‘Nederland verduurzamen doe je niet om rijk te worden’
- #VanGasLos
- Artikel
- Energietransitie
Op een dag wilde Rense van Dijk zijn verwarmingsketel vervangen met een duurzaam alternatief. De zoektocht bracht hem naar eigen zeggen in een ‘doolhof van frustratie’. Dit moet toch beter, gemakkelijker en integraler kunnen? Dat idee leidde tot het oprichten van zijn eigen concept: Woon Duurzaam.
Dat Van Dijk ervaring heeft in de sector, is een understatement. Zo’n veertien jaar geleden begon hij als projectmanager bij Essent, stroomde door als directeur van Windunie en richtte de duurzame energieleverancier OM Nieuwe Energie op. Toen zijn cv-ketel vier jaar geleden stuk ging, was zijn gedachte dan ook: “Als ík niet overstap naar duurzaam, wie dan wel?”
Behoefte aan duidelijkheid
Ondanks zijn ervaring in de sector, was zijn rol – namelijk die van de consument – dit keer nieuw. “Ik sprak met diverse installateurs, ik vroeg rond in mijn netwerk: alles om een keuze te maken die past bij mijn wensen voor comfort en betaalbaarheid”, aldus Van Dijk (foto rechts). “Ik geloof in duurzaamheid, maar ik wil ook niet met een dikke trui en wollen sokken aan in huis zitten.”
Die zoektocht leidde naar niets. Zijn jaren 30-woning zou te lastig of erg duur zijn om te verduurzamen. Van Dijk stond bijna op het punt om toch maar een nieuwe gasketel aan te schaffen. “Toen dacht ik: als ík zo gemotiveerd ben en al bijna afhaak, hoe is dat dan voor anderen?”
Van Dijk, intussen ruim tweeënhalf jaar directeur van Woon Duurzaam, ontdekte door die vraag dat er een behoefte was aan een partij in de markt die vanuit een integrale visie een huis duurzaam en comfortabel kan maken. “Een partij die kijkt naar het energiegebruik, de isolatieschil en de comfortwensen en daarvan een aantrekkelijke totaalpuzzel in elkaar steekt.” Precies dat beoogt hij met Woon Duurzaam.
Optimaliseren
Woon Duurzaam werkt volgens een stappenplan (zie onder) dat de klant zoveel mogelijk werk uit handen neemt. Door steeds meer mensen aan het bedrijf te verbinden, wil Van Dijk met Woon Duurzaam de spin in het web worden van een duurzaam Nederland. “We doen bijvoorbeeld warmtepompen, afgiftesystemen, leidingwerk en ventilatie al zelf”, aldus Van Dijk. “We werken ernaartoe om overal in Nederland samenwerkende teams te hebben met de juiste expertise. Je doet dit namelijk niet alleen: vanaf het begin voelde ik al aan dat je moet opschalen als je een bijdrage wilt leveren aan de verduurzaming van Nederland.”
Die overtuiging is de drijfveer achter Van Dijks onderneming. “Ik hoef hier niet rijk mee te worden. Ik zit hierin om met zijn allen naar een milieuvriendelijke woningvoorraad te gaan. Dat is niet per definitie winstgevend.” Van Dijk ziet dat weinigen deze stap maken en wijt dat aan het traditionele denken. “Er zijn veel partijen die baat hebben bij het in stand houden van de wereld van gisteren. Daar zit hun verdienmodel. Voor een integrale aanpak moet je geld vrijmaken, het zuinig aan doen. Bovendien moet je expertises die van nature niet samenwerken bij elkaar brengen. Dat vereist een heel ander denken.”
Toch denkt Van Dijk dat iedereen die switch kan maken, zolang dat traditionele denken maar wordt doorbroken. “Het is even investeren, dat is nou eenmaal zo”, aldus Van Dijk. “Om het aantrekkelijk te maken voor de consument moet je veel processen optimaliseren om wat over te houden. Dat is lef hebben. Dat is spannend voor bedrijven die op de oude business draaien, want je levert winst in.”
Voorspelbaar bouwen
Ondanks Van Dijks idealisme is Woon Duurzaam gewoon een bv. “Als je wilt opschalen, is een bv beter te financieren”, aldus de directeur. Daarvoor wordt de focus gelegd op automatisering en optimalisatie. “Zeventig tot tachtig procent van de Nederlandse woningen is voorspelbaar gebouwd. Je kunt dan redelijkerwijs met voorspelbare oplossingen uit de voeten. Ik stel me dan een basisoplossing voor die we stap voor stap uitwerken.”
“Zie ons als autodealer: daar kies je één van de zes modellen en dan krijg je een lijst van opties, van kleur en wielen tot elektronica. Uiteindelijk heb je precies jouw auto samengesteld. Naar zo’n propositie werken wij ook toe en dan kun je ook standaardafspraken maken met fabrikanten, zodat de prijs naar beneden kan. Het vraagt wat inspanning, maar het gaat om de wensen van de klant.”
Aan de andere kant moet de consument nog ‘verder rijp gemaakt worden’, zegt Van Dijk. “Je ziet nu vooral dat je de hele straat tegelijk aanpakt, maar daar zijn we nog ver van verwijderd.” Volgens Van Dijk moet daarvoor meer aandacht aan de boodschap besteed worden. “Dat kunnen we niet alleen. We zijn bijvoorbeeld lid van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie, waarmee we een campagne uitvoeren om de burger te bereiken. Het zou echter enorm helpen als de overheid erover durft te gaan communiceren. Dat kan ook echt; zie wat er met zonnepanelen gebeurde. Iedereen wil nu een zonnepaneel. Tien jaar geleden stond de zonnepanelensector waar wij nu staan.”
Lonkende sector
Van Dijk blijft daarom positief als hij naar de toekomst kijkt. “Niets gaat vanzelf, we proberen dagelijks beter te worden. Ik ben enthousiast.” Hij ziet vooral een uitdaging op het gebied van werknemers. “Het is de uitdaging om de juiste mensen te vinden. Niet alleen monteurs in het veld, maar ook planners. Daar is aandacht voor nodig. We werken samen met opleidingsinstituten om voor werknemers opleidingen te vinden, want je kunt nu niet zonder.”
Het tekort aan personeel is iets wat de gehele sector teistert. Van Dijk vermoedt dat de nieuwe technologieën die om de haverklap opduiken hier gedeeltelijk in meespelen. “Als je moeite hebt om het werk dat er al ligt af te werken, ben je minder snel geneigd om er nog iets bij te leren.”
Toch ziet hij veel enthousiasme bij uitvoerenden. “Ze vinden het echt leuk om met nieuwe technologie te werken, om met elkaar te leren en beter te worden. Het geldt vast niet voor iedere monteur, maar er is een groep die zichzelf wil ontwikkelen.”
De uitdaging, zo lijkt het, is om ook de aantrekkelijkheid van de sector te stimuleren. Van Dijk is daar helemaal voor, zelfs als dat concurrentie betekent. “Kom maar op”, zegt hij. “Deze markt is erbij gebaat dat bedrijven de stap zetten om sectoroverstijgend te werken. Bovendien gaat het in Nederland om ruim zeven miljoen woningen die we moeten verduurzamen. Dat kan Woon Duurzaam natuurlijk nooit alleen oppakken. Dus, kom maar op!”
In vier stappen naar duurzaam wonen
1. Consument doet gratis woningscan via de website van Woon Duurzaam. Daar komt een pakket van mogelijke maatregelen uit. De scan laat ook zien in hoeverre het woningcomfort wordt verbeterd en wat de maandlasten gaan worden, inclusief de financiering.
2. Als de uitkomst van de scan positief is, maakt Woon Duurzaam een energieplan op maat, waarin precies is aangegeven hoe de woning wordt aangepakt. Het plan is gratis voor wie besluit het uit te voeren en kost €450 voor wie niet wil doorgaan.
3. Woon Duurzaam helpt de klant bij de financiering van het project. Van Dijk: “Vrijwel iedereen vraagt subsidie aan op warmtepompen, isolatie en dergelijke en btw-teruggave op zonnepanelen. Verder maken veel mensen gebruik van de Energiebespaarlening van de stichting SVN, dat is de voordeligste financieringsmogelijkheid die er bestaat. De lening is ook aftrekbaar, net als een gewone hypotheek.”
4. Woon Duurzaam zorgt voor een rimpelloze uitvoering van het plan. “Dat begint meestal met isolatie van muren, vloer en dak. Daarna kijken we naar het verwarmingssysteem. Meestal komen we uit op een warmtepomp. Het type hangt af van de omstandigheden. Voor heel oude woningen zonder spouwmuur is gasloos meestal niet de oplossing.”
Tekst: Reinoud Schaatsbergen
Dit artikel komt uit Duurzaam Gebouwd #48, dat ook digitaal is verschenen. Je leest het magazine in onze kennisbank, helemaal gratis, op ieder gangbaar apparaat zoals je telefoon, tablet of laptop.