Onlangs werd de eerste paal van het nieuwe onderkomen voor het Nederlandse instituut voor Ecologie (NIOO) geslagen. Het is de bedoeling dat het gebouw het duurzaamste in zijn soort wordt.

Veel daglicht en uitzicht, materialen die goed zijn voor mens en milieu en natuurlijke luchtstromen. Maar ook gescheiden watercircuits, eigen waterzuivering, liever geen riool en een te gek groen dak kenmerken het toekomstige duurzame gebouw van het NIOO.

“Het ontwerp steunt op het Cradle-to-Cradle (C2C) principe en is zogenaamd ‘eco-effectief’. Zonlicht, natuur en het sluiten van kringlopen zoals die van water, energie en materialen vormen belangrijke peilers,” zegt NIOO-directeur Louise Vet.

Op het terrein zal ook op compleet nieuwe manieren duurzame energie worden ingezet. Denk daarbij bijvoorbeeld aan zeer diepe warmteopslag in de ondergrond – uniek in Nederland en waarschijnlijk goed voor 70% besparing op verwarming en koeling – en het omzetten van eigen afval en uitwerpselen in energie en voedingsstoffen. Vet: “Onze medewerkers en bezoekers kunnen straks duurzaam poepen.”

Verhuizen
In de loop van 2010 zullen twee van de drie NIOO-vestigingen verhuizen naar de nieuwe locatie in Wageningen: het Centrum voor Limnologie (nu Nieuwersluis) en het Centrum voor Terrestrische Ecologie (nu Heteren).

Het op de kust en zee gerichte Centrum voor Estuariene en Mariene Ecologie blijft in Yerseke gevestigd. In het glasrijke gebouw, ontworpen door Claus & Kaan Architecten, komen laboratoria en kantoren voor 160 mensen en daarnaast kassen, onderzoeksvelden en proefvijvers.

Het NIOO komt vlakbij de campus van Wageningen Universiteit en Researchcentrum te zitten. Het instituut werkt met de universiteit samen, maar zal – voor alle duidelijkheid – niet daarmee fuseren.

“Wij proberen met ons gebouw niet de omgeving zo min mogelijk te belasten, maar eerder zo veel mogelijk aan onze omgeving bij te dragen,” verduidelijkt Vet het grensverleggende ontwerp. “Zo zullen we op verschillende manieren de biodiversiteit in de omgeving bevorderen.”

Het NIOO stuitte op veel weerstand bij de overheid, omdat de duurzame oplossingen tegenstrijdig bleken met bestaande bouw- en milieuwetgeving. Nu gaat de provincie Gelderland toch akkoord met hogetemperatuuropslag op ongeveer 350 meter diepte, en stelt zij zelfs een subsidie van 100.000 euro beschikbaar.

Het NIOO wil afvalwaterzuivering door middel van helofytenfilters zonder aansluiting op het riool. Om dit te realiseren is er een projectgroep gestart waarin onder meer ook de Wageningen Universiteit participeert. Senter Novem geeft 800.000 euro subsidie aan het project.

Over het NIOO
Het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) verdiept zich in de ecologie van land, zoet water en brak en zout water. Het NIOO is met ongeveer 250 medewerkers het grootste onderzoeksinstituut van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW).

Bron + beeldmateriaal: Claus en Kaan Architecten