Internet of Energy: ‘Noodzakelijk voor versnelling energietransitie’

timer7 min
Internet of Energy: ‘Noodzakelijk voor versnelling energietransitie’

Het Internet of Energy vormt een belangrijke kans om energiemanagement en uitwisselen van energie tussen gebouwen en gebieden te bewerkstelligen. In een rondetafelgesprek bogen verschillende experts zich over het belang van de ontwikkeling en de status quo: hoe ver zijn we met het opzetten van energiehubs en welke innovaties zijn noodzakelijk om ons verder te brengen?

Om het rondetafelgesprek af te trappen geven de experts weer wat de essentie en het belang is van een Internet of Energy. Maarten De Vries van TKI Urban Energy bijt het spits af: “Internet of Energy is voor mij onder andere het sturen op vraag en aanbod van energie, wat verschillende voordelen met zich meebrengt. Zo kun je de disbalans weghalen op het stroomnet, inspelen op energieprijzen en optimaal duurzaam opgewekte energie inzetten op de momenten dat het cruciaal is. De toename van netcongestie zorgt ervoor dat je niet automatisch meer kan aansluiten op het stroomnet. Dit biedt een enorme incentive om binnen een gebouw aan de slag te gaan met slimme energiediensten.” Het loont nu al om laadpalen en grote zonnedaken (met opslag) slim aan te sturen, zodat vraag en aanbod van energie over de dag wordt uitgesmeerd. Volgens hem sturen we op termijn ook de klimaatinstallaties en warmtepompen slim aan. "Als dat niet gebeurt, dan gaan congestieproblemen verder oplopen en heb je veel fossiele energiecentrales als back-up nodig.”

Harm Welleweerd sluit zich daarbij aan: “Vooral laatstgenoemde is van belang, want we zien nog te vaak dat er pas aan de bel wordt getrokken als het eigenlijk al te laat is. Slim aansturen van vraag en aanbod van energie is een belangrijk punt, maar evenveel gewicht heeft het goedkoper en breder beschikbaar maken van energie.” Daarover kwam energie-expert Arash Aazami eerder al aan het woord, onder andere tijdens het Duurzaam Gebouwd Congres en de Datadag Gebouwde Omgeving. Welleweerd vervolgt: “In die nieuwe situatie wordt energie voor iedereen goedkoper en eenvoudiger lokaal te delen dankzij digitalisering. We gaan dan van centraal naar decentraal ingerichte systemen. Uiteindelijk gaan we toe naar een netwerksysteem.”

Internet of Energy: ‘Noodzakelijk voor versnelling energietransitie’

Oplossingen verbinden

Volgens Arnaud van Beek – van Goor denkt zijn organisatie, Unica Groep, al ver vooruit. “Daar proberen we al onze klanten in mee te nemen, want om problemen op te lossen, moet je progressief denken en handelen. Mede vanwege de actualiteit rondom de stijgende energieprijzen krijgen we vragen over aardgasvrij en congestiemanagement. Concreet betekent dit dat er klanten zijn die geen zonnepanelen kunnen installeren en daardoor geen duurzame energie kunnen opwekken, omdat er geen ruimte meer is op het netwerk.” Daarom vindt hij dat er slim naar de energiemarkt gekeken moet worden. “Er zijn niet altijd pasklare oplossingen voorhanden, maar door met elkaar in gesprek te blijven, kunnen we oplossingen aan elkaar verbinden. Internet of Energy is voor ons dan ook een verzameling van oplossingen.”

Daarbij is het niet altijd een technische oplossing die ons gaat helpt om van onder andere congestieproblemen af te komen. Het antwoord kan volgens Pierre van Vliet van Aveco de Bondt Duurzaamheidsadvies ook schuilen in de manier waarop we bouwen. “Kijk bijvoorbeeld naar een gebouw in Zwitserland, dat zonder verwarming, koeling en energie tussen de 22 en 26 graden Celcius blijft. Het hele jaar door. Ik pleit om de opgave meer integraal te bekijken en bijvoorbeeld ook milieu-impact en gezondheid mee te nemen in overwegingen.” Volgens Van Vliet ontbreekt het over het algemeen aan overkoepelende wet- en regelgeving, waardoor het lastiger is om oplossingsrichtingen bij elkaar te brengen. “Dat betekent dat je nu vooral afhankelijk bent van mensen met lef en intrinsieke motivatie, om opgaves integraal op te pakken. We moeten dus gezamenlijk werken aan bewustwording voor dat perspectief. De techniek is er. De uitdaging ligt in het bij elkaar brengen van oplossingen.”

Toekomstgerichte verduurzaming

De bewustwording en aandacht voor die integrale aanpak is gelukkig in opmars, zo weet Linda Pennings van SPIE: “Met ons programma Ecolution proberen we onze klanten mee te nemen in toekomstgerichte verduurzaming. Daar verstaan we een compleet spectrum onder van ambitiebepaling tot het analyseren van mogelijkheden en het uitschrijven van een roadmap. Ook het exploiteren met een prestatiegarantie wordt steeds belangrijker en bepalender.” De basis van slimme oplossingen is volgens haar dat de installaties die je hebt, ook optimaal werken. “Continuous commisioning [Het opsporen en verhelpen van problemen en het optimaliseren van prestaties, red.]kan ervoor zorgen dat je niet alleen het gebouw optimaal inricht, maar ook het gebied. Wat we op dit moment in de praktijk zien is dat er vragen komen van klanten die aan de maximale bezetting van het elektriciteitsnetwerk zitten en daardoor bijvoorbeeld lastiger afscheid kunnen nemen van aardgas. Wij proberen slimme systemen in te zetten zodat de balans terugkeert en toekomstgerichte stappen wél mogelijk worden.”

Internet of Energy: ‘Noodzakelijk voor versnelling energietransitie’

Optimaal inregelen

Dat er nog veel laaghangend fruit hangt om te plukken, illustreert Benjamin Wentink van MAIN Energie: “We doen zelf veel analyses om kansen bloot te leggen voor de verduurzaming van vastgoed. Het is belangrijk dat wij die handschoen oppakken, want je kunt duidelijk merken dat er anders te weinig beweging ontstaat. Als partijen geen duidelijke voorzetten krijgen, dan gebeurt er te weinig. Daarnaast zien we de trend dat zij de realisatie van verschillende oplossingen het liefst bij één partij willen onderbrengen.” Er liggen kansen om bijna bij iedere partij een flinke stap vooruit te helpen. “ Bijna ieder vastgoed kan significante besparingen realiseren met percentages oplopend tot wel 50%. Dat inzicht is ontzettend belangrijk, dus geven we aan wat er verbeterd moet worden, bijvoorbeeld het installeren en optimaal inregelen van een nieuwe of bestaande installatie.”

Er liggen veel kansen voor energiebesparing en het beter afstemmen van vraag en aanbod. Maar waar moeten we vandaag nog mee stoppen en wat moeten we anders gaan doen?  Van Vliet: “De koppeling met internet maakt ons kwetsbaar, zeker als allerlei gelijksoortige diensten en activiteiten op grote schaal aan elkaar worden gekoppeld, het Internet of Things (IoT). Welleweerd snapt die vraag en nuanceert: “Het Internet of Energy is een web waarin op verschillende plekken kennis wordt opgeslagen en beschikbaar wordt gesteld. Er is niet één centrale plek, dus als de cloudverbinding wegvalt is er een lokaal vangnet. De cloud is een middel om die data uit te wisselen, maar maak je energiesysteem er niet afhankelijk van.” Volgens hem moet er gebouwoverstijgend gekeken worden naar de opgave. Pennings merkt dat nog niet alle gebouweigenaren dit doen, maar dat er wel beweging zichtbaar is: “We zien dat het schaalniveau boven het pand steeds belangrijker wordt. Er wordt nu al meer gekeken naar wat een buurbedrijf doet en wat er in de omgeving gebeurt, bijvoorbeeld rondom de Regionale Energie Strategie en de uitrol in wijkplannen.”

Hoger schaalniveau

De kansen om een energiehub of -web in te zetten op een hoger schaalniveau zijn duidelijk voor de deelnemers. Hoe dit in de praktijk kan werken, illustreert Van Beek: “Ga op zoek naar slimme oplossingen en doe dat samen met elkaar om je slagkracht te vergroten. Zorg er in ieder geval voor dat je gaat monitoren en zet de eerste stap, eventueel samen met andere organisatie in het gebied. Ontdek wat je in huis hebt op het vlak van installaties, isolatie en uitstoot van schadelijke broeikasgassen. Die informatie is essentieel om te bepalen welke richting je op gaat.” De Vries concretiseert: “Het begint met aansturen en monitoring. Toekomstbestendigheid is daarbij een sleutelwoord. Het energiesysteem ontwikkelt zich razendsnel. Zorg er daarom voor dat de installaties en systemen die je nu ontwerpt en realiseert de mogelijkheid hebben om ze slim aan te sturen. Op die manier maak je vastgoed en installaties klaar voor de optimalisatiestrategieën die in de toekomst in beeld komen.”

Tekst: Marvin van Kempen, Beeld: Shutterstock

Zoek verder binnen deze onderwerpen

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c185 c225 c237 c243
Ultieme duurzaamheid is beter benutten wat we nu al hebben 

Ultieme duurzaamheid is beter benutten wat we ...

Ze is al bijna een decennium Duurzaam Gebouwd-expert, deelt kennis tijdens rondetafelgesprekken én is een veelgevraagd spreker voor het podium. Ook laat ...

Lees verder

c21 c225 c243 c265
Kijkje in de keuken bij verduurzaming industrie

Kijkje in de keuken bij verduurzaming industrie

Met de klimaatdoelstellingen en forse ambities voor verduurzaming van ons kikkerlandje in het achterhoofd, is kennisdeling onontbeerlijk. Dat houdt niet op bij ...

Lees verder

c21 c225 c243
Leren over gedragsverandering in de energietransitie 

Leren over gedragsverandering in de energietransitie 

De opleiding Basiscertificaat Energietransitie Gebouwde Omgeving (B.E.G.O.) voegde de modules ‘Weerstand wegnemen’ en ‘Gedragsverandering in de ...

Lees verder

c21 c41 c143 c185 c225 c237 c243
De toekomst van schoolverduurzaming in e-zine Duurzame Scholen

De toekomst van schoolverduurzaming in e-zine ...

De onderwerpen CO2-reductie, energiebesparing en de toepassing van secundaire materialen zijn niet alleen prangend in de woningbouw. Integendeel: uit data-analyses ...

Lees verder

c21 c41 c225 c237 c243 c265
GACS: verplichting brengt voordelen met zich mee

GACS: verplichting brengt voordelen met zich ...

Als je een gebouw met verwarmings- of airconditioningsysteem hebt met een nominaal vermogen van 290 kW, heb je wellicht een nieuwe verplichting voorbij zien komen. ...

Lees verder

c21 c225 c243
“In energietransitie verder kijken dan standaard hybridesysteem”

“In energietransitie verder kijken dan ...

Dat kabinet Schoof de verplichte installatie van een warmtepomp vanaf 2026 heeft afgeschaft, vindt Michel Swart van ATAG Verwarming enerzijds jammer maar eigenlijk ...

Lees verder

c21 c225 c243
“Modulair bouwen is sneller én duurzamer”

“Modulair bouwen is sneller én ...

De tijd dat modulaire bouw bestaat uit gestapelde zeecontainers met minimale afwerking is al lang voorbij. Tegenwoordig zijn de meeste modulaire woningen bijna ...

Lees verder

c21 c185 c225 c237 c243
CO2-besparingspotentieel ontginnen met circulair meerjaren onderhoudsplan

CO2-besparingspotentieel ontginnen met circulair ...

Met de Nederlandse doelstellingen om tegen 2050 een volledig circulaire economie te bereiken en de nieuwe eisen van de Corporate Sustainability Reporting Directive ...

Lees verder

c21 c26 c41 c120 c243
Woningen Dordrecht gerenoveerd met behoud van al het goede

Woningen Dordrecht gerenoveerd met behoud van ...

Maar liefst 172 woningen aan onder andere de Eemkerkstraat in Dordrecht krijgen een revitalisatie dankzij duurzame verbeterwerkzaamheden. De kwaliteit van de woningen ...

Lees verder

c21 c225 c243
Drie stappen voor energie-efficiënte gebouwen

Drie stappen voor energie-efficiënte gebouwen

Om aan de EU-richtlijn voor energie-efficiëntie in gebouwen te voldoen stelde de overheid subsidies beschikbaar. Deze zijn niet alleen voor grote, maar ook ...

Lees verder

c21 c225 c243
Kennisdocument over verduurzaming woningen met netcongestie

Kennisdocument over verduurzaming woningen met ...

Een kennisdocument laat zien welke mogelijkheden er zijn om woningen te verduurzamen binnen de kaders van netcongestie. Welke kansen zijn er, als duidelijk wordt ...

Lees verder

c21 c225 c243
Samenwerkingen netbeheerder en bouwbedrijven voor netuitbreiding

Samenwerkingen netbeheerder en bouwbedrijven ...

Drie bouwbedrijven en netbeheerder TenneT sloten een overeenkomst voor de uitbreiding van het elektriciteitsnet. Een uitbreiding van het net staat op veel wensenlijsten, ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up