De klant vraagt er niet om, dus verkopen wij een kat in de zak. Als we 10, 20 of 30 jaar geleden hadden geweten wat we nu weten, hadden we de zaken heel anders aangepakt. Dat geldt zeker in de woningbouw. 

Een woning staat gemiddeld zo’n 100 jaar. Eigenlijk worden we dus 100 jaar lang geconfronteerd met de consequenties van onze foute beslissingen uit het verleden.

Neem asbest. Het leek vroeger een goede keus als bouwmateriaal: sterk, slijtvast en goedkoop. Al in de jaren 30 werd er gewaarschuwd voor de gezondheidsgevaren van asbest en in 1975 was het 'onomstotelijk' duidelijk dat het materiaal schadelijk was. Toch werd er nog tot 1993 volop met asbest gewerkt. Nu moeten wij deze foute keuze uit het verleden herstellen. Een kostbare zaak, waarvoor de verantwoordelijkheid bij de woningeigenaar ligt.

Een nieuwe woning die niet met de meeste recente kennis is gebouwd, blijkt een kat in de zak voor de koper.

Problemen met fossiel energieverbruik

Nu, in 2015, zitten we in dezelfde situatie. Al decennia zijn er duidelijke signalen over de problemen met fossiel energieverbruik. We weten allemaal al minstens 5 jaar zeker dat de woning zonder energierekening de beste keuze is. De techniek is volwassen en energieneutraal is financierbaar door de besparing op de energierekening. We zijn zelfs al druk bezig om de bestaande woningvoorraad energetisch te verbeteren, om zo onze foute beslissingen uit het verleden te corrigeren.

En toch bouwen we nog steeds woningen mét een energierekening. Eind 2014 werden nog een groot aantal bouwaanvragen ingediend met een EPC van 0,6. Begin 2015 verschenen er veel artikelen over hoe je zo slim (lees: goedkoop) mogelijk op een EPC van 0,4 uitkomt. En dat terwijl we de woning zonder energierekening allang kunnen leveren en sinds 1 januari 2015 financierbaar is. Nogmaals, een woning staat gemiddeld 100 jaar! Wellicht gelooft u nog dat in 2015 een woning met energierekening normaal is. Maar denkt u hem nog verkocht te krijgen in 2050? Of in 2075? Ik niet!

Energieneutrale nieuwbouwwoning 

Beste toekomstige woningeigenaar: trap er niet in! Wie in 2015 nog een nieuwbouwwoning met energierekening koopt, koopt een kat in de zak. Uw nieuwe woning is over 20 jaar hopeloos verouderd en wordt afgewaardeerd door uw energielasten. En trap ook niet in het verhaal van 'meerkosten': een nieuwbouwwoning hóórt energieneutraal te zijn, dus daar kun je geen meerkosten voor rekenen. Immers: hoort u nog wel eens iets over de meerkosten van een asbestloze woning? Ik ook niet…

Beste projectontwikkelaar: kom niet met de argumenten "de klant vraagt er niet om” of “het is duurder”. Zo lang uw klant niet weet wat mogelijk is, vraagt hij er inderdaad niet om. U bent de professional en weet dat woningen over 5 jaar energieneutraal moeten zijn. U weet dat het nu al financierbaar is. U weet dat we in Nederland naar financiering op basis van woonlasten gaan en dat daardoor zal gelden: “Hoe hoger de energierekening, hoe lager de woningwaarde.” Immers: overweegt u nog wel eens een asbestdak? Ik ook niet…

Geen inzichtelijke financieringsmogelijkheden

Beste hypotheekverstrekker, bank en financieel adviseur: wat ben ik teleurgesteld in u. Een terugbetaling op de studieschuld van € 150 per maand geeft iemand € 28.000 minder hypotheekruimte. Maar of de te kopen woning een energierekening van € 0, € 150 of € 300 heeft, maakt niets uit. Niemand van u maakt de nieuwe financieringsmogelijkheden inzichtelijk. Heeft u geen belang bij een waardevaste woning? Ligt het aan de minister, AFM en Nibud? Heb ik dan uw lobby naar hen gemist? Of bent u bang voor de houdbaarheid van uw bestaande hypotheken? Vast! Maar financiert u nog een woning met asbest dak? Ik weet dat u het nog doet…

Op regelmatige basis plaatst Duurzame Brouwvrouw Ellen van Acht, directeur van de stichting Kuub, blogs. Hierin nemen zij en haar collega's u als lezer mee in de wereld van de eindgebruiker: omdat duurzaam bouwen meer is dan techniek. Soms beschrijven ze een dilemma, soms bieden ze een oplossing of houden ze onszelf een spiegel voor. Pretentieloos: ze hebben niet altijd gelijk, maar wel een punt.