Het is al een lange tijd geen trend meer, maar meer een uitdaging van ‘how to get there’. Ik heb het natuurlijk over duurzame gebouwen en duurzaam wonen.

Het Europees beleid is erop gericht dat nieuwe gebouwen na 2020 geen of heel weinig energie gebruiken. De Nederlandse overheid heeft BENG-doelstellingen (bijna energieneutrale gebouwen) gesteld voor 2018 en aan gemeentes de taak om die te behalen. Dat gaat met alleen een slimme koelkast, inmiddels alweer een goude oude, niet gerealiseerd worden.

Slimmer en beter onderhoud

De kracht zit hem in de verbinding met het pand zelf. Door nieuwe ontwikkelingen op het gebied van big data en advanced analytics in combinatie met cloudtechnologieën kunnen grote hoeveelheden data vanuit verschillende bronnen worden ontsloten. Dit maakt het mogelijk om smart buildings op te zetten en slimmer, beter onderhoud te plegen en het energieverbruik te monitoren en te sturen.

Europa lult, maar poetst niet

Er wordt volop gepraat in de bouwsector over slimme technologieën om smart wonen en smart buildings mogelijk te maken. Maar het daadwerkelijk in actie komen blijkt flink tegen te vallen. Dat constateert ook het Buildings Performance Institute Europe (BPIE): zij bracht onlangs een rapport uit over de volwassenheid van de EU-landen, als het gaat om de transitie naar smart buildings. Op basis van dynamische bruikbaarheid, energie-reactiesnelheid van een systeem, opname van duurzame energie en het gebruik van dynamische en zelflerende systemen heeft het instituut gekeken hoe goed Europa voorbereid is op het realiseren van smart buildings. De conclusie luidt dat geen van alle lidstaten volledig profiteert van de voordelen die slimme bouwtechnieken met zich meebrengen. Samen met Zweden, Finland en Denemarken heeft Nederland wel beleidsmaatregelen genomen en loopt daarmee voor op andere landen. Maar Nederland heeft het beheer van smart meters nog niet zodanig ingeregeld dat bijna alle consumenten toegang hebben tot de technologie. Talloze presentaties, lezingen en events over alle toepassingen hebben dus nog niet tot actie geleid.

Het slimste huis ter wereld

De tijd van brainstormen en uitproberen is echter voorbij. We moeten nu spijkers met koppen slaan om de BENG-doelstellingen te behalen, smart buildings te realiseren en de City of Things werkelijkheid te maken. Neem een voorbeeld aan Ian Mercer, eigenaar van het slimste huis ter wereld met meer dan 200 sensoren. Van top tot teen heeft hij inzicht in zijn energieverbruik. Door volledige automatisering wordt dit automatisch teruggedrongen naar een minimaal verbruik. Zo bespaart hij ongeveer 40% op zijn energierekening, omdat hij daadwerkelijk met het huis communiceert. Is het eten klaar? Dan gaat de tv automatisch uit. Loopt hij ‘s nachts door het huis dan gaat het licht voor hem aan en achter hem uit. Is er storm op komst, dan geeft het huis aan dat de ramen gesloten moeten worden. Is er file op de weg, krijgt hij advies om eerder te vertrekken. Zijn huis is getransformeerd tot zijn persoonlijke assistent. Interne en externe databronnen, alles is met elkaar verbonden.

Kracht van de combinatie

Volgens Mercer volgen smart objects meestal de simpele regel: elke gebeurtenis wordt gepareerd door een andere. De kracht van verbinding zorgt voor het resultaat. Zijn huis is wellicht een extreem voorbeeld, maar laat wel de kracht van de combinatie zien. Implementeer dus niet zomaar alleen de sensoren, maar link ze aan elkaar én aan het internet. Maak geen gebruik van een gedeelte van de slimme bouwtechnieken, maar koppel ze allemaal aan elkaar. Creëer een uniform platform, waardoor in één oogopslag inzicht is in energieverbruik, energieopbrengst, temperatuur, vochtigheidsgraad, enzovoorts.

Voortrekkersrol

Apple zorgde voor een revolutie in de manier waarop we bellen, communiceren en denken. Wie gaat de grote veranderingen in de bouw trekken? Nemen de doorgaans erg traditionele bouwbedrijven hun verantwoordelijkheid? Of geeft Mercer hen het nakijken met zijn slimste huis ter wereld. Dit is het moment waarop duidelijk wordt welke innovatieve partijen opstaan en een voortrekkersrol vervullen.

Auteur Sjoerd Hobo is regiodirecteur bij ICT-dienstverlener QNH Consulting.