Tom Bosschaert duikt dieper in op de werkwijze van het bureau Urban Splash.

Iedereen die wel eens in Manchester is geweest kan zich de oude industriegebouwen voor de geest halen. Rode baksteen met de namen van bedrijven uit het verleden nog trots op de gevel, gietijzeren bruggen en kanaaltjes door de stad slingerend. Op deze locatie ontstond Urban Splash, een projectontwikkelaar met een interessante geschiedenis en een zeer uitgemeten verantwoordelijkheidsgevoel.

Geen catalogusbouw
Beginnend met het renoveren van pakhuizen voor woon of werk, veranderde de mentaliteit van Urban Splash al snel van het 'gray and sleek' retro modernisme waar projectontwikkeling vaak last van heeft tot een bureau dat daadwerkelijke leefbare omgevingen voorstond, en niet wat mooi stond in de brochure. Door experimenten met zeer uiteenlopende mixed-use projecten, en zo gevulde en geliefde leefomgevingen te maken kregen ze al snel de ene bouwprijs na de andere.

Het unieke aspect van Urban Splash ligt in de finesse, plezier, gewaagdheid en grondigheid van hun werk. De projectbrochures noemen het woord 'sustainability' vrijwel nooit, maar spreken zich tot potentiële bewoners als een welkomstboodschap voor de buurt, en zijn op zichzelf vaak stukjes kunst (net als sommige projectwebsites).

Zo is daar de brochure voor een project dat volkstuintjes voor haar bewoners aanlegt, waar recepten voor zelf gegroeide groenten in staan, maar ook een foto van een tiener die zijn tuintje tot een spelcomputerhok heeft omgebouwd. Altijd werkend met andere architecten en kunstenaars houden ze hun eigen blik scherp, en het plezier in het werk hoog.

Park Hill
Het creëren van een samenlevingsverband tussen jong en oud, arm en rijk, met winkels, scholen, werk en dagelijkse beslommeringen schept een basis voor een langdurig gebruik ver na de economische levensduur van een gebouw. Een voorbeeld is de geheel renovatie van het grootste beschermde gebouw in Europa, het infameuze Park Hill, origineel ontworpen in de jaren vijftig door de situationisten Lynn en Smith in Sheffield.

Dit enorme betonnen complex word door velen gezien als een onmenselijke ramp, maar Urban Splash wijkt er niet voor om naast 'mooie' oude fabriekspanden ook deze vormen van ongewild ontroerend goed aan te pakken. Park Hill is zo groot dat het slopen ervan de energieopbrengst van een energiecentrale voor drie maanden zou kosten, en met de structurele integriteit is niets mis.

Met de intentie om zelfs de esthetische beleving en de cultuurhistorische waarde van het gebouw hoog te houden, en enkel 'dat wat er mis ging' aan te passen stelt Urban Splash een project voor met een hele hoop lef. Zo geven ze het gebouw geen facelift maar implementeren ze een grondig landschapsontwerp waar toendertijd geen aandacht en geld voor was.

Koploper adaptief hergebruik
Ook schuiven ze met het programma en introduceren café's, detailhandel, sport en ontspanningsveldjes, een evenemententerrein en meer transportmogelijkheden. Door met de demografie van de woningen te schuiven binden ze jong en oud, rijk en arm en verschillende culturen aan elkaar.

Een speciaal plan zorgt ervoor dat huidige bewoners die willen blijven dat ook kunnen, zonder veel overlast. Door ook een nieuwe kijk te vragen van de omwonenden op het bestaande gebouw geeft dat veel risico, maar wel een project waarin ze kunnen geloven, en zoals ze zelf zeggen, een project waar ze kunnen van gaan houden. En waarom zou je het voor minder doen?

Urban Splash heeft onderhand tientallen projecten in Manchester en andere steden in Engeland herontwikkeld, en heeft internationale bekendheid verworven als koploper van adaptief hergebruik, en voorbeeldig duurzaam bouwen in de maatschappij.

Naar Urban Splash
Projectwebsite Longlands
Link naar Wikipedia Park Hill
Link naar Urban Splash Park Hill

Beeldmateriaal van Paul Bloom Photography.