Een CO₂-stromenkaart, op basis van scope 1, 2 én 3, geeft Maastricht UMC+ inzicht in de kansen voor reductie van schadelijke broeikasgassen.

Om de CO2-uitstoot omlaag te brengen en te voldoen aan de landelijke Green Deal Duurzame Zorg, ontwikkelde Royal HaskoningDHV een CO₂-stromenkaart. Deze brengt de uitstoot transparant in beeld en zorgt voor gerichte informatie om met acties de ecologische voetafdruk te verkleinen.

Honderden handschoenen, naalden, desinfectiemiddelen, lakens en mondkapjes gaan dagelijks in en uit een ziekenhuis. Daar hangt een behoorlijke CO₂-uitstoot aan vast. Ook komt veel uitstoot uit het gebruik van stroom, aardgas, zakelijke reizen en woon-werkverkeer.

De CO2-stromenkaart die Royal HaskoningDHV voor Maastricht UMC+ ontwikkelde. Klik op de afbeelding om te vergroten.

Erna Hofs, Programmamanager Duurzaamheid & Milieu bij Maastricht UMC+: “Aan de hand van deze stromenkaart kunnen we heel gemakkelijk zien waarmee we de belangrijkste impact kunnen maken en waar we dus onze pijlen op kunnen richten in de vorm van doelstellingen. Ook helpt het om iedereen bewust te maken van de urgentie en impact. Want je kunt gerust zeggen dat de data indrukwekkend is weergegeven. Het is iets dat heel veel zegt.”

Logische vervolgstap

“Deze opdracht paste ons goed aangezien we in de gezondheidszorg al langer bezig waren met het creëren van CO₂-routekaarten. Dit is een logische volgende stap.”, zegt Martine Verhoeven, Adviseur Circulariteit en Duurzaamheid bij Royal HaskoningDHV. “Binnen dit project voor Maastricht UMC+ brachten we het grotere geheel in kaart. Waar zit de milieu-impact? Als je dat weet, kun je gericht sturen en keuzes maken. We zagen bij Maastricht UMC+ dat thema’s elkaar begonnen te raken. Ga je als ziekenhuis dan bijvoorbeeld geld inzetten op de elektrificatie van mobiliteit, of juist op het verminderen van elektriciteitsgebruik? Dat wilden we inzichtelijk maken.”

Beschikbare data

Een deel van de data was al beschikbaar. Volgens Martine lag de data van de CO₂-uitstoot bij de afdelingen Facilitair en Vastgoed. “De uitstoot van de mobiliteit konden we bij HR ophalen. De producten voor de medische processen worden verzorgd door Inkoop en Farmacologie. Aan deze afdelingen hebben we dus veel data opgevraagd. De input clusterden we in productgroepen en koppelden we aan een impact. Hetzelfde gold voor de afvalstromen. In de CO2-stromenkaart is te zien hoe het afval gescheiden wordt, welk percentage wordt hergebruikt en hoeveel (gevaarlijk) afval verbrand wordt.”

Processen optimaliseren

Gerard Jansen, Leading Professional Duurzaamheid bij Royal HaskoningDHV: “Het is heel mooi om te zien dat dit inzicht in de CO₂-uitstoot ervoor zorgt dat gehele processen in het ziekenhuis kunnen worden geoptimaliseerd. Inzicht zorgt voor actiebereidheid. Door kritisch naar de inzet van bijvoorbeeld wegwerpproducten te kijken kun je je inkoopbeleid daarop aanpassen door voor re-usables te kiezen. Doordat Green Teams kritisch kijken naar het voorkomen van afval, hoeven producten ook niet meer aangeschaft te worden. Dat is dubbele winst; minder afval en minder inkoop. Door dit inzicht kan MUMC+ kritischer naar de samenstelling van het product kijken en hier eisen aan stellen. Dat scheelt CO₂-uitstoot, maar ook geld.”