Een verslag van een nogal in kwaliteit wisselende Nationale Dubodag 2009.

Tsja, wat te zeggen van de twaalfde editie van de Nationale Dubodag in het WTC in Rotterdam. Het wilde maar niet  bruisen deze dag. Het was net een glas limonade zonder prik. Of het kwam door het regenachtige weer bleef onduidelijk, maar feit was dat het aantal bezoekers tegenviel.

Bevlogen dagvoorzitter
Geert Verlind was net als voorgaande jaren de bevlogen dagvoorzitter die zich goed inleefde in de duurzame consument. Mooi om te zien dat hij nauw betrokken is in een samenwerking met ROC Geldrop. Hier willen ze op de schoolcampus een nieuw modulair gebouw maken met de nieuwste technologieën om zo de leerlingen de kneepjes van het duurzame bouwen bij te brengen. Uitgangspunt is dat het gebouw demontabel is en net zo gemakkelijk weer kan worden afgebroken.

Old School
Het rondetafeldebat met Pego-man Jan Terlouw, Secretaris-generaal VROM Hans van der Vlist en directeur Energie & Klimaat van SenterNovem Rob Boereé had als thema: ‘Visie op duurzaamheid en innovatie’. Het leverde een slaapverwekkende drie kwartier op, waar er nooit echt sprake was van een debat.

De discussie was te weinig opgebouwd. Beter was het geweest om hier enkele stellingen te nemen en hierover in debat te gaan met de zaal. Terlouw meende dat de overheid de vraagkant van het duurzaam bouwen moet stimuleren, Van der Vlist vond dat er meer ruimte moest komen in de regelgeving om adequaat te kunnen reageren op innovaties en Boereé vond het hoog tijd voor een apk voor huizen. En zo kabbelde het 'debat' zachtjes verder.

Terlouw deelde fijntjes mee aan de zaal dat hij, voorafgaand aan het debat, nog een telefoontje had gehad van Ruud Lubbers die ook vond dat duurzaamheid moest worden afgedwongen door de overheid. En op deze boodschap reageerde de zaal vanzelfsprekend verrukt.

Voorzitter Verlind verwoorde het uiteindelijk krachtig. “De nuchtere Hollander pakt duurzaam bouwen niet op. Maak het sexy. Spouwisolatie is niet sexy. Het kost geld en je buren zien het niet.”

Dubo Award
Toen was het tijd voor René van Veldhoven van EuroCeramic om de winnaar van de Dubo Award bekend te maken. Eerst volgde een te commercieel verhaal over de Cradle to Cradle-filosofie van EuroCeramic, maar eindelijk was het moment daar.

Knauf Insulation mocht de award in ontvangst nemen voor de nieuwe generatie duurzame minerale wol met Ecose Technology. Knauf kreeg naast de Award een prijs van 2500 euro mediabesteding op Duurzaam Gebouwd.

Mark Malherbe van Knauf begon zijn toespraak met te zeggen dat hij isoleren wél sexy vond en roep iedereen op om de presentatie in de parallelsessie te volgen. Dat besloten we echter niet te doen. Op naar Peter Leewis die alles weet over houtwolcement.

Houtwol-cement
Met dit materiaal kun je spouwmuurloos bouwen. Het gaat om een meer dan honderd jaar jong milieuconcept en wordt in Zweden toegepast. Het heeft hoog isolerende prefab muren van houtwol-cement. Hiervoor wordt industrieel rooihout, Portland cement en water met 1-2% accelarator gebruikt. De dikte van de muren is 40 centimeter en dat maakt een verwarmingssysteem overbodig.

Het klonk prachtig allemaal, maar moderator Louis Hiddes zette zijn vraagtekens bij de opschaling van het product. Hij heeft in zijn leven al meer beloftevolle materialen voorbij zien komen. Daarnaast is de bouwpraktijk in Zweden niet echt te vergelijken met de onze, meende Hiddes.

Flip
Door naar Flip Verwaaijen, managing director van TNT Real Estate. Waren alle sprekers maar zoals hij. Eerlijk, gedreven en met een flinke dosis humor en relativeringsvermogen. Sheets zijn er niet om voorgelezen te worden, maar dienen als aanvulling op een krachtig verhaal, zo liet Verwaaijen zien.

Hij bracht met verve zijn - al vaker vertelde - verhaal hoe TNT als organisatie duurzaamheid aan het doorvoeren is. Met als voorlopig hoogtepunt het volgende week te openen kantoor in Hoofddorp met een GreenCalc van 1000. Of ze dat gaan halen is nog even spannend.

Duurzame Monumenten
Een ander hoogtepuntje deze dag is de lezing van Bernard Vercouteren van den Berge. Hij is docent bouwkunde aan de hogeschool Zeeland, daarnaast is hij architect. Vercouteren van den Berge vertelde over zijn worsteling met de overheden en het pand. Hij had een monumentaal pand gekocht in Middelburg en wilde dit duurzaam renoveren. Enkele richtlijnen hiervoor zijn:
- lessen uit het verleden/gebruik de potenties uit het verleden;
- het aanpassen comforteisen- en wensen.
- behouden wat er te behouden valt.

Vercouteren van den Berge worstelde niet alleen met allerlei monumentale commissies en VROM, maar had ook met de weerbarstige praktijk te maken – lees de kwaliteit van de bouwvakkers. Dan waren ze weer waren vergeten om minerale wol aan te brengen, dan hadden ze de ramen er weer achterstevoren ingezet. Er was iedere keer wat. De opmerking van een bouwvakker: “Als het mis gaat dan is het toch garantiewerk.” toonde niet heel veel ambitie.

Vercouteren van den Berge: “Ik wil geen pessimistisch verhaal houden, maar je moet er bovenop zitten.” Met een mooie rekensom kwam hij uiteindelijk op een Return on investment uit van 78 jaar. “Dat kon er nog wel bij” meende Vercouteren van den Berge. “Comfort valt in ieder geval niet in geld uit te drukken.”

En met deze ietwat deprimerende boodschap togen we ietwat vroeger huiswaarts. En ondertussen miezerde het zachtjes door in Rotterdam.

Tekst: Gerard Vos

Foto: Knauf Insulation neemt de Dubo Award in ontvangst en de prijs van 2500 euro mediabesteding op Duurzaam Gebouwd.