Meest energieopwekkende gemeentehuis 2016 staat in Panningen

Meest energieopwekkende gemeentehuis 2016 staat in Panningen

Het huis van de gemeente Peel en Maas in Panningen is verkozen tot meest energieopwekkende gemeentehuis van Nederland. Dit gemeentehuis kent een opmerkelijk innovatieve ijsverwarming: de energie die vrijkomt bij het bevriezen van een ondergronds ijsreservoir wordt gebruikt om het gebouw te verwarmen.

Dat was niet het enige waar het gemeentehuis goed op scoorde, want dankzij goede monitoring wordt gestuurd op veel factoren waardoor het een gezond kantoor genoemd kan worden. De winnaar kreeg uit handen van juryvoorzitter Maurits Groen – duurzaamste persoon van 2015 – de nieuwe draai-trofee voor meest energieopwekkende gemeentehuis van Nederland overhandigd. 

“Het gemeentehuis van Peel en Maas is een prettig, gastvrij en duurzaam”, oordeelt de jury in haar rapport. “Van de akoestiek waren wij erg onder de indruk: zelden bezochten wij een gebouw met zo veel open ruimtes en gemengde functies waar het zo stil en rustig is.” Bij het ontwerp en de bouw van het nieuwe gemeentehuis was de lokale gemeenschap nauw betrokken. “Het is heel mooi om te zien dat er al in de ontwerp- en bouwfase zoveel contact is gezocht met de lokale gemeenschap. Het gevolg is dat burgers niet alleen voor burgerzaken, bouwvergunningen en jeugdzorg in het gemeentehuis terecht kunnen, maar ook om een boek te lenen bij de bibliotheek of om een kop koffie te drinken. Inwoners en ondernemers zijn trots op hun gebouw, dat zij mede hebben vormgegeven.”

IJsverwarming

Volgens de jury is het Huis van de Gemeente Peel en Maas ‘een van de meest efficiënte gebouwen van Nederland’. “Dat begint al met het feit dat de fusiegemeente een bestaand gebouw heeft gekozen als nieuw gemeentehuis. Daarnaast heeft het 55 werkplekken per 100 mensen: dat is heel efficiënt. Iedere vierkante meter die je niet hoeft te bouwen, is het meest energiezuinig.”

Bijzonder innovatief en duurzaam is de ‘ijsverwarming’. “Dit technische hoogstandje zorgt voor verwarming en koeling op een bijzondere manier: de energie die vrijkomt bij het bevriezen van een ondergronds ijsreservoir wordt gebruikt om het gebouw te verwarmen. De kou wordt in de zomer gebruikt om te koelen”, aldus de jury. “Dat een gemeente verder durft te gaan dan een ‘gewone’ warmte-koudeopslag laat zien dat de organisatie voorop wil lopen op het gebied van duurzaamheid en energieopwekking.”

Het slimme gemeentehuis

Tenslotte wordt er in het gebouw van alles gemonitord: de temperatuur, luchtvochtigheid en het CO2-gehalte worden per ruimte gemeten. “Het is uitzonderlijk dat er zoveel data wordt verzameld en dat er op deze manier op wordt gestuurd”, vindt de jury. “Wij hebben dit bij andere gemeentehuizen niet zo uitgebreid gezien.” Het gevolg hiervan is dat er altijd frisse, gezonde lucht is. Klachten als hoofdpijn, droge ogen en vermoeidheid worden daardoor voorkomen en medewerkers zijn alerter en productiever. “Kortom: een terechte winnaar die wat ons betreft veel meer aandacht verdient. Zelf zijn ze nogal bescheiden, maar wat ze in Panningen hebben gedaan is erg bijzonder en vooruitstrevend.”

Energieopwekkend

Gebouwen zijn verantwoordelijk voor 36 procent van de CO2-uitstoot in Nederland. Maar de term ‘energieopwekkend’ gaat over veel meer dan alleen het milieu. de beoordeling ging het daarom vooral om de samenhang tussen vijf elementen.

1. Gezond

Is er voldoende licht, lucht en groen? Is de akoestiek prettig? Zijn er natuurlijke, gezonde materialen gebruikt? Nodigt het gebouw uit tot bewegen en gezond eten? In een gezond gebouw is het prettig vertoeven, is minder ziekteverzuim en zijn mensen productiever.

2. Sociaal

Is het gebouw goed toegankelijk en gastvrij? Kun je elkaar makkelijk ontmoeten, kennis delen, nieuwe ideeën ontwikkelen, creëren? Voel je je welkom en kun je er goed ontspannen? Wat is de relatie met de directe omgeving, kunnen buurtbewoners ook profiteren van het pand? Een sociaal gebouw is inspirerend, dynamisch en zorgt ervoor dat het geheel meer is dan de som der delen.

3. Energie

Hoe duurzaam is het gebouw? Is het CO2-neutraal, wekt het energie op voor eigen gebruik of misschien zelfs de hele wijk? Een duurzaam, energieopwekkend gebouw bespaart kosten, verhoogt zijn eigen waarde en is onderdeel van de identiteit van een organisatie.

4. Circulair

Welke materialen zijn gebruikt, waar komen die vandaan en waar gaan die aan het einde van hun levensduur naartoe? Put het gebouw natuurlijke bronnen uit of is het onderdeel van een circulaire economie? Wie is eigenaar van wanden, tapijt, klimaatinstallaties en meubilair – de gebruiker of de leverancier? Een circulair gebouw is flexibeler en toekomstbestendiger.

5. Slim

In hoeverre speelt het gebouw in op de behoeften van zijn gebruikers? Hoe wordt het gebruik gemeten en wat gebeurt er met deze data? Werkt de klimaatinstallatie op basis van de hoeveelheid CO2 in de lucht? Gaan de lichten uit als er niemand is? Zijn de ruimtes flexibel in te delen? Is het onderhoud aangepast aan hoe het gebouw wordt gebruikt? Een slim gebouw organiseert de activiteiten in het gebouw op een efficiënte, duurzame manier en zorgt daarmee voor lagere kosten en betere service.

De verkiezing van meest energieopwekkende gemeentehuis is een initiatief van de nieuwe draai – een platform dat met een nieuw perspectief naar gebouwen kijkt en kennis en ervaring deelt over leefbare omgevingen. Uit tien genomineerden en stemming van het publiek kwam een top 2, die door een multidisciplinair team van deskundigen (het E-team) is bezocht en beoordeeld. Naast het juryoordeel weegt de stem van de gebruiker zwaar. Uit gesprekken met ambtenaren en bezoekers van de gemeente, bleek dat gebruikers van het gemeentehuis Peel en Maas het gebouw allemaal met een 8 of 9 beoordeelden.

Bron: de nieuwe draai

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c225 c265
Innovatie stimuleren voor Net Zero

Innovatie stimuleren voor Net Zero

Nul uitstoot vóór 2050: dát is de ambitie die Dura Vermeer voor ogen heeft en waar hard aan wordt gewerkt. Deze visie vraagt om actie, niet ...

Lees verder

c21 c225
“We verrassen onze opdrachtgevers altijd”

“We verrassen onze opdrachtgevers altijd”

Een groene gevel zorgt voor de integratie van een gebouw in een natuurlijke omgeving en voor een natuurlijke aanblik. Om dat te bereiken dient een architect wel ...

Lees verder

c21 c41 c225 c243
“Oplossingen voor verduurzamen binnen netcongestie zijn er al lang”

“Oplossingen voor verduurzamen binnen ...

Netcongestie: is dat een obstakel, of een kans? Dat laatste, als het aan Duurzaam Gebouwd ligt. We zoeken vooral naar oplossingen om de energietransitie nú ...

Lees verder

c21 c225 c237 c265
CO2-rapportage zorgt voor strategie, inzicht en actie

CO2-rapportage zorgt voor strategie, inzicht ...

Het inzichtelijk maken van CO2-uitstoot is complex, maar essentieel voor organisaties om te voldoen aan wet- en regelgeving én aan een duurzame toekomst ...

Lees verder

c21 c185 c225
Slimmer bouwen met minder materiaal

Slimmer bouwen met minder materiaal

Het rondetafelgesprek ‘Slimmer bouwen met minder materiaal’ richtte zich op het verminderen van materiaalgebruik en de integratie van duurzaamheid en ...

Lees verder

c21 c162 c225 c243
Bouwpoort: verhelderend perspectief op netcongestie
feb20

Bouwpoort: verhelderend perspectief op netcongestie

Netcongestie is een groeiend probleem in Nederland. Hoe zorgen we ervoor dat we in de maatschappelijke behoeften kunnen voorzien, zoals woningbouw en verduurzaming. ...

Lees verder

c21 c185 c225
Versnelling naar volledige circulariteit

Versnelling naar volledige circulariteit

De bouwsector blijft sterk afhankelijk van primaire, niet-hernieuwbare materialen. Dat zorgty voor hoge materiaalgebonden emissies, zoals beschreven in Op weg naar ...

Lees verder

c21 c225
Elektrisch materiaal bij routekaart zero-emissie Arnhem

Elektrisch materiaal bij routekaart zero-emissie ...

Arnhem gaat bij het aanleggen of herinrichten van wegen zoveel mogelijk elektrisch materieel inzetten. Dat zorgt voor schonere lucht in de stad en is ook veel stiller ...

Lees verder

c21 c225
Whitepaper: De voordelen van hergebruikte gevelstenen voor architecten

Whitepaper: De voordelen van hergebruikte gevelstenen ...

Esthetiek en duurzaamheid combineren in projecten is een uitdaging. Net zoals het toevoegen van karakter aan gebouwen, als circulair bouwen in ontwikkelingen centraal ...

Lees verder

c21 c225
CSRD: kans én hulpmiddel

CSRD: kans én hulpmiddel

De bouwsector kan niet langer wachten, maar moet nú al aan de slag met de CSRD. Dat was de kernboodschap van de bijeenkomst ‘Van vinkjes naar visie’ ...

Lees verder

c21 c225
Whitepaper: warmtepomp als oplossing voor netcongestie

Whitepaper: warmtepomp als oplossing voor netcongestie

De energietransitie in Nederland is in volle gang. Eindelijk zetten we stappen met als gevolg dat we nieuwe uitdagingen tegenkomen. Netcongestie is daarvan een ...

Lees verder

c21 c41 c120 c225
De overheid als aanjager van de renovatiegolf

De overheid als aanjager van de renovatiegolf

De uitdaging: miljoenen vierkante meters vastgoed verduurzamen vóór 2050. Dit ambitieuze project betreft publieke gebouwen zoals scholen, kantoren, ...

Lees verder

keyboard_arrow_up