Op bedrijventerreinen zijn nog legio mogelijkheden om duurzame energie op te wekken. In een reeks webinars laat TKI Urban Energy zien hoe je de eventuele bezwaren wegneemt. “Er zijn heel veel mkb-bedrijven waarvoor er nog goede opties zijn.”

Net als bij Nederlandse woningen zijn nog geen twintig procent van de daken van bedrijven bedekt met zonnepanelen, zo blijkt uit diverse onderzoeken. Het is een investering die vaak wel rendeert, maar ook nog hoofdbrekens kost. TKI Urban Energy wil die op 6 juli wegnemen in een webinar over dit onderwerp. Robin Quax, bij TKI Urban Energy programmamanager hernieuwbare elektriciteit, geeft alvast een inkijkje in de materie.

“De aanleg van zonnepanelen in Nederland groeit momenteel echt heel hard. Lange tijd was ‘zon’ heel aaibaar en het lievelingetje van de energietransitie, maar inmiddels zie je ook groeipijnen en weerstand. Gelukkig hebben de panelen op daken, en vooral op daken van bedrijven, die positie van lieveling behouden. Want men ziet liever panelen op daken dan in weilanden. Overigens wil ik er wel voor waken om alléén voor daken te kiezen. Om onze klimaatdoelen te halen, moeten we bepaalde opwekdoelen halen. Met meer zonnepanelen is het makkelijker om die snelheid te behouden, dus laten we rekening houden met alle terreinen.
We moeten echt nog groei bewerkstelligen, met vooral extra aandacht voor ‘zon op dak’, want daar kan nog veel meer gerealiseerd worden. We besteden hier nu extra aandacht aan om de mogelijke barrières te kunnen wegnemen. Er zijn specifieke redenen waarom projecten niet doorgaan, maar er zijn ook genoeg oplossingen. De ene keer zijn die specifiek voor een locatie, de andere keer zijn die generiek en voor iedereen toepasbaar.

Dakconstructie

Een voor de hand liggend obstakel is een dakconstructie die de panelen niet kan dragen. Er zijn echter inmiddels ook lichtgewicht zonnepanelen verkrijgbaar en er zijn panelen in de maak met een betere opbrengst. Je betaalt dan vaak een kleine meerprijs en kunt er gezien de business case misschien nog niet voor kiezen. Toch zijn er wel daken die je met een beperkte versterking, zoals kipsteunen, over die financiële grens heen trekt, waardoor de investering wel in de business case past. Alleen bij omvangrijkere maatregelen wordt dat lastig, ook omdat die ingrijpend kunnen zijn voor de bedrijfsvoering zelf.

Een ander obstakel is netcongestie, omdat de netbeheerder de groei van duurzaam opgewekte energie niet kan bijbenen. Daar hebben alle duurzame energieprojecten last van. Bovendien is het opwekken van zonne-energie ook een techniek met heel hoge pieken, waarbij het systeem maar in 10 à 15 procent van de gevallen op vol vermogen draait. We moeten dus rap gaan nadenken over slimme oplossingen om te kijken hoe je die stroom over het dagelijkse verbruik kunt uitsmeren en benutten. Ook omdat er van opslag nog nauwelijks sprake is.

Als je de productie over de volle 24 uur kunt uitsmeren en het net opsturen, valt die netcongestie alweer mee. In plaats van uitsmeren kun je er ook voor zorgen dat vraag en aanbod wordt gematcht. Zo is op korte termijn te voorzien dat heel veel bedrijven een pool van werknemers hebben die elektrisch rijden. Zij willen die auto waarschijnlijk overdag wel laten opladen bij het bedrijf. Nu is dat verbruik er nog niet, dus is het zaak om je een goed beeld te vormen van hoe het er over vijf of tien jaar aan toegaat. Zeker bij bedrijven met een hogere arbeidsintensiteit en dus behoorlijk wat werknemers kan dit een goede match zijn.

Kleinverbruikers

Er zijn plattegronden in omloop waarop je kunt zien waar sprake is van netcongestie. Ik hoop echter dat wij met slimme methodes toch nog capaciteit kunnen toevoegen. Voor kleinverbruikers is er ondanks die congestie wel een goede mogelijkheid voor een PV-installatie. Op een 3 x 80 Ampère-aansluiting die veel mkb-bedrijven hebben, kan 55 kW teruggeleverd worden. Bij een standaard zonsysteem resulteert dit in ongeveer 80 kWp aan vermogen. Dat zijn ongeveer 250 panelen.
Er zijn heel veel van dit soort bedrijven, waarvoor er dus nog wel goede opties zijn. Zeker als je iets slims doet met een batterij erbij. Het zou jammer zijn als door de congestieproblematiek heel veel initiatieven in de kiem worden gesmoord, omdat mensen soms ten onrechte denken dat ze niets kunnen neerleggen.

Een andere typische barrière is de split incentive, met een verschil in belangen van de verhuurder en de huurder. De verhuurder is eigenaar van het dak, terwijl de huurder meestal de aansluiting bezit. De vraag is dan wie er graag panelen wil en waar de baten naartoe gaan? Er moeten dus aanvullende afspraken worden gemaakt en dat kan voor vertraging zorgen. Mijn indruk in het algemeen is dat er weinig weerstand is, als je het hebt over opwek van energie met eigen zonnepanelen. Met windenergie is dat iets lastiger, omdat je in een langer vergunningstraject terechtkomt. Wat betreft PV-panelen is de goodwill hoog, maar een bedrijf kijkt in eerste instantie naar zijn core business. Gaat er dan wel genoeg aandacht naartoe en is er bij de bank voldoende leencapaciteit beschikbaar? Waarschijnlijk wordt er met de core business meer rendement uit die leencapaciteit gehaald.

Steeds goedkoper

Omdat de stimulering door de overheid, zoals de SDE-regeling, snel wordt afgebouwd, staat de business case toch al onder druk. Aan de andere kant worden de systemen ook steeds goedkoper. De markt geeft nu echter signalen dat de rek er wel uit is. De subsidie daalt harder dan de kostenreducties op panelen. Anderzijds verdien je inmiddels veel meer aan de opgewekte stroom dan je aan subsidie krijgt en dekt de stroomverkoop een groot deel van de kosten.

Als je op bedrijventerreinen kijkt naar de verhouding tussen de bebouwing versus het erf, is er van dat laatste veel meer. Het is echter niet makkelijk te zeggen hoe die erven er allemaal uit zien. Vaak zijn het parkeerplekken en in dat geval kun je denken aan de solar carport die echt in opkomst is. Dat is misschien een iets duurdere oplossing dan zon op dak, maar je hebt niet de constructiebeperking van het dak of de split incentive tussen huurder en verhuurder.

Tot slot kunnen we constateren dat er nog ruim voldoende aanbod aan panelen en installatiemogelijkheden is. Je hebt altijd wel een hapering in de keten, maar de mondiale markt kan het over het algemeen goed bijbenen. De groei zal blijven doorzetten. De sector heeft wel meer installateurs nodig, maar op deze daken is de aanleg makkelijker dan op woningen. Je maakt sneller meters”, aldus Quax.

Het webinar Zonne-energie op bedrijventerreinen: knelpunten & kansenvindt plaats op dinsdagmiddag 6 juli (14.30-17.00 uur).
Schrijf je meteen hier in.