Moet u zich eens voorstellen. U bent de eigenaar van een mooi huis in een leuke buurt. Ineens krijgt u het bericht dat de gemeente besloten heeft om uw wijk over 10 jaar aardgasvrij te maken. Dan staat u daar als burger toch even met gemengde gevoelens te kijken. Voor sommigen komt het niet als een verrassing, zeker in lijn met de huidige ontwikkelingen. Anderen zijn minder op de hoogte. Dan komt het rauw op het dak vallen. Het contact tussen gemeente en burger zal soms moeilijk gaan verlopen. 

De gemeenten hebben bij de transitie naar aardgasloos de centrale regierol gekregen. Dit is enerzijds logisch omdat vanuit deze positie zij goed zicht kunnen hebben op de infrastructurele en technische mogelijkheden, daarnaast zijn zij qua overheid voor burgers het logische contactpunt. Maar dit vraagt wel iets van gemeenten. Bij deze vraag wordt geen onderscheid gemaakt in de omvang van de gemeente. Hoeveel gemeenten hebben de expertise in huis om dit proces goed te doorlopen en welke aanpak is de beste?

Vorig jaar is de Green Deal ‘Aardgasvrij wijken’ getekend. Binnen deze overeenkomst hebben onder andere meer dan 50 gemeenten zich gecommitteerd aan de transitie van gas naar andere energiebronnen. Dat maakt dat een groot deel van de Nederlandse gemeenten ook al door heeft dat ze dit project op gaan pakken. Maar de centrale vraag is: wat is de beste aanpak?

Kennisdelen over energietransitie

Vanuit de Green Deal is aangegeven dat dit door de overheid ondersteund wordt middels een kennisplatform en een expertisecentrum. Het kennisplatform wordt op dit moment door TNO en RVO ondersteund en richt zich op het delen van beschikbare kennis op het gebied van de energietransitie. Het expertisecentrum is in oprichting.

Een belangrijke taak van dit expertisecentrum is het komen tot een antwoord op die centrale vraag: ‘Wat is de beste aanpak voor gemeenten bij het komen tot Aardgasvrij?’ Een kant en klaar antwoord is er niet. Wel zijn er voorbeelden beschikbaar van gemeenten die het project zeer proactief hebben opgepakt. Die ervaringen leveren een bijdrage om te komen tot een stappenplan, waarmee gemeenten ondersteund worden in de eigen situatie. Natuurlijk vraagt elke gemeente en mogelijk iedere wijk een eigen benadering.

Standaardiseren van stappenplan

Toch kan zo’n stappenplan op een aantal punten gestandaardiseerd worden, waaronder de voorlichting van burgers en het bepalen van overige stakeholders. ‘Welke gesprekken ga je aan en met wie en op welk moment?’ In de transitie zelf zitten daarnaast nog technische vragen: ‘Wat betekent aardgasvrij voor mijn gemeente’? ‘Is een warmtenet (mogelijk met geothermie) een optie?’ ‘Moeten we misschien zelfs naar nul op de meter woningen?’ ‘En wat betekent dat voor die woningen en wie betaalt dat?’

Ook bij deze zoektocht wil het expertisecentrum een ondersteunende rol gaan spelen. Het Green BuildInvest Initiative is benaderd om te bekijken of er een mogelijkheid is om een ondersteunende rol te spelen bij de ontwikkeling van dit expertisecentrum. Op dit moment zijn wij aan het kijken of we deze rol kunnen oppakken en op welke wijze. Hopelijk mag ik u hierover, in de aanloop naar het Duurzaam Gebouwd Congres, meer informatie geven. De opgave om #vangaslos te komen is er een voor ons allemaal en ik hoop dat wij daar, samen met u, een mooie concrete invulling aan mogen geven.

In de aanloop naar het Duurzaam Gebouwd Congres publiceert Duurzaam Gebouwd expertblogs als onderdeel van een 10-punten Expertplan, dat op het congres wordt gepresenteerd. Bekijk de website van het Duurzaam Gebouwd Congres en koop direct kaarten.