'Planbureau te somber en beperkt over verduurzaming woningen'

timer4 min
'Planbureau te somber en beperkt over verduurzaming woningen'

Het Planbureau voor de Leefomgeving publiceerde vandaag een rapport met daarin de conclusie dat het onmogelijk is om koopwoningen voor 2050 woonlastenneutraal te verduurzamen. Duurzaam Gebouwd-expert Jan Willem van de Groep is het niet eens met die conclusie en vindt het rapport veel te beperkt.

In het onderzoek van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL, door F. Schilder & M. van der Staak) wordt de huidige energierekening van eigenaar-bewoners vergeleken met de energierekening na verduurzaming plus de investeringslasten. De conclusies op basis van diverse aannames is dat voor de meeste huishouden ‘woonlastenneutraliteit’ niet haalbaar is en het voordeliger is om (nog even) niets te doen.

“Ik ben het eens met de conclusie dat er nog heel veel moet gebeuren, voordat je voor een flink aantal woningtypes op het niveau van ‘woonlastenneutraal’ uitkomt”, begint Van de Groep (Factory Zero). “Maar de slotconclusies vind ik te somber en ik kan ook niet echt meegaan in de keuze voor de cijfers. Dit rapport is daarom te beperkt, want het gaat maar over één woningtype: een tussenwoning met een woonoppervlak van 110 vierkante meter. En die is zeker niet 100 procent representatief voor de Nederlandse woningvoorraad. De werkelijk is veel complexer.”

Simpele ingrepen

De samenstellers erkennen dat, maar Van de Groep stelt dat ook de analyses op basis van het energielabel niet voldoende deugen. “Er is er veel gerekend met het energielabel G en zoveel woningen zijn er niet met dat label. Het gemiddelde van de woningvoorraad zit op een hoger niveau. Het scheelt echter nogal als je naar label B toerekent vanaf een label C of E in plaats van een label G.”

“Zo wordt niet helder gemaakt”, vervolgt Van de Groep, “dat je al met een paar simpele ingrepen een heel behoorlijke energiebesparing kunt bereiken. Dan ben je nog niet op het niveau van ‘energieneutraliteit’, maar daarna kun je nog met enkele losse maatregelen op het niveau komen waar je met een flink deel van de woningvoorraad in 2050 wilt zijn. Door de beperkte keuze in de analyses is het rapport nu geen goede weergave van de werkelijkheid geworden. En daar worden uiteindelijk wel de conclusies op gebaseerd.”

Goed moment

Op details heeft Van de Groep nog meer verbeterpunten voor de analyse. “Zo ontbreken enkele waarden die je ook moet meerekenen en dan heb ik het bijvoorbeeld over wooncomfort. Ook moet je inschatten wat de winst is van het uitvoeren van maatregelen op het moment dat er gemuteerd wordt. Dat doen woningcorporaties ook, maar dan met een heel complex van woningen met geplande renovaties.

Per jaar verwisselen er in Nederland 220.000 woningen van eigenaar en dat is het moment dat achterstallig onderhoud wordt weggewerkt en er vaak een woningverbetering plaatsvindt. Dat is een goed moment om dat te combineren met het verduurzamen. Daardoor wordt het verduurzamen als onderdeel van een groter geheel goedkoper, maar dat perspectief mis ik in deze analyse van het PBL.

Tevens kan dat moment ook nog financieel aantrekkelijker worden gemaakt door een hypothecaire oplossing. Je kunt dan een groter bedrag lenen en profiteert van een lagere rente.”

Aanbeveling in hoofdstuk 5

Van de Groep heeft in mei het rapport al van commentaar mogen voorzien, maar plaatste er stevige opmerkingen bij en heeft niet zijn fiat aan het geheel gegeven. Hij is het niet eens met de conclusies, maar zag wel dat een van zijn aanbevelingen werd meegenomen: draai de analyses om (hoofdstuk 5). Neem niet de huishoudens als uitgangspunt, maar de partijen aan de aanbodzijde van de markt, de bouw- en installatiebedrijven. Van de Groep: “Vraag je ook af wat de bouwwereld moet realiseren om de energietransitie mogelijk kunnen te maken. Reken maar uit wat het wél mag kosten in plaats van te stellen dat het allemaal niet kan.”

Van de Groep heeft er ook meteen een concreet voorstel bij, dat aansluit op het bovenbeschreven mutatiemoment. “Bouw- en installatiebedrijven zouden een compleet aanbod voor een renovatie en verduurzaming moeten ontwikkelen, dat bij de makelaar op het schap klaarligt voor het moment dat een particulier een huis aankoopt. In die zin ben ik wel blij met de toevoeging van hoofdstuk 5 in het rapport.”

Teneur

“De toine of voice van het rapport is uiteindelijk dat er met allerlei aannames wordt gewerkt en het daardoor zo vol zit met beperkingen van het model, dat je eigenlijk niet meer van een goede werkelijkheid kunt spreken. Zowel aan de aanbodkant, als aan de financieringskant en de vraagkant wordt er uiteindelijk met een te beperkte blik naar gekeken. De mainstream media nemen nu die negatieve teneur over en dat is bijzonder jammer.

Omdat mijn naam er in staat, wordt gesuggereerd dat ik het met het rapport eens ben en dat is raar. De boodschap is veel te somber en niet goed voor de toonzetting ten aanzien van de energietransitie. Het rapport had evengoed juist aanknopingspunten voor de energietransitie kunnen bieden. Vandaar dat ik heb verzocht mijn naam eruit te halen, want er wordt met de conclusies een veel te grote broek aangetrokken.”

Meer info: Planbureau voor de Leefomgeving

Tekst: Ysbrand Visser
Foto: Shutterstock

Zoek verder binnen deze onderwerpen

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c185 c225 c237 c243
Ultieme duurzaamheid is beter benutten wat we nu al hebben 

Ultieme duurzaamheid is beter benutten wat we ...

Ze is al bijna een decennium Duurzaam Gebouwd-expert, deelt kennis tijdens rondetafelgesprekken én is een veelgevraagd spreker voor het podium. Ook laat ...

Lees verder

c21 c225 c243 c265
Kijkje in de keuken bij verduurzaming industrie

Kijkje in de keuken bij verduurzaming industrie

Met de klimaatdoelstellingen en forse ambities voor verduurzaming van ons kikkerlandje in het achterhoofd, is kennisdeling onontbeerlijk. Dat houdt niet op bij ...

Lees verder

c21 c225 c243
Leren over gedragsverandering in de energietransitie 

Leren over gedragsverandering in de energietransitie 

De opleiding Basiscertificaat Energietransitie Gebouwde Omgeving (B.E.G.O.) voegde de modules ‘Weerstand wegnemen’ en ‘Gedragsverandering in de ...

Lees verder

c21 c41 c143 c185 c225 c237 c243
De toekomst van schoolverduurzaming in e-zine Duurzame Scholen

De toekomst van schoolverduurzaming in e-zine ...

De onderwerpen CO2-reductie, energiebesparing en de toepassing van secundaire materialen zijn niet alleen prangend in de woningbouw. Integendeel: uit data-analyses ...

Lees verder

c21 c41 c225 c237 c243 c265
GACS: verplichting brengt voordelen met zich mee

GACS: verplichting brengt voordelen met zich ...

Als je een gebouw met verwarmings- of airconditioningsysteem hebt met een nominaal vermogen van 290 kW, heb je wellicht een nieuwe verplichting voorbij zien komen. ...

Lees verder

c21 c225 c243
“In energietransitie verder kijken dan standaard hybridesysteem”

“In energietransitie verder kijken dan ...

Dat kabinet Schoof de verplichte installatie van een warmtepomp vanaf 2026 heeft afgeschaft, vindt Michel Swart van ATAG Verwarming enerzijds jammer maar eigenlijk ...

Lees verder

c21 c225 c243
“Modulair bouwen is sneller én duurzamer”

“Modulair bouwen is sneller én ...

De tijd dat modulaire bouw bestaat uit gestapelde zeecontainers met minimale afwerking is al lang voorbij. Tegenwoordig zijn de meeste modulaire woningen bijna ...

Lees verder

c21 c185 c225 c237 c243
CO2-besparingspotentieel ontginnen met circulair meerjaren onderhoudsplan

CO2-besparingspotentieel ontginnen met circulair ...

Met de Nederlandse doelstellingen om tegen 2050 een volledig circulaire economie te bereiken en de nieuwe eisen van de Corporate Sustainability Reporting Directive ...

Lees verder

c21 c26 c41 c120 c243
Woningen Dordrecht gerenoveerd met behoud van al het goede

Woningen Dordrecht gerenoveerd met behoud van ...

Maar liefst 172 woningen aan onder andere de Eemkerkstraat in Dordrecht krijgen een revitalisatie dankzij duurzame verbeterwerkzaamheden. De kwaliteit van de woningen ...

Lees verder

c21 c225 c243
Drie stappen voor energie-efficiënte gebouwen

Drie stappen voor energie-efficiënte gebouwen

Om aan de EU-richtlijn voor energie-efficiëntie in gebouwen te voldoen stelde de overheid subsidies beschikbaar. Deze zijn niet alleen voor grote, maar ook ...

Lees verder

c21 c225 c243
Kennisdocument over verduurzaming woningen met netcongestie

Kennisdocument over verduurzaming woningen met ...

Een kennisdocument laat zien welke mogelijkheden er zijn om woningen te verduurzamen binnen de kaders van netcongestie. Welke kansen zijn er, als duidelijk wordt ...

Lees verder

c21 c225 c243
Samenwerkingen netbeheerder en bouwbedrijven voor netuitbreiding

Samenwerkingen netbeheerder en bouwbedrijven ...

Drie bouwbedrijven en netbeheerder TenneT sloten een overeenkomst voor de uitbreiding van het elektriciteitsnet. Een uitbreiding van het net staat op veel wensenlijsten, ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up