Dat gebouwen invloed hebben op onze gezondheid is na verschillende onderzoeken wel duidelijk. Toch woont een op de zes Europeanen in een ongezonde woning en staan de kranten vol met berichtgeving over scholen waar het binnenklimaat erbarmelijk is. “We denken te weinig na over de invloed die gebouwen op onze gezondheid hebben”, vindt Peter Ruchti van draaijer+partners. “Dat terwijl we ons voor het grootste deel van de tijd binnen bevinden.”

Foto boven: WILDLANDS Adventure Zoo is een innovatief project met een grote betrokkenheid van veel (markt)partijen, waardoor een duurzaam ecosysteem is gebouwd. 

Het blijkt voor zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers een lastige klus om zich niet alleen op energie, materialen en oplevertermijn te richten. “Ik heb het gevoel dat het voor veel partijen een ‘moetje’ is om gezondheid centraal te stellen in projecten, terwijl dat niet zo hoort te zijn.” Vooral de primaire processen krijgen aandacht, hoewel het gebouw zelf in dienst staat van deze activiteiten. “Aan de ene kant logisch, maar aan de andere kant heeft een gezond binnenklimaat rechtstreeks betrekking op deze processen.”

Gezondere regelgeving

Er zijn een aantal manieren om de neuzen dezelfde kant op te krijgen en zo de inzet op gezonde gebouwen te vergroten. “Zo mag de wet- en regelgeving dwingender. Het is jammer dat we dit nodig hebben om verder te komen, maar het werkt wel.” De minimumeisen voor het klimaat in gebouwen verbleken bij de veel strengere voorwaarden die worden opgelegd rondom energie, materiaalgebruik en het gasloos maken van woningen. “Daar mag nog een strengere regel rondom gezondheid aan worden toegevoegd.”

Peter Ruchti, draaijer+partners

Een andere manier om gezondheid meer plek te geven in ambitiedocumenten is door te inspireren met succesvolle projecten en goede voorbeelden te tonen. “Door te laten zien hoe het moet, kan je de bouw- en vastgoedsector inspireren, waardoor deze uiteindelijk meer gaat innoveren. Met ‘de nieuwe draai’ proberen wij de gebaande paden te verlaten en tot nieuwe samenwerkingen aan te zetten. Dat klinkt als een grijsgedraaide plaat, maar het zijn wel de verbindingen die uiteindelijk de beste ontwikkelingen tot gevolg hebben.”

Pharos
De opgave voor Pharos is om naast een gezond gebouw ook een gezonde community in te richten. De grote uitdaging hiervan is om de meerwaarde voor de vastgoedbelegger aan de gebruikers inzichtelijk te maken. Foto: Cube architecten

Een regisseur stopt nooit

En als zo’n sterproject eenmaal werkelijkheid wordt, is het niets meer dan normaal om hier langdurig bij betrokken te blijven. Onze rol gedurende dit proces is naast adviseur ook regisseur “Wij stoppen niet nadat we een gebouw naar tevredenheid hebben opgeleverd, maar wij blijven meedenken en helpen sturen in de exploitatiefase. Dit is cruciaal. Vaak zie je dat het bouwproces leidend is, maar wij redeneren vanuit de gebruiksfase, omdat je hier de grootste winst kunt behalen. Zowel in harde als in zachte waarden.”

Het proces met de gebruikers, en dan bedoel ik vertegenwoordigers van de verschillende afdelingen van de organisatie, is natuurlijk een belangrijk proces. Welke bijdrage kan een gezonde omgeving bieden en wat zijn de belangrijkste beperkingen? Om veranderingen en verbeteringen door te voeren, is ook een andere samenwerking met (markt)partijen nodig. (Proces)innovatie moet worden doorgevoerd. Daarom willen wij gedurende het gehele proces meesturen om de gezonde bedrijfsvoering te bereiken!

De kracht van samenhang

Het structureren en verzamelen van gegevens kan dan nog een uitdaging vormen. “Het is niet altijd zo dat deze data voorhanden ligt en dan moeten we zelf op onderzoek uit. Als je de benodigde gegevens vervolgens in handen hebt, moet je deze omzetten in informatie voor een management, waarin je een samenhang van elementen aantoont.” Door deze gegevens aan te bieden, wordt de keuze voor een gezond gebouw aansprekender en komt het binnen handbereik. “Op deze manier creëer je draagvlak en zorg je ervoor dat je duidelijk maakt welke stappen of sprongen een organisatie moet maken. Daarnaast wordt de link met de voordelen voor het primaire proces gemaakt. Dit opent de ogen en dat is precies wat we nodig hebben.” Een bijkomend voordeel is dat juist door het inrichten van deze management informatie systemen veel efficiency kan worden bereikt.