In aanloop naar 2017 publiceert Duurzaam Gebouwd de komende 2 weken de 10 meest gelezen verhalen van 2016. Nummer 4 gaat over de autarke woning, die in Cadzand is verschenen:

Autarke woning met domotica

In het Zeeuwe Cadzand is de eerste autarke woning in Nederland opgeleverd. Dit huis is voor zijn energiebehoefte volledig zelfvoorzienend.

De woning verschijnt in Zwindorp, in opdracht van Astrid en Dick Rakhorst. Dit ondernemersechtpaar uit Heeswijk-Dinther maakte al eerder naam met de bouw van de eerste duurzame kunstgalerie in ons land. Nu hebben ze hun zinnen gezet op een zelfvoorzienende woning, waarvan de verwezenlijking in beeld komt.

Pand gemaakt van kruislaaghout

Architect Renz Pijnenborgh van Archi Service uit 's-Hertogenbosch, een pionier van het milieuvriendelijk bouwen, heeft voor de tekeningen voor de woningen gezorgd. Het pand wordt volledig in kruislaaghout gebouwd en bestaat uit 3 wigvormige componenten, waarbij de daken bedekt worden met zonnepanelen die voldoende stroom opwekken om het huishouden te dienen. Elektrisch overschot wordt opgeslagen in de elektrische auto van Dick. De Tesla is inmiddels besteld en kan als het moet ook stroom leveren aan het huis.

Een warmteopslagbuffer in de kelder en warmtepomp zorgen voor de verwarming van het gebouw, waarvan natuurlijke ventilatie, comfort en veiligheid aangestuurd worden door de modernste draadloze domotica. Hemelwater borgt de watervoorziening, waarbij natuurlijke en technische middelen voor zuivering en opslag voorzien zijn.

Milieuvriendelijk en duurzaam bouwen

Begin februari vond in Zeeland de eerste vergadering plaats van het bouwteam dat het karwei gaat klaren. Het team bestaat uit mensen die hun sporen verdiend hebben op het vlak van milieuvriendelijk en duurzaam bouwen, mensen uit traditionele bedrijven die dit project als een uitdaging zien en uit lieden uit de hightech-sector die domotica het liefst een onderdeel van het dagelijkse leven willen maken.

Rakhorst vindt het prachtig om dit soort projecten te initiëren, om als vliegwiel voor duurzame innovatie te kunnen dienen, om stimulansen te geven aan vernieuwing en mensen met ideeën die iets voor elkaar kunnen betekenen bijeen te brengen. “Ik ben altijd een man geweest van innoveren, van nieuwe kansen zien en die met anderen naar de markt brengen. Mijn dochter Anne-Marie (Duurzaam Gebouwd-expert Anne-Marie Rakhorst, red) is daar nog sterker in, omdat ze nog innemender is dan haar vader", lacht hij.

Rakhorst begon op zijn 29e jaar zijn eigen zaak, met een diploma HTS elektronica en wat werkervaring op zak. “Ik ben begonnen met het naar Nederland halen van de eerste pc's. Er waren destijds nog geen betaalbare printers. Door elektronica op de bouwen, zorgde ik voor betaalbare printers die op alle merken pc's konden werken.” Nadat hij in 1986 zijn bedrijf Manudax had verkocht, kocht hij een bedrijf in elektronische fysiotherapie-apparaten op.

Dick Rakhorst

De drang om te ondernemen, duurzame initiatieven te stimuleren en innovatie te entameren bestaat nog steeds, al is Rakhorst inmiddels bijna 75 jaar. “Mijn leeftijd en die van mijn vrouw, ze is een jaartje jonger, is zeker van invloed geweest om het project Cadzand nu op te starten. Doen we het of niet? We doen het, wisten we allebei, we kunnen het - die luxe hebben we. En wat ook erg belangrijk is: het mocht.”

Tijdenlang liep Rakhorst bezwaren aan. Het kan niet, mag niet, gaat niet. In Cadzand stonden de lichten vrij onverwacht op groen. Cadzand hebben ze zelf ontdekt. Jaren geleden zocht het gezin een vakantiestek en vond dat uiteindelijk op een camping in het Belgische Knokke. Dick vond het minder versteende Cadzand, aan de andere kant van de grens, aantrekkelijker. Via een plaats op de camping ging het daar naar een bungalow. En die wordt nu gesloopt. De vergunning daarvoor is reeds verleend. Nu volgt de 2e stap: de bouw van een nieuw onderkomen.

Domotica

Naast architect Pijnenborgh wordt DomoticaGuru BeNext met zijn state-of-the-artdraadloze technologie ingeschakeld om de technische installaties en onderdelen zoals deuren, ramen, verlichting, verwarming in de woning met elkaar te verbinden. Rakhorst is duidelijk overtuigt van deze methodiek. "Inmiddels hebben we voldoende ervaring opgebouwd in onze duurzame galerie en huidige woning waar energieopwekking en energieverbruik worden gemonitord. In het dak zit bijvoorbeeld een slim Fakro-dakraam, dat bijdraagt aan een gezond binnenklimaat via een op CO₂-gecontroleerde sturing. Dit raam zorgt ook voor koeling: het gaat in de zomer automatisch open, wanneer het 's nachts buiten koeler is dan binnen. Wij weten dat in ons vakantiehuis in Cadzand geen airco nodig is. Als alles een beetje meezit, hopen we dit najaar rond te zijn", aldus Rakhorst.