Venlo staat al een tijd bekend als de Cradle to Cradle-hoofdstad van de wereld. Toen haar nieuwste aanwinst, het stadskantoor Venlo, uit de steigers was kwamen filmcrews uit alle werelddelen een kijkje nemen. De boodschap van gemeente Venlo tijdens dit het driedaagse C2C-Congress was eenvoudig: “We zitten niet stil en blijven innoveren.” 

Kennisdelen over en toepassing van Cradle to Cradle waren de hoofdonderwerpen van het In Practice Congress van het C2C-Congress Venlo. Onder leiding van dagvoorzitter Tom van ’t Hek vertelden ‘leaders in C2C’ gedurende de hele dag over successen, uitdagingen en de toekomst van de circulariteitsmethodiek.

Burgemeester Antoin Scholten van Venlo sprak zijn ambities uit voor de toekomst. “We willen een innovatieve regio zijn. Daarbij staan we pas aan het begin van een nieuwe economische orde en krijgen we te maken met felle schaarste van grondstoffen. Dat houdt in dat we met een flinke vaart de circulaire economie moeten aanjagen.” Volgens hem moet dat wel samen gebeuren. “Het gaat erom dat we samen oplossingen verzinnen en kansen pakken.”

Strijd om onze planeet

De 'Planet' component in 'People, Planet, Profit' werd vervolgens belicht door André Kuipers. De kwetsbaarheid van onze planeet moet bij een groot deel van de wereldwijde bevolking nog doordringen. "We hebben maar één planeet, maar niet iedereen lijkt dat zich te beseffen", vertelde Kuipers. De vernietiging van de aarde is al een tijdje bezig, waardoor een inhaalslag nodig is. "We weten veel over de schade die we toebrengen aan onze planeet. Zo kunnen we onder andere zien dat we de afgelopen decennia een sterke toename van CO₂-uitstoot zien." 

Andre Kuipers

Ook en vooral in Nederland is het probleem groot. Kuipers wijst naar een grote rode vlek. “Dit vormt de CO₂-uitstoot die we met elkaar veroorzaken. Die informatie over de vervuiling over onze planeet is bijzonder belangrijk, om duidelijk te maken dat iedereen actie moet ondernemen.”

Zijn conclusie is dat er voldoende bewijs is om actie te onderbouwen. "Dus moeten we acteren nu het nog kan. Er verdwijnen complete plaatsen en biodiversiteiten van onze planeet, die niet meer terugkeren. Onze bossen zijn in gevaar en we geven onze planeet niet de kans om zich te helen." Cradle to Cradle kan een gewichtige bijdrage leveren om de balans weer terug te krijgen en planeet groener te maken. “Niet alle ideeën binnen dit gedachtegoed zetten zoden aan de dijk. Maar als slechts 1 van de 10 ideeën echt voldoende vorm krijgt, dan zijn we misschien nog op tijd om de aarde te redden." 

De urgentie om stappen te zetten klonk door in aansluitende presentaties. Ook C2C-grondlegger Michael Braungart was ervan overtuigd dat de bouw- en vastgoedsector geen seconde meer mag verliezen om de schade in te halen. "Dan moeten we wel de goede dingen gaan doen en onszelf niet voor de gek houden." 

Behoud kostbare elementen

Braungart liet zich kritisch uit over Cradle to Cradle-oplossingen die niet als Cradle to Cradle gezien mogen worden. "De circulaire economie moet niet een lineaire economie zijn waar we cirkeltjes omheen bouwen. Cradle to Cradle draait om echte innovatie, het behoud van kostbare elementen en het upcyclen, niet downcyclen." 

Michael Braungart

Hij deed een oproep aan Venlo om haar Cradle to Cradle-positie verder uit te bouwen. "Breid dit uit naar een Cradle to Cradle regio of zelfs provincie. Daag vervolgens nabij liggende regio's en buurlanden uit om deelgenoot te worden van een volledig circulaire omgeving." 

Gebouwen die als bomen fungeren in een groene stad kunnen uitkomst bieden om de problemen die Kuipers eerder schetste het hoofd te bieden. "Daarnaast kunnen gebouwen als materialenbanken een verschil maken, zoals het stadskantoor Venlo. De impact die de gemeente met dit soort projecten en de communicatie eromheen heeft juich ik toe.”

Leren (en) communiceren

Het belang van communicatie kwam ook aan de orde tijdens een discussiepanel tussen zes C2C-leiders. "Het gaat erom dat we verhalen vertellen en kennis delen over wat C2C kan opleveren in de breedste zin", vond directeur Lewis Perkins van het Cradle to Cradle Product Innovations Institute.

Daar sloot Michel Weijers van gemeente Venlo zich bij aan. "Het gaat om bewustmaking. De meeste mensen zijn zich niet bewust van de kwaliteit van de binnenlucht." Kraaijvanger-architect Hans Goverde voegde daar het element educatie aan toe. "Idealiter brengen we onze goede voorbeelden ook bij jongeren onder de aandacht en voeden we hen ermee op."

De C2C-panel discussie met (vlnr) Lewis Perkins, Michael Braungart, Michel Weijers, Rob Kragt, Owen Zachariasse en Hans Goverde

Ook intern moet de communicatie op orde zijn. "Dat wordt vaak vergeten, maar alle neuzen moeten dezelfde kant op staan om succesvol te werken aan circulaire businesscases", vond ontwikkelaar Owen Zachariasse van Delta Development Group. Dat onderstreepte CSR manager Rob Kragt van tapijtfabrikant Desso. "De kennis zit namelijk al in je bedrijf. Externe adviseurs kunnen een bijdrage leveren, maar de belangrijkste input komt uiteindelijk uit je eigen medewerkers." 

De partijen waren het erover eens dat de door Kuipers geschetste achterstand kan worden ingelopen. "Mits we op de juiste manieren samenwerken aan goede initiatieven", vertelde Weijers. "Inspireer de jeugd, leer hen over de principes van C2C. Kijk daarnaast hoe je grensoverschrijdende samenwerkingen kunt opstarten en schets samen een nieuwe toekomst", aldus Braungart.    

Rond het middaguur stond een lunch klaar voor deelnemers en was er voldoende mogelijkheid om te netwerken en kennis te delen. Onder het genot van heerlijke broodjes, salades uit de salad bar en koffie of thee werden ervaringen uitgewisseld en nieuwe businesscases gevormd binnen duurzaamheid en Cradle to Cradle. 

Na een lunch was het tijd voor de deelnemers om het geleerde in de praktijk te brengen tijdens de twee workshop rondes. Zo vond de workshop 'Venlo Regionomics' plaats, waarin de gemeente Venlo, C2C ExpoLAB en de Blue Innovation Centre opriepen om duurzame oplossingen te verzinnen voor regionale problemen. 

De kennis van deelnemers over de diverse aanwezige elementen en kenmerken van Venlo werden hier op de proef gesteld. Dit alles om het in bredere, regionale context te plaatsen. "Wat hebben we zoal in Venlo waarvan we gebruik kunnen maken?", vragen Desiree Driesenaar en Bart Verlegh. "Marktleiders in de industrie in niches", vindt een van de deelnemers. "Een groot aantal Cradle to Cradle-bedrijven" en "Gemotiveerde mensen die gepassioneerd aan projecten werken", vertellen anderen.   

Een van de vele drukbezochte workshops

Hierbij was de prikkel om nieuwe kansen te formuleren om de regio verder te verduurzamen. Het toekomstbestendig maken van de talrijke distributiecentra en de ontwikkeling van nieuwe, innovatieve producten met internationale samenwerkingspartners vormden twee uitdagingen die als interessante businesscases werden gekenmerkt. 

Nieuwe manier van leven

Na de workshops stond het winnende team van de Venlo Circular Challenge op het podium. 48 hoogopgeleide studenten kregen binnen deze uitdaging de vraagstelling om samen te werken in een team en een innovatieve oplossing te bedenken voor organisaties als Océ, Office Depot en Sun. Het winnende team nam de opgave over Océ onder de loep en zorgde voor een vernieuwde communicatiestrategie omtrent het doorbreken van vooroordelen omtrent remanufacturing. 

Daarna vond een Cradle to Cradle-certificaatuitreiking plaats. Maar liefst twee certificaten werden overhandigd door Geoffrey van Elderen van assessororganisatie Tebodin aan Faay. Directeur Mark Faay nam de onderscheidingen voor Flax Board – Gypsum Drywall en Flax Board – Fibre Drywall in ontvangst: "In twee tot drie maanden hebben we deze certificaten behaald. Eigenlijk werkten we al volgens de regels van Cradle to Cradle. Daar kwamen we achter toen we een quickscan deden."

Positieve impact van innovaties

Lewis Perkins van het Cradle to Cradle Product Innovations Institute verzorgde de afsluitende keynote. "Met Cradle to Cradle kunnen we een positieve impact maken. Een kritische noot daarbij is dat veel oplossingen zijn gebaseerd op reductie. Dat staat lijnrecht tegenover hoe we als mensen willen werken. We willen innoveren en zijn creatievelingen."

De innovaties die het meest doordringen in onze maatschappij, zijn de oplossingen die een nieuwe manier van leven betekenen. BuiltPositive is een initiatief dat moet bijdragen aan dergelijke noviteiten. "Dit doen we samen met Desso, Google en andere partijen. We vroegen ons gezamenlijk af of gebouwen niet gewoon materialenbanken zijn met voedingsstoffen voor volgende cycli." 

De beweging moet innovaties teweegbrengen die een positieve impact hebben op de gebouwde omgeving en op mensen. "Daarbij moeten we het perspectief toelichten en verdedigen. Als consortium moeten we ervan overtuigd zijn dat deze manier de enige juiste is. En dat ook actief uitdragen."