Sinds kort is het in een supermarkt in Groningen mogelijk om gefrituurde meelwormen te kopen. Ook is er een verwoede discussie op gang aan het komen of schoon drinkwater nu een levensbehoefte of levensmiddel is.

Deze discussie is op gang gebracht door Nestle-CEO Peter Brabeck, die munt uit de schaarste van schoon drinkwater wil slaan. Topuniversiteiten in de hele wereld zoeken hoe we energie kunnen opslaan zonder gebruik te maken van bijzondere metalen. Allemaal tekenen dat we de schaarste van materiaal en de gevolgen ervan onderkennen en naar oplossingen op zoek zijn, nu we met steeds meer mensen deze planeet delen. Paul Verhoeven had in 1990 met zijn Hollywood-kaskraker ‘Total Recall’ - waarin voor schone lucht betaald moest worden - al hierop ingespeeld.

Wat heeft dit met onze gebouwde omgeving te maken?

Sinds jaren maken we onze gebouwen energiezuiniger en energiezuiniger. Een verwoede poging de CO₂-uitstoot terug te dringen. Een streven dat tot nu toe mislukt is. De eisen op dit gebied worden terecht strenger. Helaas zonder ermee rekening te houden hoe de energie opgewekt wordt. Duurzame opgewekte energie is tenslotte minder schadelijk voor het milieu dan energie die met behulp van eindige bronnen wordt verkregen.

Bevordering van welbevinden en diversiteit

Het gevolg van deze pogingen is dat we gebouwen maken, die meer materiaal vragen en waarvoor we ingewikkeldere technologieën toepassen. Tegelijkertijd weten we bijna nooit wat in de materialen verwerkt is, die we gebruiken om te bouwen en hoe deze geproduceerd worden of wat je aan het einde van de levensloop ermee kunt. Zijn deze gezond toe te passen of zitten er schadelijke stoffen in of zijn die nodig tijdens het productieproces? Zitten er veel stoffen in die schaars zijn? Dus in plaats van een wetgeving die alleen het gebruik van energie reguleert, zou hiervoor een veel completer beleid van het bouwproces en de gevolgen ervan op mens en milieu ontwikkeld moeten worden. Veel meer vanuit het perspectief van wat gezond is en welbevinden en diversiteit bevordert.

Op weg naar echt duurzame gebouwen

Als energie duurzaam geproduceerd wordt, zou het zomaar kunnen dat we weer gebouwen maken waar gebruikers de ramen zonder slecht geweten open kunnen zetten. Waar gebruikers kunnen bepalen, hoe ze het pand willen gebruiken. De hiervoor benodigde energie voegt tenslotte geen CO₂ toe. Als dan de gebruikte materialen ook gezond zijn en in de toekomst hergebruikt kunnen worden, zijn we volgens mij al een hele stap op weg naar echt duurzame gebouwen. Misschien gebruiken deze dan iets meer duurzame energie, maar zijn dan wel veel eenvoudiger te onderhouden en voor de gebruikers een aangename omgeving. Uiteindelijk gaan de totale kosten dus omlaag en worden de gebouwen langer gebruikt aangezien men het prettig vindt erin te verblijven. En misschien eet men dan tijdens het prettig verblijf in een gezond en duurzaam gebouw ook nog gefrituurde meelwormen.