Het definitieve afscheid van de lineaire economie is logisch en had al veel eerder moeten plaatvinden. Dat is de conclusie na het congres Green Buildings 2014, dat in het teken stond van toegepaste circulariteit in de gebouwde omgeving. Het nog beter inzichtelijk maken van het succes van circulaire gebouwen is de uitdaging die Bram Adema, directeur CFP en dagvoorzitter, sprekers en deelnemers meegeeft.

Om deze uitdaging het hoofd te bieden schetst Herman Wijffels in detail het type gebouwen dat we in deze nieuwe economie tegenkomen. “Dit zijn adaptieve, rendabele en energieleverende gebouwen met vernieuwende financieringsconstructies. Juist op dit laatste vlak zie ik vaak nog een belemmering, terwijl de kansen voor alle partijen helder zijn, als je maar naar Total Cost of Ownership kijkt. De komende jaren zie ik een grote winst als het gaat om het transformeren van oude, inflexibele voorraad naar aanpasbare, circulaire bestemmingen.”

Toekomstklaar

“Adaptiviteit is inderdaad een randvoorwaarde”, stemt Paul de Ruiter, architectenbureau Paul de Ruiter, in. “Circulaire gebouwen zijn klaar voor de toekomst en leveren energie. Ik zie Smart Grids als een belangrijke ingreep in onze steden”. Over succesvolle gebouwen denkt De Ruiter niet lang na. In Nature’s Pride, oftewel ‘De grootste duurzame koelkast van Nederland’, ziet hij een mengelmoes van out-of-the-box oplossingen en een mensvriendelijke omgeving, leidend tot een bijna energieneutraal gebouw.

Aan inspirerende voorbeelden geen gebrek, zo laat Award Duurzame Architectuur-winnaar Lyceum Schravenlant zien. De eerste C2C-school in het voortgezet onderwijs, tevens een A-klasse frisse school, wint de strijd om de award. “Een voorbeeld voor alle te renoveren en nog te bouwen schoolgebouwen”, prijst jurylid Hidde van der Kluit het Lyceum.

Faal beter

Van een winnaar verschuift de aandacht naar een loser: Marius Smit, oprichter Plastic Whale. Geen belediging, maar zelfverklaard: “Ik ben een loser en hoop dat iedereen straks een loser wil zijn.” Hij refereert naar het boek ‘Loser’ dat hij een warm hart toedraagt. “Want je moet je er niets van aantrekken dat je kunt en zult falen. Probeer het nog een keer en faal beter”.

Met zijn organisatie Plastic Whale strijdt hij voor plastic-vrije wateren, door sloepen van gerecyclede plastic flessen te maken en met deze sloepen plastic te vissen. “Ik bouw een boot van plastic afval. Maar ik heb nog nooit een boot bestuurd, laat staan gebouwd. Help me of volg me tijdens deze uitdaging”, schreef Smit over zijn ambities toen hij startte met het initiatief. “Laat je niet terughouden door je angsten”, is zijn raad aan de zaal.

Samen overwinnen

Angsten hoef je niet alleen te overwinnen. Dat laten meer dan dertig partijen en de Rijksoverheid zien bij de ondertekening van een Green Deal Circulaire Gebouwen. Deze bestaat uit drie fases: het opzetten van een gebouwpaspoort, deze toepassen op drie tot vijf gebouwen en ten slotte het vaststellen van concrete normen voor gebouwprestaties. “Mijn wens is dat de Nederlandse bouw- en vastgoedsector een topsector wordt. En de Green Deal Circulaire Gebouwen kan daarbij helpen”, zegt Rob Boerée van Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.

Universele opgave

Bas Lansdorp sluit de dag met circulaire inzichten door het gesprek naar een groter schaalniveau te tillen. “We gaan het hebben over Mars. Kunnen we op Mars duurzaam bouwen? Ja, want eenmaal daar aangekomen moet je alles circulair regelen, met een klein team.” Als CEO van Mars One wil Lansdorp in 2025 de eerste mensen op Mars laten landen. Als afsluiting vraagt Lansdorp of er deelnemers mee willen naar Mars. Slechts een enkeling steekt zijn hand op. Waarschijnlijk richt de rest zich liever op de circulaire opgave op Aarde.