De route naar een efficiënte, snelle en betaalbare warmtetransitie, tegen de maatschappelijk laagste kosten, is onderwerp van de whitepaper  ‘Samen voor de meest betaalbare uitrol van warmtenetten’. De paper bevat een concreet voorstel voor Regionale Warmtebeheer Bedrijven.

Complexe uitvoeringsopgave

De warmtetransitie, de overstap van aardgas naar fossiel­vrije alternatieven, kent meerdere oplossingen. Eén van de oplossingen is een duurzaam warmtenet (al dan niet in combinatie met een elektrische warmtepomp), dat zorgt voor de verwarming van een gebouw en het tapwater.

Deze paper gaat specifiek in op de oplossing ‘warmtenet’ en niet op de andere alternatieven (elektrificatie en groen gas). Voor duurzame warmtenetten en -bronnen zijn forse investeringen noodzakelijk en daarbij nieuwe wetgeving, financiering en voldoende gekwalificeerde uitvoeringscapaciteit.

Knelpunten

De auteurs van de whitepaper¹ ervaren vanuit de praktijk dat de ontwikkeling en realisatie van collectieve warmtenetten niet zonder meer van de grond komen, vooral niet in de bestaande bouw. Een aantal generieke en businesscase overstijgende knelpunten ligt hieraan ten grondslag.

In deze paper staat de organisatie- en financieringsopzet voor warmtenetten centraal. De paper bevat een concreet voorstel om via Regionale Warmtebeheer Bedrijven (RWB) en enkele flankerende maatregelen de uitrol van collectieve warmtenetten in de gebouwde omgeving te versnellen. De auteurs werken uit hoe RWB’s de warmtetransitie realiseerbaar en financierbaar kunnen maken op basis van publiek-private samenwerking: door een combinatie van publieke regie en privaat ondernemerschap, met ruimte voor de lokale wensen en kenmerken.

Deze verbeterde marktordening maakt ruimte vrij voor private partijen om te excelleren op ondernemerschap en innovati­viteit. Het RWB jaagt privaat ondernemerschap aan en stuurt op risicomitigatie, waardoor het voor private partijen aantrekkelijk is om in te investeren, terwijl tegelijkertijd de publieke belangen worden geborgd.

Collectieve warmtenetten

Samenwerking is essentieel om te komen tot een betaalbare uitrol van warmtenetten tegen de laagste maatschappelijke kosten. De auteurs zien RWB’s als goed door­dachte en capabele entiteiten om die samenwerking te organiseren, als publieke samenwerkingspartner van private warmtebedrijven. Het RWB borgt publieke belangen en is als mede investeerder de langetermijnbeheerder van de warmtetransitie, gericht op een minimalisatie van de maatschappelijke kosten op regionaal niveau.

Het RWB ontwikkelt vanuit een projectenportfolio publieke expertise in warmtenetten en -bronnen. Deze expertise wordt ingezet voor

1. de ontwikkeling en realisatie van nieuwe warmteprojecten;
2. het voortdurend en project-overstijgend optimaliseren van het regionale grand design.

Het RWB krijgt bij voorkeur een wettelijke basis. RWB’s zijn weliswaar nieuwe entiteiten, maar het is goed denkbaar, en omwille van kennisbehoud en het realiseren van de noodzakelijke versnelling zelfs noodzakelijk, dat partijen in het huidige landschap, waaronder de warmtebedrijven gelieerd aan de netbeheerders, daarin opgaan en daarmee RWB’s een kickstart geven.

Download hier de whitepaper Samen voor de meest betaalbare uitrol van warmtenetten.

¹ AKD Benelux Lawyers, Invest-NL, BNG Bank.