is zeker. Verder naar Laetitia, die ‘graag energierapporten doorneemt’. Is de energietransitie vastgelopen volgens haar? “Het loopt in ieder geval niet vanzelfsprekend. Er wordt dan wel vaak gesproken over moeilijke beslissingen die we moeten nemen, maar we maken ze niet. Bijvoorbeeld over de wijken die het eerste van het gas af gaan en hoe ze dat dan precies gaan doen. En welke bedrijven of gebouwen voorrang krijgen als het gaat om een zwaardere elektriciteitsaansluiting.”

Laetitia Ouillet in gesprek met Sofie van den Enk over de kansen van de energietransitie

De kracht van AI

Alexander koppelde vervolgens de kansen van de energietransitie aan AI. Daarvoor zorgde hij eerst voor een helikopterblik. De eerste vraag: is AI een hype? “Vanaf de lancering van ChatGPT was ik onder de indruk van wat je ermee kunt. Ondertussen gebruik ik het dagelijks. Ik schrijf eigenlijk geen teksten meer. Ik vertel aan AI wat ik wil schrijven en het wordt voor me gemaakt. Dat betekent dat AI voor mij ontzettend waardevol is geworden. Moet ik er een bedrag tegenover zetten, dan is het voor mij zó belangrijk dat ik er een paar duizend euro per maand voor over heb.”

Hij kwam daarna met een waarschuwing: als je AI niet gebruikt, dan dreig je een efficiëntieslag te missen. “Dus ga ermee aan de slag en leer hoe je het moet gebruiken. Bijvoorbeeld bij het schrijven van een bestek. Of het begrijpen wat er in een bestek staat. Het is mogelijk om de helft minder werktijd te besteden aan het lezen of begrijpen van ingewikkelde teksten. En je kunt zelfs met AI programmeren.”

Samen elektrificeren

Het was vervolgens aan Kees Jan ’t Mannetje om de energietransitie en vooral de oplossingen rondom elektrificatie concreet te maken. “De energietransitie was een sluitpost, maar vormt nu de ruggengraat om klimaatverandering tegen te gaan. Feiten en meningen kunnen nog wel eens door elkaar lopen en om duidelijkheid te geven realiseerden we de podcast Samen Elektrificeren.” En hij onderstreepte het belang van data: “Met AI en digitalisering zien we dat slim energiemanagement in woningen en utiliteit mogelijk wordt. Zonder er zelf over na te hoeven denken wil je dat er slim energiegebruik wordt toegepast in je woning.”

Daarnaast kan digitalisering een bijdrage leveren aan het voorspellen van onderhoud aan installatietechniek. Om onder andere een antwoord te geven op de trend van een gebrek aan beschikbare specialisten. “Predictive maintenance zorgt ervoor dat installaties in topvorm blijven. Daar zetten bedrijven steeds vaker op in. We zien ook dat ze op weg zijn naar CO₂-neutraliteit. Wij hebben zelf ook de stoute schoenen aangetrokken en in onze fabriek en kantoor de emissie van schadelijke broeikasgassen naar nul gebracht. Ook losten we hier het netcongestieprobleem op met een energiemanagementsysteem, waardoor uitbreiding binnen de bestaande energiecapaciteit én warmte koude opslag (WKO) mogelijk is, om gasloos te zijn.”

Langetermijnvisie

Kees Jan besloot met een oproep: “Duurzaamheid is erg belangrijk, maar dan moeten we wel de goede condities scheppen. Dat kan met het juiste beleid, wet- en regelgeving.” En over netcongestie laat Kees Jan weten dat hier wellicht sprake is van een papieren probleem: “Ik betwijfel de kreet overvol stroomnet. Kijk naar de oplossingen die we al beschikbaar hebben en pas die toe. En besef je, als het sentiment naar voren komt dat duurzaamheid duurder is, dat je hiervoor een langetermijnvisie nodig hebt.” Tot slot reageerde hij op de stelling dat een transitie waar haast bij is, meer diversiteit in personeel vraagt: “Iemand was kampioen in elektrotechniek, maar had zijn taaltoets niet gehaald. Hij kwam niet in aanmerking voor een opleiding, maar vaktechnisch had hij zijn strepen al lang verdiend.” En hierop reageerde Martijn: “We hebben goede mensen keihard nodig.”

De openingsshow had ondertussen heel wat energie in deelnemers gepompt. Het was tijd voor de kennissessies. Kennisinstituut Duurzaam Gebouwd was een van de partijen die tijdens de kennissessies inspiratie mocht delen over het verduurzamen van de gebouwde omgeving. En het versnellen van de energietransitie in het bijzonder. Hoofdredacteur Marvin van Kempen bracht enkele kengetallen naar voren: “Weten waar we staan zorgt ervoor dat we ook het pad zien naar de toekomst.” Hij koppelde dit aan het jaarlijkse Rapport dat wordt uitgebracht op de Klimaattop GO.

Op weg naar CO2-neutraal

“Het eerste rapport brachten we uit op de Klimaattop GO 2024 in de Van Nelle Fabriek te Rotterdam. We werkten samen met partners als Heijmans, NL Greenlabel, RVO en ABN AMRO om een rapportage te maken die inzicht geven in alle belangrijke onderwerpen rondom verduurzaming van de gebouwde omgeving. In de thema’s Energietransitie, Circulair Bouwen, Klimaatbestendig Bouwen, Arbeidsmarkt en Sociale Impact.” Het rapport, waar een aantal kengetallen uit werd gedeeld, is te downloaden via deze pagina.  

Tijdens de kennissessies konden deelnemers inspiratie opdoen over verschillende onderwerpen

We sloten bij een volgende kennissessie aan, bij Kees Jan, om de details van duurzaamheidsversnelling door te nemen. De doelstellingen vanuit EU-wetgeving zijn duidelijk. In 2030 willen we, in het kader van het Fit for 55-programma, 55 procent minder CO₂ uitstoten. Daarover vertelt Kees Jan: “Wij willen verduurzaming daarom concreet maken. We willen tachtig procent van de eigen bedrijfsvoering in 2030 CO₂-neutraal maken. Daarnaast zetten we op dat moment 80 procent van de ABB-producten in de markt via ons circulaire programma. Ook is er dan geen afval dat meer dat naar de stortplaats gaat. Ook is er sociale vooruitgang, zoals geen schade meer aan mensen en relaties en een uitgebreid Diversity & Inclusivity-kader.”

Duurzamere toekomst

Het sleutelwoord van het event is ‘Samen’. En dat sluit volgens Kees Jan lijnrecht aan op de strategie van ABB en de ‘Mission to Zero’: “Wij werken samen met partners, leveranciers en klanten om deze doelstellingen te realiseren. We gaan ervoor om gezamenlijk een lagere CO₂-footprint, om zo samen naar een duurzamere toekomst te gaan.” Het belang van samenwerking bleek nogmaals toen Kees Jan de scope 1, 2 en 3 emissies naar voren bracht. Hierbij betreft scope 1 de directe uitstoot en scope 2 en 3 de indirecte. Hierbij is scope 3 de CO₂-uitstoot in de gehele levenscyclus van alle producten die ABB koopt, vervaardigt en verkoopt.”

Naast waardevolle netwerkmomenten konden deelnemers tijdens het ABB Update Event samen innovaties ontdekken

En vanzelfsprekend kwamen er ook praktijkcases langs. Een inspirerende is HAUT. Het project won de BREEAM Award 2018, is ontworpen met een innovatieve houtconstructie en energieopwekkende gevels. En nog veel meer, zo illustreert Kees Jan: “We zorgden dat energiemanagement meer geïntegreerd toegepast werd en dragen bij met huisautomatisering. Daarnaast brengen we een positieve toevoeging aan de BREEAM-certificering door ook op het vlak van schakelmateriaal te verduurzamen.”

ABB Update Event

Het ABB Update Event vond plaats op 18 en 19 maart 2025 in het NBC Congrescentrum in Nieuwegein. Je leest op deze pagina meer over het initiatief. Bekijk hier de aftermovie.