Rijdend over de A28 ter hoogte van Nijkerk kan het de automobilist bijna niet ontgaan: het opvallende nieuwe kantoorpand van Pleijsier Bouw, Borghese Real Estate en Borghese Logistics. Maar wat hij waarschijnlijk niet weet is dat dit pand één van de eerste WELL gecertificeerde kantoren in Nederland is. Aandacht voor het welbevinden van de gebouwgebruikers staat hier voorop met als achterliggende gedachte: ben je werkzaam in een prettige omgeving, dan komt dat automatisch ten goede aan de prestaties. Tijdens het seminar Gezonde Gebouwen op 28 februari 2019 wordt het nieuwe kantoorgebouw, als eerste volledige WELL-gecertficeerd, ruimschoots belicht.

Foto boven: Bouwwerkzaamheden in volle gang. De oplevering vond plaats direct na de zomer. (Foto: Pleijsier Bouw)

Opdrachtgevers Pleijsier Bouw en Borghese legden de lat hoog. Bij aanvang bouw werd gekozen voor de BREEAM certificering ‘Outstanding’ en daarnaast ook nog eens voor ‘Gold’ middels het Amerikaanse certificeringssysteem WELL, dat de nadruk legt op de gezonde werkomgeving voor de gebouwgebruiker. Dit systeem wordt uitgegeven door het International WELL Building Institute (IWBI) en kan worden gezien als een uitbreiding op LEED en BREEAM.

Visitekaartje

Sep de Bruin is namens Pleijsier Bouw de projectcoördinator en verantwoordelijk voor de aansturing op de bouw. Als bouwer je eigen kantoor bouwen biedt natuurlijk mogelijkheden om te laten zien wat je in huis hebt. “Wij zien dit kantoor als ons visitekaartje. WELL is een upcoming certificering en steeds meer van onze opdrachtgevers zijn bezig met duurzaamheid en een prettige werkomgeving voor hun medewerkers. Wij brengen dit alles hier in praktijk. Je kunt je klanten wel van alles vertellen over duurzaamheid en welbevinden, maar je bent pas echt geloofwaardig als je het ook zelf toepast.” De Bruin ziet dat steeds meer opdrachtgevers geïnteresseerd zijn in gezonde gebouwen en in het verlengde daarvan een gezonde werkomgeving voor de gebruiker. “Energieneutraliteit is al niet meer heel bijzonder en datzelfde geldt voor het gebruik van duurzame materialen. De volgende slag die we gaan maken is de prettige werkomgeving en dan met name om dat vast te leggen in certificering.  Met WELL heb je zo’n certificering, waarmee je aantoont dat zo’n gebouw ook daadwerkelijk gezond is.”

Performance based

Bastiaan Beerens is bij Deerns adviseur Gezonde Gebouwen en een van de adviseurs die zich WELL Accredited Professional mag noemen. Hij legt uit wat het WELL certificeringssysteem inhoudt:  “WELL focust op de gezondheid van mensen met als doel gebouwen gezonder te maken en daardoor een beter leefklimaat voor de gebruikers te creëren met als gevolg een hogere productiviteit en een lager ziekteverzuim. Het is een performance based systeem, hetgeen inhoudt dat bij certificering wordt gekeken naar de prestatie van het gebouw. Dat betekent direct ook minder administratieve belasting dan bijvoorbeeld bij BREEAM. Simpel gezegd: bij BREEAM moeten betrokken partijen een complete documentatie leveren over de geplaatste installaties en bouwmaterialen. Bij WELL is dat een stuk minder en wordt grotendeels volstaan zogenaamde garantiebrieven. Pas op het moment dat er vragen zijn wordt van de betrokken partijen, bijvoorbeeld de installateur of de leverancier van de gevelmaterialen, meer uitleg gevraagd. Daarmee voorkom je veel administratieve rompslomp. Maar dat alles terzijde. Het gaat er natuurlijk om dat er hier een gezond gebouw staat. De duurzaamheid van het gebouw is afgedekt met BREEAM, de gezonde werkomgeving is vastgelegd met WELL.”

Bastiaan Beerens, Adviseur Gezonde Gebouwen en WELL Accredited Professional bij Deerns Nederland (links) en Sep de Bruin, projectcoördinator bij Pleijsier Bouw en eindverantwoordelijk voor de bouw van het nieuwe kantoorpand kijken terug op een prettig verlopen bouwproces. (Foto: Uitgeverij Gelderland)

Bewustwording

Concreet komt het er op neer dat bij een WELL certificaat wordt gekeken naar een aantal categorieën: lucht, water, licht, voeding, beweging, mind en comfort. Beerens: ”Naast de gebouwgebonden aspecten als voldoende daglicht, voldoende verlichtingssterkte op de werkplek en een goede luchtkwaliteit biedt dit gebouw meer voor medewerkers, maar ook voor bezoekers. Bijvoorbeeld de groene plantenwand als eyecatcher bij binnenkomst, waarmee de natuur het gebouw binnen wordt gehaald en deze zorgt voor een natuurlijke en levendige sfeer. Daarnaast zijn de kantoorwerkplekken allemaal uitgerust met een zit/sta-werkplek en heeft de architect gekozen voor een uitnodigende, duidelijk zichtbare  trap, zodat men eerder geneigd is om te kiezen voor de trap dan voor de (weliswaar energiezuinige) lift. Bij de entree, maar ook elders in het gebouw zijn diverse displays geplaatst waarop doorlopend de luchtvochtigheid, temperatuur en de CO2-concentratie zichtbaar zijn. Nu verwachten we niet direct dat de gebouwgebruiker daar ieder moment van de dag naar kijkt, maar het heeft ook te maken met bewustwording.”

Bij WELL spelen ook beweging en voeding een belangrijke rol. Zo kunnen de medewerkers van Pleijsier Bouw,Borghese Real Estate en Borghese Logistics een bewegingstracker in de vorm van een armband aanschaffen, waarmee ze hun bewegingspatroon kunnen monitoren. Ook wordt aandacht besteed aan gezonde, verantwoorde voeding, die wordt aangeboden in de lunchpauze.

BREEAM

Maar focus op WELL alleen zou de prestatie van dit bouwproject tekort doen. Ook de BREEAM Outstanding certificering is een prestatie van formaat. Zo is het kantoorpand (met een BVO van 1675 vierkante meter) volledig gasloos met dank aan onder andere een warmtepompsysteem, pv-panelen op het dak en windturbines. De basisverlichting schakelt op basis van aanwezigheidsdetectie en daglichttoetreding. Regenwater wordt opgevangen in een regenwateropvangtank en gebruikt ten behoeve van de spoeling van de toiletten en urinoirs. Naar verwachting zal dat 60 procent van het totale waterverbruik bedragen. Verder is het gebouw uitgerust met hoge thermische isolatie van de bouwkundige schil (Rc waarde 8 en 9 voor dak en 4,5 voor gevels, hoogwaardige triple beglazing en overstekken en zonwerende voorzieningen). Ook bij de keuze van de bouwmaterialen is Pleijsier niet over één nacht ijs gegaan. Zo is gekozen voor een langere levensduur per bouwelement en zijn de hoofddraagconstructie, de gevels en installaties levensafhankelijk te scheiden.

Artist impression van het nieuwe kantoorgebouw van Pleijsier Bouw en Borghese Real Estate en Borghese Logistics op bedrijvenpark Arkerpoort in Nijkerk. Het ontwerp is van MIES Architecten in Ede.

Samenwerking

De bouw startte in november 2017 en werd direct na de bouwvak 2018 opgeleverd. De Bruin en Beerens kijken terug op een prettige samenwerking. Beerens: “Het is prettig om te werken met een bouwende partij die ook voor 100 procent is overtuigd van het concept. Sterker nog, omdat zij straks ook de gebruiker van een deel van het gebouw zijn, kwam er ook actieve input van personeel waar  op in is gespeeld. Zo kwamen waardevolle tips van personeel over het plaatsen van de watertappunten, het meubilair en de inrichting van de pantry’s. Op die manier kun je elkaar stimuleren en enthousiasmeren.”

Well versie 2

Ook Beerens ziet dat er steeds meer interesse is voor WELL certificering bij nieuwbouw. Renovatie is echter een ander verhaal en een stuk lastiger in te passen. Hij geeft aan dat ook voor bestaande bouw WELL-certificering mogelijk is. “Op dit moment lopen de eerste pilots voor WELL versie 2, waarbij we focussen op bestaande bouw. Hier zal gewerkt worden met een aangepaste standaard. Maar of het nu om nieuw of bestaand gaat, uiteindelijk wil je allemaal een prettige omgeving om in te werken.”

Dit artikel lees je ook in het Duurzaam Gebouwd Magazine #42. Dit magazine lees je volledig gratis op Duurzaam Gebouwd.