Door steden voortaan op een circulaire wijze te ontwerpen en te bouwen, kunnen enorme reducties worden behaald op het gebied van de CO₂-uitstoot en het verbruik van energie. Belangrijk daarbij zijn concepten waarbij materialen, energie en mobiliteit optimaal worden gedeeld. De bijbehorende cijfers zijn recent verschenen in een rapport met internationale scenarioberekeningen van ingenieursadviesbureau Sweco.

Het circulair inrichten van steden - en niet meer zoals gebruikelijk: lineair - kan de CO₂-uitstoot met 97 procent en de energiebehoefte tot 75 procent verminderen. Dat alles wordt vooral bereikt door zaken als materialen, energie en mobiliteit volgens een optimaal systeem te delen, waarbij eigendoms- en sectorgrenzen worden overstegen. De opstellers van het rapport noemen in dit kader restwarmte van datacenters, herbenutten van afval voor compost, autodelen of schoonwaterwinning uit de industrie.

Integrale samenwerking

Het rapport Circular City Transformation geeft inzicht in de toegevoegde waarde van circulaire stedenbouw. Zo kan in 2040 het totale energieverbruik van steden die circulair zijn gebouwd met een kwart zijn gereduceerd. Dan moet er volgens de auteurs wel een aanzienlijke integrale samenwerking plaatsvinden. Daarbij valt te denken aan de restwarmte afkomstig van lokale voedselproductie in een stad. Berekend is dat daarmee 13.000 vierkante meter aan woongebouwen kunnen worden verwarmd.

Verder kan restafval van de voedselproductie voldoende zijn om een doorsnee school te voorzien van warmte en elektriciteit. Ook kan een circulaire stadsinrichting ervoor zorgen dat de duurzame mobiliteit - denk aan wandelen, fietsen en het openbaar vervoer – dusdanig groeit, dat een gemiddeld huishouden (vier personen) per maand 200 kilometer mínder met de auto aflegt. Dat scheelt twintig procent van het huidige autogebruik.

Koploper

Het rapport beschrijft hoe steden door circulaire stadsplanning koploper kunnen worden in de energie- en klimaattransitie. Met acties en voorbeelden wordt getoond hoe verschillende systemen concreet en slim zijn te combineren. Drie koplopers op het gebied van circulariteit worden speciaal benoemd: 

• Landgoed Wickevoort (Cruquius): +/- duizend duurzaam gebouwde woningen, waarbij ruimten, faciliteiten, mobiliteits- en voedselproductievoorzieningen worden gedeeld. 
• Urban Waterbuffer (Rotterdam), een systeem dat regenwater opvangt via groen in de openbare ruimte, dat ondergronds zuivert en opslaat voor later gebruik. 
• Sweco RECLAIM (Recovery Long-term Asset Inventory Management): een concept dat op basis van machine learning voorspelt welke herbruikbare bouwmaterialen in de komende tien jaar beschikbaar zijn en komen.

“Steden staan vandaag de dag”, besluit Charlie Gullström, research en innovatie strateeg bij Sweco (Zweden), “voor een dubbele uitdaging: het halen van klimaatdoelstellingen en tegelijkertijd het uitbreiden. Onze cijfers laten de voordelen zien van een circulaire stadsinrichting die voedsel, biogas en zonne-elektriciteit produceert met enorme energiewinst tot gevolg.”

Dutch Design Week

In de aanloop naar de Dutch Design Week heeft Sweco drie designers uitgedaagd (Sweco Design Challenge – Totaal Lokaal) een grensverleggende toepassing voor de zelfvoorzienende stad van de toekomst te bedenken. Er is gezocht naar waardevolle concepten op het gebied van energie, voedsel of water, waarmee gezondheid, biodiversiteit en sociale binding voor inwoners optimaal is. Het resultaat is te bewonderen tijdens Dutch Design Week. 

Dutch Design Week
22 – 30 oktober: 11.00 – 18.00 uur
Klokgebouw, Strijp-S Eindhoven / Hal 2 - Expositie 2.12

Download nu het rapport Circular City Transformation (PDF).

Bron tekst en foto: Sweco Nederland