Breda laat zien hoe zij vastgoed verduurzaamt

timer5 min
Breda laat zien hoe zij vastgoed verduurzaamt

De bal ligt bij de Nederlandse gemeenten na de publicatie van de Sectorale Routekaart Gemeentelijk Maatschappelijk Vastgoed door de VNG. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en Scobe Academy vroegen gemeenten naar hun verduurzamingsslag. Breda blijkt een van de koplopers in verduurzaming van het vastgoed.

Paul de Beer, in Breda wethouder van Stedelijke Ontwikkeling, Vastgoed en Klimaat, vertelt ons over de gekozen aanpak. “We hebben vijf jaar geleden een belangrijke keuze gemaakt, als het gaat om verduurzaming. We besloten tijd, geld en energie vrij te maken voor een programmatische aanpak, waarbij we een businesscase hebben gemaakt voor al ons vastgoed.” Met een goed uitgeruste afdeling Vastgoed werd geïnventariseerd om welke gebouwen het ging en werden projectleiders aangetrokken om de kar te trekken. Breda is een van de eerste gemeenten die haar vastgoedportefeuille in één keer oppakt. Voor de kernportefeuille, die bestaat uit zo’n 75 gebouwen, is een maatwerk adviesrapport opgesteld.

Desinvesteringen voorkomen

Om een goed en uitvoerbaar plan te maken voor de verduurzaming is een aantal aannames gedaan. Denk hierbij aan de energieprijsstijging, rentevoet en afschrijvingstermijnen. Samen met de EPA-U adviseurs en projectleiders is er per gebouw een maatregelenpakket samengesteld met daarin vaste afschrijvingstermijnen. “Meestal is de afschrijvingstermijn zo’n twintig jaar, maar bij enkele gebouwen die we waarschijnlijk geen twintig jaar meer in eigendom hebben, gebruiken we tien jaar. Dat voorkomt desinvesteringen”, legt de Beer uit. “Zo weten we dat ledverlichting zich al na drie jaar terugverdient en dan betaalt het eigenlijk al mee aan bijvoorbeeld dakisolatie.”

Financiën

Met het gestelde budget van 20 miljoen euro is de gemeente Breda bezig al hun vastgoed te verduurzamen. “We hebben goed nagedacht over hoe we dit gingen bekostigen. We hebben aan de voorkant geïnvesteerd in EPA-U adviseurs en projectleiders. Hierdoor hebben we een goede businesscase kunnen maken die voor meer dan 90% rendabel is, mede door reserveringen uit de meerjarenonderhoudsplanning naar voren te halen en natuurlijk door de energiekostenbesparing. Van de geïnvesteerde 20 miljoen is bijna 19 miljoen rendabel. Dat maakte het voor de gemeenteraad ook een stuk gemakkelijker om ermee in stemmen.” Het advies van de Beer? “Wees niet te voorzichtig, dat is echt niet nodig.”

Resultaat

De routekaart geeft als opgave om in 2030 49% minder energie te verbruiken ten opzichte van 1990 en om richting 2050 de lijn door te trekken naar 95% CO2-reductie. Met het verduurzamingsprogramma is al 40% bespaard ten opzichte van 2016. Ook is het gemiddelde energielabel van C naar A gegaan. Het Stedelijk Museum Breda is een van de gebouwen die al is verduurzaamd, met maatregelen zoals een warmtepomp, voorzetramen, gevel- en dakisolatie, zonnepanelen en een gevel met dubbel glas.

Het geheel energieneutraal maken blijkt echter een lastigere uitdaging. “We hebben er bewust voor gekozen om eerst te besparen. Ook kijken we hoe we zoveel mogelijk van het gas afkunnen. Eén gebouw, sporthal de Heisprong (zie foto), is nu helemaal energieneutraal en bij een aantal andere gebouwen zitten we heel dichtbij gasloos.” Zo zijn er ook al vergevorderde plannen om de zwembaden van het gas af te krijgen, al zitten er wat haken en ogen aan. “Het is hier wel een hinkstapsprong om alles te realiseren. Maar omdat we al zo ver zijn met de andere maatregelen, hebben we de tijd om hier goed over na te denken.” Inmiddels zijn 53 van de 75 panden uitgevoerd of in uitvoering.

Split incentive

Met een aanvulling op de huurdersovereenkomst vraagt Breda een deel van de energiekostenbesparing terug aan de huurders. “Zo kunnen we 50-75% van de besparingen terugvragen.” Hierbij stuitte zijn team op weinig problemen. “Dit ging een stuk soepeler dan we hadden verwacht. Naast de energiebesparing zijn veel panden een stuk fraaier en comfortabeler geworden. Je merkt dat dit voor veel draagvlak zorgt bij huurders en gebruikers.”

De Beer heeft niet de illusie dat verduurzaming eindigt bij de Bredase gemeentegrens en deelt graag de lessen die Breda in dit proces heeft geleerd. “We willen graag goede ideeën uitruilen. Wij stellen onze businesscase kosteloos ter beschikking aan andere gemeenten. Een aantal gemeenten is overigens al langs geweest. Hiervoor hebben we ook uren opgenomen in onze businesscase. Ik hoop dat we met deze aanpak andere gemeenten kunnen stimuleren in het ontwikkelen van hun eigen verduurzamingsstrategie.”

RVO

De RVO biedt als adviseur, ondersteuner en partner haar kennis, diensten en financiële ondersteuning aan. Denk hierbij aan praktijkvoorbeelden en hulpmiddelen voor de verduurzaming van maatschappelijk vastgoed. De RVO heeft een sjabloon ontwikkeld voor het opstellen van een portefeuilleroutekaart. Deze vind je op het RVO-platform Energieslag, waar nog meer specifieke kennis wordt gedeeld. Kijk voor meer informatie rondom dit onderwerp ook eens op de pagina Duurzaam gemeentelijk vastgoed van de RVO. Deze vind je hier.

Opleiding

Om extra inzicht en daadkracht te geven bij deze opgave heeft opleidingsinstituut Scobe Academy de tweedaagse cursus Maatschappelijk Vastgoed – Routekaart Verduurzaming ontwikkeld. Tijdens deze masterclasses worden de zes stappen om te komen tot de routekaart uitvoerig besproken.

  1. Ontwikkelen van een gemeenschappelijk beeld op de opgave
  2. Inventariseren van de vastgoedportefeuille en maatschappelijke ontwikkelingen
  3. Bepalen van de verduurzamingsaanpak
  4. Doorrekenen van de financiële opgave
  5. Uitvoeringsstrategie voor de eerste fase van vier jaar
  6. Bepalen van de randvoorwaarden aan de uitvoering en het inrichten van de uitvoeringsorganisatie

Na deze opleiding kun je niet alleen een eigen routekaart maatschappelijk vastgoed opstellen, maar leer je bijvoorbeeld ook een aanbestedings- en gunningsleidraad op hoofdlijnen te maken en weet je hoe je de financiële opgave kunt bepalen. 

Benieuwd naar de aanpak van Breda? Kijk hier.

Zoek verder binnen deze onderwerpen

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c185 c225 c237 c243
Ultieme duurzaamheid is beter benutten wat we nu al hebben 

Ultieme duurzaamheid is beter benutten wat we ...

Ze is al bijna een decennium Duurzaam Gebouwd-expert, deelt kennis tijdens rondetafelgesprekken én is een veelgevraagd spreker voor het podium. Ook laat ...

Lees verder

c21 c225 c243 c265
Kijkje in de keuken bij verduurzaming industrie

Kijkje in de keuken bij verduurzaming industrie

Met de klimaatdoelstellingen en forse ambities voor verduurzaming van ons kikkerlandje in het achterhoofd, is kennisdeling onontbeerlijk. Dat houdt niet op bij ...

Lees verder

c21 c225 c243
Leren over gedragsverandering in de energietransitie 

Leren over gedragsverandering in de energietransitie 

De opleiding Basiscertificaat Energietransitie Gebouwde Omgeving (B.E.G.O.) voegde de modules ‘Weerstand wegnemen’ en ‘Gedragsverandering in de ...

Lees verder

c21 c41 c143 c185 c225 c237 c243
De toekomst van schoolverduurzaming in e-zine Duurzame Scholen

De toekomst van schoolverduurzaming in e-zine ...

De onderwerpen CO2-reductie, energiebesparing en de toepassing van secundaire materialen zijn niet alleen prangend in de woningbouw. Integendeel: uit data-analyses ...

Lees verder

c21 c41 c225 c237 c243 c265
GACS: verplichting brengt voordelen met zich mee

GACS: verplichting brengt voordelen met zich ...

Als je een gebouw met verwarmings- of airconditioningsysteem hebt met een nominaal vermogen van 290 kW, heb je wellicht een nieuwe verplichting voorbij zien komen. ...

Lees verder

c21 c225 c243
“In energietransitie verder kijken dan standaard hybridesysteem”

“In energietransitie verder kijken dan ...

Dat kabinet Schoof de verplichte installatie van een warmtepomp vanaf 2026 heeft afgeschaft, vindt Michel Swart van ATAG Verwarming enerzijds jammer maar eigenlijk ...

Lees verder

c21 c225 c243
“Modulair bouwen is sneller én duurzamer”

“Modulair bouwen is sneller én ...

De tijd dat modulaire bouw bestaat uit gestapelde zeecontainers met minimale afwerking is al lang voorbij. Tegenwoordig zijn de meeste modulaire woningen bijna ...

Lees verder

c21 c185 c225 c237 c243
CO2-besparingspotentieel ontginnen met circulair meerjaren onderhoudsplan

CO2-besparingspotentieel ontginnen met circulair ...

Met de Nederlandse doelstellingen om tegen 2050 een volledig circulaire economie te bereiken en de nieuwe eisen van de Corporate Sustainability Reporting Directive ...

Lees verder

c21 c26 c41 c120 c243
Woningen Dordrecht gerenoveerd met behoud van al het goede

Woningen Dordrecht gerenoveerd met behoud van ...

Maar liefst 172 woningen aan onder andere de Eemkerkstraat in Dordrecht krijgen een revitalisatie dankzij duurzame verbeterwerkzaamheden. De kwaliteit van de woningen ...

Lees verder

c21 c225 c243
Drie stappen voor energie-efficiënte gebouwen

Drie stappen voor energie-efficiënte gebouwen

Om aan de EU-richtlijn voor energie-efficiëntie in gebouwen te voldoen stelde de overheid subsidies beschikbaar. Deze zijn niet alleen voor grote, maar ook ...

Lees verder

c21 c225 c243
Kennisdocument over verduurzaming woningen met netcongestie

Kennisdocument over verduurzaming woningen met ...

Een kennisdocument laat zien welke mogelijkheden er zijn om woningen te verduurzamen binnen de kaders van netcongestie. Welke kansen zijn er, als duidelijk wordt ...

Lees verder

c21 c225 c243
Samenwerkingen netbeheerder en bouwbedrijven voor netuitbreiding

Samenwerkingen netbeheerder en bouwbedrijven ...

Drie bouwbedrijven en netbeheerder TenneT sloten een overeenkomst voor de uitbreiding van het elektriciteitsnet. Een uitbreiding van het net staat op veel wensenlijsten, ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up