Het Astmacentrum Heideheuvel in Hilversum krijgt volgend jaar een verplaatsbaar verpleeghuis. Het gebouw  kan over vijf jaar worden gedemonteerd om dan een andere functie te krijgen. Enkele  vragen aan Barbara Bekkers van hvdn architecten.

Waarom een verplaatsbaar verpleeghuis?
"Het gaat om tijdelijke huisvesting omdat de permanente huisvesting van de zorginstelling, wegens veranderende normen, moet worden verbouwd. In de periode van de verbouwing worden de cliënten in dit tijdelijke gebouw gehuisvest zodat ze niet op een geheel andere locatie hoeven worden ondergebracht. Door het gebouw verplaatsbaar te maken is het mogelijk om na de eerste periode het gebouw een tweede en eventueel derde leven te geven. Dit maakt het gebouw duurzaam én zorgt het voor een grotere investeringsruimte en dus grotere kwaliteit groter dan wanneer het gebouw maar voor een korte periode in gebruik zou zijn."

Hoe groot wordt het gebouw?
"Ongeveer 5500 m²"

Wat zijn de duurzame toepassingen in het gebouw?
"Door dat het gebouw verplaatsbaar is wordt voorkomen dat het gebouw over vijf jaar wordt weggegooid én wordt de bouw van een ander tijdelijk gebouw uitgespaard. Daarnaast wordt het gebouw uitgerust met een luchtwarmtepomp en een vloerverwarming en vloerkoeling. Dit zorgt voor een laag energieverbruik. Ook kan het laatste zonder veel verlies worden meegenomen naar een nieuwe locatie."

Voldoet het aan de EPC-norm?
"Uiteraard, deze is 0,96."

Wanneer wordt het gebouw in gebruik genomen?
"De oplevering is naar verwachting begin 2010.

Hoe lang blijft het gebouw staan?
"Voor een periode van vijf jaar.Daarna is het de bedoeling dat een andere zorginstelling op een andere plek het gebouw zal betrekken. Daarna wordt het modulaire complex geschikt gemaakt voor studenten of starters."

Is dit een eenmalige actie of komen er meer verplaatsbare verpleeghuizen?
"De samenleving vergrijst, de behoefte aan zorg neemt toe. Instellingen moeten flexibeler worden en voortdurend reageren op de eisen van de tijd. Daar past industriële bouw en verplaatsbaarheid heel goed bij. Het is dus heel goed mogelijk dat er meer tijdelijke zorggebouwen komen. Mobiele architectuur beslaat slechts 10% van onze opdrachten. Maar wij vinden de mogelijkheden die modulaire bouw zorginstellingen te bieden heeft erg interessant. De gehele ontwikkeling van dit verpleeghuis duurt minder dan een jaar en springt daarmee snel in op de dringende behoefte aan zorgfaciliteiten. Na vijf jaar wordt het verpleeghuis met 72 eenpersoonskamers gedemonteerd en elders in het land weer neergezet waar de nood hoog is. Een gebouw maken dat kan worden hergebruikt en kan reageren op demografische ontwikkelingen is een interessant gegeven."

"Tegelijk is het kwaliteitsniveau van deze verplaatsbare gebouwen tegenwoordig vergelijkbaar met permanente bouw. Soms hebben nieuwe gebruikers niet eens in de gaten dat het om een verplaatsbaar gebouw gaat, zoals bijvoorbeeld bij Het 4e Gymnasium in de Houthavens van Amsterdam. De snelle bouwtijd gaat dus niet ten koste van het comfort en de uitstraling van het gebouw. Want er is natuurlijk ook zoiets als maatschappelijke duurzaamheid. Dat er behoefte is aan noodopvang in de ouderenzorg is duidelijk, laat het dan op z’n minst een goed gebouw zijn."

Projectbeschrijving
Op het terrein van revalidatiecentrum Heideheuvel in Hilversum komt een door HVDN architecten ontworpen verplaatsbaar verpleeghuis. De ontwerpers hebben veel aandacht besteed aan de behoefte van de zorgbehoevende ouderen en daarom een accent gelegd op de routing en het interieur van het gebouw. Het verpleeghuis straalt rust, herkenbaarheid en een bepaalde mate van geborgenheid uit, maar heeft tegelijk een open vizier richting het maatschappelijke leven in de wijk.

Het gebouw voorziet in een dringende behoefte aan zorgfaciliteiten. Het modulaire gebouw telt 72 eenpersoonskamers en omvat 5500 vierkante meter. De vloeren zijn van beton, verder is het verpleeghuis opgetrokken in houtskeletbouw. De gehele ontwikkeling duurt minder dan een jaar. Over vijf jaar, na het verstrijken van de bouwvergunning, kan het worden ingezet voor opnieuw zorg, wonen of een andere doel.

Informatie
Adres: Soestdijkerstraatweg, Hilversum
Ontwerpteam: Albert Herder, Arie van der Neut, Jurrian Knijtijzer, Tom Jonker
Projectteam: Jurrian Knijtijzer, Tom Jonker, Jolijn Valk, Niclas Taboritzki
Grafische verbeelding: HVDN architecten
Opdrachtgever: De Alliantie
Aannemer: Ursem Bouwgroep, Wognum
Oplevering: 2010

Tekst: Gerard Vos