Met duurzame, drijvende woningen in een oude industriehaven vindt in Rotterdam een interessant experiment plaats. De woningen hebben nog nauwelijks aansluitingen op het net.

De woningnood is groot en de ruimte schaars, vandaar dat er in Rotterdam werd gekeken naar het alom tegenwoordige water. Een geschikte plek werd gevonden in de Nassauhaven, een ongebruikt havenbekken dat werd uitgebaggerd, zodat de drijvende woningen nimmer bij droogte (scheef) op de bodem komen te liggen.

De eerste waterwoningen (Havenlofts) arriveerden woensdag 15 april, waar ze aan een natuurvriendelijke oever liggen. Twee keer per dag zorgt het getij hier voor hoogteverschillen van 1,5 tot 2 meter en de woningen bewegen soepel mee.

Biomassa

Deze oplossing om nieuwe woonruimte te creëren herbergt ook veel duurzaamheid. Dat is onder meer bereikt met zonnepanelen en een biomassa-installatie voor de warmtevoorziening. Bij sommige woningen laten de eigenaren ook nog een warmtepomp aanleggen, aldus Pieter Figdor (Public Domain Architecten).

De Havenlofts hebben verder hun eigen waterzuivering, waardoor ze niet op het riool hoeven te worden aangesloten. De huizen zijn alleen nog verbonden met het elektriciteits- en het waterleidingnet. Figdor: “Voor offgrid is dit project nog te klein en de oplossing te ingewikkeld. Per saldo zijn de waterwoningen energiepositief en ook in de winter kan het systeem het aan. In een bijbehorend project maken deelauto’s iets verderop deel uit van een mobiliteitshub en leveren daarbij óók energie aan het net.” Ontwikkelaar Team Havenloft wil hier naast de elektrische deelauto’s ook het gebruik van deelfietsen mogelijk maken.

Isolerende sandwichpanelen

Achter de gevelbelkleding van onbehandeld en niet-uitgeloogd yellow cedar (met FSC-keurmerk) bestaat het huis uit een casco van Kingspan (TEK Bouwsysteem). Daarbij worden isolerende sandwichpanelen gebruikt die meteen ook een constructieve functie vervullen. Tussen het binnen- en buitenblad bevindt zich een hoogwaardige isolatiekern (de sandwich). Opmerkelijk is dat deze materialen kunnen samenwerken en zo elkaars eigenschappen versterken. Figdor: “Het zijn dragende gevels die je in drie dagen in elkaar kunt zetten.” Dat is al eerder gebeurd op een bouwplaats in Rotterdam-Oost. De woningen werden gebouwd door BIK bouw.

Opvallend is verder dat financiële instelllingen de Havenlofts beschouwen als huizen en bereid zijn er een hypotheek voor te verstrekken. Alle huizen zijn inmiddels dan ook verkocht. Over enkele weken zijn de lofts in de Nassauhaven afgebouwd en kunnen de bewoners in hun nieuwe huis trekken. In de loop van het jaar komen er nog twaalf Havenlofts bij.

Getijdenoever

De Rotterdamse wethouder Bas Kurvers (Bouwen en Wonen) denkt dat bouwen op het water een mooie toekomst heeft: “Omdat de stad groeit, zijn er de komende jaren veel nieuwe woningen nodig. De ruimte om in de stad te bouwen is beperkt. Op het water is nog plek.”

De Havenlofts werden op woensdag 15 april over het water van de aangevoerd (foto: Hielke Grootendorst).

Bouwen op het water is tegelijkertijd ook een hele uitdaging, zeker als er sprake is van eb en vloed, zoals in Rotterdam. Wethouder Kurvers: “We wilden ervaring opdoen met drijvend bouwen en hebben daarom de markt uitgedaagd om met een plan te komen voor duurzame waterwoningen. Ik ben blij met de komst van deze Havenlofts van ontwikkelaar Team Havenloft. In de toekomst wil ik graag meer waterwoningen een plek in Rotterdam geven.”

Om ten slotte het getij beter te kunnen ervaren en meer natuur te krijgen in de Nassauhaven, is vorig jaar een getijdenoever aangelegd. Die aanleg maakt deel uit van het programma Rivieroevers. Op de langzaam aflopende oever groeien plantjes die tegen de afwisseling van droogte en nattigheid kunnen en ook tegen brak water. De oever zorgt voor meer variatie in planten en dieren en maakt de woonomgeving nog aantrekkelijker.

Foto bovenaan: Public Domain Architecten