Gemeente Rotterdam voldoet met circa de helft van de gemeentelijke kantoorgebouwen aan de energielabel-C-verplichting.

Per 1 januari 2023 moeten bestaande kantoorgebouwen in Nederland minimaal voorzien zijn van energielabel C. Gemeenten spelen een cruciale rol in het behalen van deze doelstelling. In Rotterdam gaat het de goede kant op: de gemeente voldoet binnen de concernhuisvesting met al ongeveer de helft van haar kantoorgebouwen, die zij zelf in gebruik heeft, aan label C. “Het is belangrijk dat gemeenten goed scoren, want zij hebben een voorbeeldfunctie.”

Integraal huisvestingsplan

Energielabel C houdt in: een primair fossiel energiegebruik van maximaal 225 kWh per m2 per jaar. Volgens de laatste schatting van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) zijn er ongeveer 65.000 kantoren die moeten voldoen aan de verplichting, 38% voldoet hier al aan. Bij veel gemeentelijke kantoren ontbreekt een energielabel of is die lager dan label C. Voor 2023 moet label C behaald zijn, anders mag het gebouw niet meer worden gebruikt. Die doelstelling staat in het Energieakkoord uit 2013.

Rotterdam werkt hard om alle kantoorgebouwen minstens label C te kunnen geven. Evelien Boevé, Assetmanager Concernhuisvesting bij de gemeente Rotterdam: “Ten eerste hebben we voor alle panden in onze portefeuille waar nog geen label voor was, of waar dat van was verlopen, een nieuw label opgesteld. Daarmee hebben we zicht op welke panden welk energielabel hebben. Vervolgens hebben we gekeken welke panden daadwerkelijk moeten voldoen aan de verplichting van het energielabel. Voor deze objecten is beoordeeld wat de objectvisie is en hoe het pand is opgenomen in het integraal huisvestingsplan (IHP). Hierdoor is een goede inschatting mogelijk van het toekomstig gebruik van de locatie. Ook wordt rekening gehouden met toekomstige ontwikkelingen. Zo kan er een goede afweging gemaakt worden of er in de locatie geïnvesteerd moet worden, of dat andere stappen nodig zijn.”

Portefeuille-aanpak

Op dit moment heeft de gemeente binnen de concernhuisvesting geïnventariseerd om welke panden het gaat en welke maatregelen ze kunnen toepassen. Hierbij is niet alleen geïnventariseerd welke maatregelen nodig zijn om label C te behalen. Ook is gekeken welke maatregelen nodig zijn voor label A en wat de daar bij behorende energie- en CO2-besparing en terugverdientijd is. De komende twee jaar voert de gemeente deze uit.

Boevé: “In onze portefeuille-aanpak hebben we objectvisies opgesteld: wat willen we per pand, wat is daarin onze financiële situatie, de technische staat en de toekomstverwachting? We kijken vooral naar de panden die nog langere tijd worden gebruikt en waar we op korte termijn geen nieuwbouwontwikkeling of grote verbouwingen aan verwachten. Juist in die panden kun je gaan investeren.”

Foto door Jan van der Ploeg

Sectorale routekaart

In de Sectorale Routekaart Maatschappelijk Vastgoed voor gemeenten maakt de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) inzichtelijk waar gemeenten nu staan en hoe zij op een kosteneffectieve manier kunnen toewerken naar het CO2-arm en aardgasvrij maken van het eigen maatschappelijk vastgoed. Anja Buisman, projectleider Duurzaam Maatschappelijk Vastgoed bij de VNG vertelt: “De sectorale routekaart bestaat uit twee delen: de sectorale aanpak met rekensommen die erachter zitten, en een plan met de stappen die gemeenten kunnen volgen om tot een portefeuille-aanpak te komen. Dat proberen wij heel erg te stimuleren bij gemeenten: ga aan de slag om je portefeuille in beeld te brengen. En bekijk op basis daarvan hoe de labelverplichting daarin past.”

Kosteneffectieve aanpak

Het einddoel hoeft niet alleen energielabel C te zijn, volgens Buisman. “Het is natuurlijk belangrijk dat gemeenten goed scoren met de energielabels, want zij hebben een voorbeeldfunctie. Maar alleen streven naar label C kan een kosteneffectieve aanpak behoorlijk in de weg staan. Het is belangrijk om daar slim mee om te gaan.” Het advies van Boevé: “Probeer zoveel mogelijk aan te sluiten bij natuurlijke momenten. Wij hebben onlangs de klimaatinstallatie van een kantoor aangepast. Hierbij moesten ook aanpassingen aan de plafonds gedaan worden. Omdat we de plafonds toch moesten openen, hebben we direct ledverlichting aangebracht. Zo hoeft het plafond niet twee keer geopend te worden. Daar haal je kostenvoordeel uit, maar ook bespaar je zo overlast richting de gebruiker van het object.”

Tips & Tricks van de gemeente Rotterdam:

• Probeer zoveel mogelijk aan te sluiten bij natuurlijke vervangingsmomenten
• Zie label C niet als einddoel, maar vraag jezelf af: met welke stappen zouden we label B of label A kunnen halen?
• Zorg dat je duidelijkheid hebt over je huisvestingsplan en je langetermijnvisie
• Zorg dat je inzicht hebt in je portefeuille

Kennis- en Innovatieplatform Verduurzaming Maatschappelijk Vastgoed

Wil je als gemeente ook je vastgoed verduurzamen? Het Kennis- en Innovatieplatform Verduurzaming Maatschappelijk Vastgoed van RVO biedt ondersteuning door kennis te delen op het gebied van bijvoorbeeld energiebesparing, subsidies en wet- en regelgeving.

Meer weten?

Kijk voor meer informatie op de website van RVO, de VNG, gemeente Rotterdam of Duurzaam010.

Dit artikel verscheen eerder in het magazine Duurzaam Gebouwd #50. Het magazine is via deze link gratis in te zien.