Om concrete antwoorden te geven op de vragen die spelen over de haalbaarheid en aantoonbaarheid van energieprestaties heeft House Energy Optimum een serie kennispapers geschreven over de BENG-regelgeving.

In de praktijk blijkt de nieuwe BENG-regelgeving voor behoorlijk wat uitdagingen te zorgen bij de ontwikkeling, het ontwerp en de realisatie van nieuwbouwwoningen. De onzekerheid over de haalbaarheid van de eisen, het aantonen dat aan de eisen wordt voldaan en de consequenties bij het overschrijden van de eisen leidt tot hoofdbrekens.

House Energy Optimum (HEO) heeft in een kennispaper de eerste ervaringen met BENG gebundeld en gerangschikt in vier delen:

1. Een jaar ervaring met BENG, lessen voor de toekomst;
2. Bouwkundige maatregelen voor betere BENG-prestaties van woningen;
3. Efficiënte installaties voor energiezuinige, comfortabele en gezonde woningen;
4. Slimme nieuwbouwconcepten om te voldoen aan BENG, energieneutraal en NOM.

Feitelijke prestaties

Zowel bij de aanvraag van de omgevingsvergunning als bij de oplevering van nieuwbouwwoningen ben je verplicht om aan alle drie de BENG-eisen te voldoen. Bovendien moet de energieprestatie nu worden berekend, vastgesteld en gevalideerd door een erkend EnergiePrestatieAdviseur. Dit in tegenstelling tot de EPC. Daar werd in de meeste gevallen alleen een ontwerpberekening vereist, waarbij iedereen bevoegd was om deze berekening op te stellen.

Hiermee wordt afgestapt van een papieren werkelijkheid. De energieprestaties moeten nu onafhankelijk en onweerlegbaar worden aangetoond. Om er zeker van te zijn dat de energieprestatie niet alleen op papier bij de omgevingsvergunning, maar ook in de praktijk wordt behaald moet een definitief energielabel worden afgegeven voordat de woning wordt opgeleverd.

Stap vooruit

Volgens Jourdain Martens, directeur van Develop Inc. En gediplomeerd EnergiePrestatieAdviseur en ontwikkelaar van HEO, is de nieuwe methodiek een duidelijke stap vooruit ten opzichte van de oude EPC. “Dit komt door de opzet waarbij je niet meer aan een EPC-getal, maar aan drie BENG-indicatoren moet voldoen. Dit dwingt je om integraal naar de energieprestatie van gebouwen en naar de afstemming van maatregelen te kijken.”

Volgens Martens is het behalen van de BENG-eisen, zoals die zijn vastgelegd in het Bouwbesluit, vrij eenvoudig. “De meeste woningen die voorheen een EPC haalden van 0,4 of net daaronder, voldoen nu in de meeste gevallen met dezelfde maatregelen aan de BENG-eisen. Dit patroon zie ik terugkomen bij rijwoningen, levensloopbestendige woningen, twee-onder-een-kapwoningen, vrijstaande woningen en ook bij appartementen. Dus ik deel de ervaring dat BENG, als het gaat om de maatregelen, niet strenger is dan EPC 0,4.”

In Jubbega ontwikkelde HEO energieneutrale levensloopbestendige woningen die extra goed worden geïsoleerd: met een Rc van 6,5 (m²K/W) voor de gevel, 8,0 voor het dak en 5,0 voor de begane grondvloer. “De opdrachtgever wil rechtstreeks frisse buitenlucht in de woning krijgen. Vandaar dat we hebben gekozen voor een mechanisch ventilatiesysteem met CO₂-sensoren in de woonkamer en de hoofdslaapkamer. De energiebehoefte van deze woningen ligt iets boven de 50 kWh/m², terwijl de eis voor BENG 1 bij deze woningen op 76 kWh/m² ligt. Dat is 35% lager dan de wettelijke eis. Doordat die woningen al dermate energiezuinig zijn, heb je nog maar negen zonnepanelen van 320 Wp nodig om ze energieneutraal te krijgen.”

Geen sluitpost meer

“Ontwikkelaars, investeerders en woningcorporaties”, vervolgt Martens, “zijn in de ontwikkelfase primair bezig met planvorming die aansluit op de woonbehoefte, het budget en de voorwaarden van de gemeente. Zaken als wijkinrichting, het soort woningen, het aantal slaapkamers en de verkoop- of huurprijs staan daarbij centraal.”

“Voorheen was de energieprestatie een sluitpost. Dat is nu echt anders. Gemeentes en opdrachtgevers stellen steeds hogere eisen aan de energieprestaties van woningen en nieuwbouwwijken. Wat dit betekent voor de haalbaarheid en betaalbaarheid van de plannen, maar ook voor de situering en indeling van de woningen, de isolatiegraad en de installaties vertelt het verhaal er meestal niet bij. Terwijl juist in deze vroege ontwikkelfase al keuzes worden gemaakt die invloed hebben op de energieprestaties en opleverkwaliteit van de toekomstige woningen.”

Lees nu veel meer over de ervaringen van Martens/HEO in de vierdelige kennispaper via https://www.bouwheo.nl/download of download de samenvatting. Je kunt ook meteen inschrijven voor het webinar op 12 april, met een diepgaand verhaal over BENG, Nul-op-de-meter en energieneutrale nieuwbouw.