Projectmanager Suzanne Wieringa van bouwbedrijf Frank Wouterse geeft inzicht in het verduurzamen van monumenten.

September 2009 werd er op duurzaamgebouwd.nl gemeld dat er in Driebergen voor het eerst een monumentaal huis zou worden verbouwd tot het eerste energie neutrale monument van Nederland.

De eigenaren wilden het monument niet alleen restaureren, maar het ook energieneutraal te maken.  In de particuliere bouwsector is duurzaam bouwen geen nieuws meer, maar dit was echter onontdekt terrein voor het restaureren van monumenten.

Bij ieder onderdeel van de renovatie moest de afweging gemaakt worden of de monumentaliteit het belangrijkste component was, of het energieconcept. 

Minimale energievraag
Op 15 oktober, 2010 is het monument officieel geopend. Uiteindelijk voorziet het monument door middel van bijvoorbeeld zonnepanelen zijn eigen energie voor de verwarming en warm water.

Door de hoge isolatiewaarde is de energievraag op een minimaal niveau. De unieke waarde van dit project is dat alle maatregelen ongedaan gemaakt kunnen worden zonder het pand aan te tasten. Nieuwe duurzaamheid verbeterende technieken kunnen op deze wijze worden toegepast zonder een volledige herrenovatie.

Duurzaam renoveren
Voor de renovatie van monumentale panden bestaat geen vast recept. Bij ieder monumentaal pand moet worden bekeken of een duurzaamheids concept zoals in Driebergen mogelijk is.  Echter, steeds meer bouwbedrijven in Utrecht specialiseren zich in het renoveren van monumenten waarbij de duurzaamheid voorop staat.

Specialiseren in het duurzaam renoveren van monumenten vergt een totale verschuiving van prioriteiten. Het begint bij het zeer goed in kaart brengen van het bestaande pand, om zo goed de juiste afwegingen te kunnen maken en de juiste materialen toe te passen.

Onderdelen subsidiëren
Regelmatig bestaat een monument uit meerdere zelfstandige onderdelen. In dergelijke gevallen kan voor zo'n zelfstandig onderdeel een lening of subsidie worden aangevraagd.

De Brim-subsidie is in 2011 sterk vereenvoudigd met als doel om de instandhouding van monumenten te bevorderen. In het geval van de woning in Driebergen is de subsidie verstrekt door de gemeente Utrecht. De provincie Utrecht is een goed voorbeeld van een milieuvriendelijke, vooruitstrevende provincie.

Toekomst
De combinatie van een monumentaal pand en een duurzame verbouwing zal in de toekomst steeds vaker gaan voorkomen.

Het is belangrijk dat aannemers en bouw bedrijven hun kennis op dit gebied zullen uitbreiden en de gemeentes en provincies subsidies zullen blijven uitgeven als steunbetuiging voor deze voorvooruitstrevende projecten.

Projectmanager Suzanne Wieringa
Aannemers- en bouwbedrijf Frank Wouterse

Meer informatie: Monumentale panden