Goed nieuws voor duurzaamheid. De kosten voor het produceren van duurzame energie zakken veel sneller dan gedacht. En voor beleidsmakers: de kosten voor stimuleringsmaatregelen met betrekking tot duurzame energieproductie blijken eveneens veel lager.

Dankzij een steile leercurve, productietoename, concurrentie en sterke kostenreductie. Het proces jaagt zichzelf aan in een positieve vicieuze cirkel. Aldus valt te lezen in het rapport van de International Renewable Energy Agency (IRENA) van november 2012. Waterkracht blijkt overigens het goedkoopst. Zonne-energie scoort goed en is overal toepasbaar.

Kostenvergelijking
Dat duurzame energie een sleutelrol gaat spelen in een duurzame samenleving behoeft geen betoog meer. Grootschalige productie werd tot nog toe echter bemoeilijkt door vooral economische factoren. Energie uit fossiele brandstoffen was – en is – vaak nog steeds, goedkoop. Een reële, en grondige, kostenvergelijking is dan van groot belang voor investeerders, overheden, producenten en eindgebruikers.

IRENA
De International Renewable Energy Agency (IRENA), gevestigd in Abu Dhabi, is een intergouvernementele organisatie die zich toelegt op het onderzoek naar, en stimuleren van, alle vormen van duurzame energieproductie. Een breed speelveld want het gaat om onder andere bio-energie, geothermische energie, waterkracht, golfslag, wind- en zonne-energie. De Europese Unie en 158 landen zijn lid van IRENA.

Rapport Renewable Power Generation Costs
In november 2012 verscheen een rapport waarin de productiekosten van zonne-energie met PV (zonnepanelen), CSP (Concentrated Solar Power), windkracht, waterkracht en biomassa zijn samengevat ten behoeve van beleidsmakers, investeerders en overheden. De berekeningen zijn gebaseerd op gedetailleerde kostenindicatoren waarbij rekening is gehouden met vaak zeer verschillende regionale omstandigheden. Dit laatste is van groot belang. Investeerders en beleidsmakers zijn juist geïnteresseerd in lokaal geldende kostenbaten plaatjes met betrekking tot duurzame energieproductie.

LCOE
Om de kosten van de productie van energie uit bijvoorbeeld steenkool, olie en zonne-energie te kunnen vergelijken wordt het begrip Levelised Cost of Electricity (LCOE) gebruikt. Dit is bijvoorbeeld weer te geven in Euro/kWh en omvat zoveel mogelijk kostenfactoren zoals kapitaalskosten, bouwkosten installaties, operationele kosten, onderhoudskosten en brandstofkosten gedurende de gehele levensduur van een project.

Conclusies algemeen

• Meer dan 50% van de nieuwe elektriciteitsopwekking capaciteit wordt voor rekening genomen van duurzame technieken.
• In 2011 werd wereldwijd 41 GW aan windenergie toegevoegd, 28 GW aan Zonne-energie (PV), 25 GW aan Waterkracht en 6 GW aan energie uit biomassa.
• De kosten van duurzame energie opwekking nemen snel af. Dit geld met name voor Zonne- en Wind-energie .
• De markt voor duurzame energie groeit snel, evenals het aantal aanbieders, een positieve competitieve situatie!
• Waterkracht is nu al de grootste en goedkoopste duurzame stroomopwekker. Electricteit van goede stuwdammen is trouwens ook (veel) goedkoper dan fossiel opgewekte stroom.

Conclusies Zonne-energie (PV)

• De kosten van PV-modules nemen ruim 20% af bij elke verdubbeling van geïnstalleerde capaciteit.
• In Duitsland zijn de kosten van PV-Installaties inclusief installatiekosten sinds 2006 met 60% gedaald. Daarmee is Grid Parity er al bereikt (Kosten PV-stroom even duur of goedkoper dan ‘grijze’ stroom)
• In 2011 bedroeg de groei van PV-capaciteit wereldwijd circa 70%.

Een specifiek voordeel van PV opgewekte stroom is dat het technisch heel eenvoudig opschaalbaar is. Het is in die zin erg flexibel ten opzichte van andere duurzame (en niet duurzame) elektriciteitsproductietechnieken.

PV overal toepasbaar
Duidelijk is dat het opwekken van duurzame elektriciteit steeds goedkoper en haalbaarder wordt. Diverse bewezen duurzame technieken zijn beschikbaar. Regionale factoren bepalen welke productiemix de beste is. Waterkracht is erg goedkoop maar lang niet overal beschikbaar. Zonne-energie, met name PV-technologie, levert steeds vaker elektriciteit tegen concurrerende prijzen. Bijkomend voordeel is dat PV overal, op kleine tot zeer grote schaal, toepasbaar is.

Tekst: Theo Jans, De Stroomplantage