Televisietip: Eindig Fosfor

Televisietip: Eindig Fosfor

Labyrint besteedt dinsdag 18 januari om vijf voor half 10 op Nederland 2 aandacht aan fosfor.

Voor elk organisme, zowel planten als dieren, is fosfor van levensbelang. In de meeste bodems komt het van nature voor, waardoor er planten op kunnen groeien, die weer dienen als voedsel voor mens en dier. Deze natuurlijke bodemvruchtbaarheid is echter niet voldoende om alle 6,5 miljard bewoners van de aarde te voeden.

Daarom is kunstmest, gemaakt van fosfaat-erts, essentieel voor de wereldvoedselproductie. Maar het einde van de winbare voorraden fosfor dreigt in zicht te komen.  Wat moeten we doen als de fosfor voorraden op zijn? Moeten we weer rond met de poepkar? Toch lijkt juist die ouderwetse regeling van voor de tijd van riolering het beste alternatief. 

Kringloop
In traditionele landbouwmethoden is sprake van een fosforkringloop: planten nemen fosfor uit de bodem op. Mensen en dieren eten vervolgens planten en andere dieren en krijgen daarmee de fosfor binnen die essentieel voor hen is. Een deel van die fosfor wordt door dier of boer weer op het land gebracht, zodat er voedselgewassen geteeld kunnen worden.
Vroeger werden daarvoor menselijke uitwerpselen gebruikt, maar na de aanleg van riolering viel deze bron van bodemvruchtbaarheid weg. De vele voedingsstoffen die nog in rioolwater zitten komen niet terecht op landbouwgrond, maar verdwijnen ongebruikt via het riool  in afvalverbrandingsovens of onder nieuwe snelwegen.

Echte poep
Met kunstmest kan het fosfaatgehalte van de bodem goedkoop op peil blijven. Jarenlang was kunstmest een goede vervanger voor echte poep. Er zijn echter steeds meer signalen dat de makkelijk winbare fosfaatvoorraden op termijn opraken.

Volgens bodemkundige Eric Smaling zullen daardoor op de wereldmarkt tekorten aan fosfor ontstaan, met mogelijk desastreuze  gevolgen voor de voedselproductie. Bovendien is de fosformarkt erg kwetsbaar omdat alleen Marokko en China fosfor exporteren. China heeft zijn fosfaatuitvoer al beperkt, waardoor de prijs van kunstmest omhoog geschoten is.

Woonwijk zonder rioolaansluiting
Alle reden dus om het gebruik van fosfaat-erts te beperken. In de eerste plaats moet de fosforcyclus zo veel mogelijk gesloten worden. Uit rioolwater kun je fosfaat terugwinnen, maar daarbij blijft het niet. In Sneek is een woonwijk in aanbouw die niet op het riool is aangesloten. Urine en ontlasting worden opgevangen, het fosfaat wordt eruit gehaald en de warmte wordt gebruikt voor de verwarming van de huizen.

Volgens Bert Palsma, coördinator taakveld waterketen STOWA (Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer), zullen rioolwaterzuiveringsinstallaties er over dertig jaar heel anders uit zien dan nu. Het zijn dan fabrieken die kunstmest, drinkwater en elektriciteit kunnen produceren uit rioolwater. Volgens hem moeten we urine en ontlasting niet zien als afval, maar als een grondstof. Net als in de tijd dat in steden de poeptonnen werden opgehaald, is poep geld waard.

Direct na de uitzendingkan kan er worden doorgepraat met wetenschappers in de wekelijkse Labyrint Twittersessie.

Kijk mee op de site en stel je vragen via twitter of chat: http://www.labyrint.nl/

 

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c225
'Opname in NMD bevestigt toewijding aan duurzaamheid'

'Opname in NMD bevestigt toewijding aan duurzaamheid'

Categorie 1 producten van ABB zijn nu opgenomen in de Nationale Milieu Database (NMD). De nadruk in deze eerste fase ligt op bekende installatiedozen van ABB zoals ...

Lees verder

c21 c40 c225
'Kies vroegtijdig voor duurzaamheid'

'Kies vroegtijdig voor duurzaamheid'

Op de Klimaattop GO 2024 vindt een gezamenlijke zoektocht plaats. Naar nieuw beleid en ambities om klimaatdoelstellingen in te vullen en naar partijen die uit de ...

Lees verder

c21 c185 c225 c279
Circulariteit stimuleren in de bouw

Circulariteit stimuleren in de bouw

Door materialen en producten te registreren, krijgen ze een identiteit en wordt hun waarde inzichtelijk. Daarmee wordt het onder andere eenvoudiger om te voldoen ...

Lees verder

c21 c225 c265
Innovatie stimuleren voor Net Zero

Innovatie stimuleren voor Net Zero

Nul uitstoot vóór 2050: dát is de ambitie die Dura Vermeer voor ogen heeft en waar hard aan wordt gewerkt. Deze visie vraagt om actie, niet ...

Lees verder

c21 c225
“We verrassen onze opdrachtgevers altijd”

“We verrassen onze opdrachtgevers altijd”

Een groene gevel zorgt voor de integratie van een gebouw in een natuurlijke omgeving en voor een natuurlijke aanblik. Om dat te bereiken dient een architect wel ...

Lees verder

c21 c41 c225 c243
“Oplossingen voor verduurzamen binnen netcongestie zijn er al lang”

“Oplossingen voor verduurzamen binnen ...

Netcongestie: is dat een obstakel, of een kans? Dat laatste, als het aan Duurzaam Gebouwd ligt. We zoeken vooral naar oplossingen om de energietransitie nú ...

Lees verder

c21 c35 c162 c225
Ontdek de toekomst van duurzame innovaties 
mrt20

Ontdek de toekomst van duurzame innovaties 

Extern evenement Ontdek de toekomst van duurzame innovaties voor de gebouwde omgeving tijdens de CFP Innovatiedag! Kom op 20 maart langs bij CFP Green Buildings voor een inspirerende ...

Dit betreft een extern evenement uit het netwerk van Duurzaam Gebouwd

Lees verder

c21 c225 c237 c265
CO2-rapportage zorgt voor strategie, inzicht en actie

CO2-rapportage zorgt voor strategie, inzicht ...

Het inzichtelijk maken van CO2-uitstoot is complex, maar essentieel voor organisaties om te voldoen aan wet- en regelgeving én aan een duurzame toekomst ...

Lees verder

c21 c185 c225
Slimmer bouwen met minder materiaal

Slimmer bouwen met minder materiaal

Het rondetafelgesprek ‘Slimmer bouwen met minder materiaal’ richtte zich op het verminderen van materiaalgebruik en de integratie van duurzaamheid en ...

Lees verder

c21 c162 c225 c243
Bouwpoort: verhelderend perspectief op netcongestie
feb20

Bouwpoort: verhelderend perspectief op netcongestie

Netcongestie is een groeiend probleem in Nederland. Hoe zorgen we ervoor dat we in de maatschappelijke behoeften kunnen voorzien, zoals woningbouw en verduurzaming. ...

Lees verder

c21 c35 c162 c225
Banden versterken tijdens Green Buildings Regatta 
sep05

Banden versterken tijdens Green Buildings Regatta 

Extern evenement Dit belooft een bijzondere editie te worden: de 20e editie van de Green Buildings Regatta! Deze zeilrace is een mooie kans om de banden met klanten of collega’s ...

Dit betreft een extern evenement uit het netwerk van Duurzaam Gebouwd

Lees verder

c21 c185 c225
Versnelling naar volledige circulariteit

Versnelling naar volledige circulariteit

De bouwsector blijft sterk afhankelijk van primaire, niet-hernieuwbare materialen. Dat zorgty voor hoge materiaalgebonden emissies, zoals beschreven in Op weg naar ...

Lees verder

Reacties

De meeste fosfaten komen niet in voedsel en riool, maar in het oppervlaktewater, met algengroei als een van de problemen.. Door minder uitspoeling en betere dosering kan de meeste winst behaald worden. Dat de waterzuivering minder grootschalig kan, is een ander probleem. Warmteterugwinning uit het afvalwater is weer een ander probleem, dat kan ook met een rioolaansluiting.

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up