Fundering van geopolymeerbeton en glasschuim

timer4 min
Fundering van geopolymeerbeton en glasschuim

Het Ecodorp in Boekel is een van de meest circulaire woningbouwprojecten in Nederland. De talloze bijzondere aspecten worden toegelicht door Patrick Schreven, “zoals de duurzaamste fundering van Nederland, bestaande uit geopolymeerbeton en glasschuim.

Het was op een Amsterdamse innovatiebeurs in 2016 waar de initiatiefnemers van het Ecodorp en Patrick Schreven toevallig naast elkaar stonden. Pioniers die laten zien welke resultaten circulair en ecologisch bouwen in de praktijk oplevert. Schrevens ECO+BOUW ging uiteindelijk in 2018 aan de slag met het project, vertelt Schreven (foto rechts).Fundering van geopolymeerbeton en glasschuim

“De mensen uit Boekel wilden aanvankelijk zelf gaan bouwen. De Duitse bank die de lening verstrekte vond echter dat een professionele partij de woningen moest bouwen. En dat op een dusdanig niveau dat ze ook te verhuren zijn.”

“Vanaf dag één was er een klik tussen ons en het Ecodorp. Wij doen al wat zij wilden. Aanvankelijk was het ontwerp veel te duur. Zij hadden een specifiek wensenpakket wat betreft de materialen die ze wilden toepassen, maar er moest natuurlijk wel gebouwd kunnen worden. In co-creatie met Ecodorp en de architect hebben we net zo lang gepuzzeld tot er een ontwerp lag dat financieel wel binnen het budget paste. Dankzij een fors subsidiebedrag konden we er nog meer duurzaamheid in brengen en daardoor met elkaar enorme stappen zetten.”

Fundering van glasschuim

“De klik was erg goed, zodat je elkaar ook aansteekt met allerlei duurzame oplossingen. Zoals de fundering die nog nooit was toegepast. Het is de duurzaamste fundering van Nederland geworden, bestaande uit geopolymeerbeton en glasschuim.

Het betreft gerecycled glas dat eerst wordt vermalen en dan wordt vermengd met een schuimend middel. Daarna wordt het verhit, zodat je een dikke plaat van glasschuim krijgt met luchtbelletjes erin. Als je dat uit de oven haalt en afkoelt, breekt het in stukken. Die glasbriketten schep je op en gooi je in een kuil als fundering van 15 tot 60 centimeter, waarin je ook de leidingen legt. De hoogte is afhankelijk van de hoeveelheid gewicht die je wilt verdelen. Dat glasschuim is super drukvast en isoleert heel goed. Het neemt geen vocht op en weegt bijna niks. Eigenlijk een ideale fundering.”

Beton

“Daarbovenop leg je de druklaag van cementloos geopolymeerbeton, waarop je de woning bouwt. Eigenlijk wilden ze zelfs een stap verdergaan en werken met glasvezeltjes in het beton in plaats van een stalen wapening. Daar heb ik samen met de constructeur een stokje voor gestoken. Ik vond het te experimenteel en ik had mijn twijfels bij het circulaire aspect. Hoe vind je in het beton die glasvezeltjes terug? Terwijl je staal er nog wel uit kunt walsen.”

“We hebben heel nauw samengewerkt met een betonexpert. Na de berekeningen zijn er proefkubussen gestort en daaruit kwamen voldoende data waarmee de constructeur aan de slag kon. Je moet dan nog op zoek naar een betoncentrale. Deze moest worden omgebouwd in verband met het gebruik van een geopolymeer als bindmiddel en kon daarom alleen in het weekend voor ons werken. Ook de stortploeg moest goed geïnstrueerd worden, want met een ander bindmiddel dan cement is er ook een iets langere verhardingstijd.”

Fundering van geopolymeerbeton en glasschuim

“Om aan de wensen van het Ecodorp te kunnen voldoen, om het prijstechnisch interessant te maken en om het ontwerp van de architect te kunnen realiseren, is er verder gekozen voor een hybride oplossing op basis van prefab kalkhennep en houtskeletbouw-wanden met een verdiepingsvloer van cross laminated timber. Het Ecodorp kreeg ook toestemming om te experimenteren, zodat we mochten afwijken van het Bouwbesluit. Daar hebben we echter mondjesmaat van gebruikgemaakt, zoals bij de hoogte van het dak. De fundering van geopolymeerbeton is volgens voorschrift aangelegd, dus dat kun je dan zo toepassen.”

Regenwatersysteem

Het veelgeprezen Ecodorp bestaat uit drie wooncirkels, waarbij elke cirkel een eigen regenwatersysteem bezit. Het water wordt ingezet in wasmachines en voor de spoeling van toiletten. De installaties worden geleverd door Mijn Waterfabriek, die de markt bedient met decentrale, circulaire en klimaatbestendige watersystemen.

Per wooncirkel wordt al het hemelwater van de daken (600m2) opgevangen in drie gekoppelde tanks. Elke cirkel bezit drie tanks van 10m3 met een dubbel uitgevoerd pompsysteem. In één van de tanks hangt een pomp die het regenwater naar een hybride voorraadvat in de technische ruimte pompt. Twee parallel opgestelde pompen zuigen daaruit het regenwater aan en persen dat naar alle toiletten in de woningen en naar de wasmachines in de wasruimte.
In de persleiding is een actief koolfilter geplaatst dat zorgt voor een heldere kleur en geurloos regenwater. Normaal gesproken is dat niet nodig. Nu wel in verband met de plannen voor een groen dak (uiteindelijk niet gerealiseerd). Als de regenwatertanks vol zitten, stroomt het overtollige regenwater over in infiltratietunnels, zodat dit kan infiltreren in de grond.

Lees veel meer details over dit project in het complete verhaal dat gepubliceerd is in ons uitgebreide, gratis digitale magazine Circulariteit.

Tekst: Ysbrand Visser
Fotografie: ECO+BOUW

Lees ook:

Ecodorp Boekel wint twee Duurzaam Bouwen Awards

Gebrek aan kennis vertraagt versnelling circulaire bouw

Zoek verder binnen deze onderwerpen

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c185 c225
Slimmer bouwen met minder materiaal

Slimmer bouwen met minder materiaal

Het rondetafelgesprek ‘Slimmer bouwen met minder materiaal’ richtte zich op het verminderen van materiaalgebruik en de integratie van duurzaamheid en ...

Lees verder

c21 c185 c225
Versnelling naar volledige circulariteit

Versnelling naar volledige circulariteit

De bouwsector blijft sterk afhankelijk van primaire, niet-hernieuwbare materialen. Dat zorgty voor hoge materiaalgebonden emissies, zoals beschreven in Op weg naar ...

Lees verder

c185 c223
Whitepaper: De voordelen van herbruikbare gevelstenen voor architecten

Whitepaper: De voordelen van herbruikbare gevelstenen ...

Hoe combineer je als architect esthetiek en duurzaamheid in je projecten? En hoe voeg je karakter toe als circulair bouwen centraal  staat in ...
c21 c140 c185 c225
Alliantie zorgt voor landelijke dekking circulaire gevelstenen

Alliantie zorgt voor landelijke dekking circulaire ...

Een krachtenbundeling zorgt voor een landelijke dekking van aanbod van circulaire gevelstenen. De Rebrick-alliantie, tussen Bouwcenters Concordia, Esselink, Van ...

Lees verder

c21 c185 c225 c237 c243
Ultieme duurzaamheid is beter benutten wat we nu al hebben 

Ultieme duurzaamheid is beter benutten wat we ...

Ze is al bijna een decennium Duurzaam Gebouwd-expert, deelt kennis tijdens rondetafelgesprekken én is een veelgevraagd spreker voor het podium. Ook laat ...

Lees verder

c21 c185 c225 c237 c261
Het jaar van de waarheid

Het jaar van de waarheid

2050 is hét jaar. Dan moet de gebouwde omgeving klimaatneutraal, circulair én klimaatadaptief zijn. Terwijl onze sector anno 2024 vooral kijkt naar ...

Lees verder

c21 c185 c225
Opschaling nieuw leven voor oude gevelstenen

Opschaling nieuw leven voor oude gevelstenen

De bedrijven Rebrick en het Duitse Klinker Historika, gespcialiseerd in het aanbieden van herwonnen gevelstenen, slaan de handen ineen om op grotere schaal oude ...

Lees verder

c21 c185 c225 c237
Kennisdelen over regeneratieve bouw

Kennisdelen over regeneratieve bouw

Inzichten en mogelijkheden voor vandaag, morgen en overmorgen voor circulaire en regeneratieve komen naar voren op een event bij Keukenconfessies in Eindhoven op ...

Lees verder

c21 c41 c143 c185 c225 c237 c243
De toekomst van schoolverduurzaming in e-zine Duurzame Scholen

De toekomst van schoolverduurzaming in e-zine ...

De onderwerpen CO2-reductie, energiebesparing en de toepassing van secundaire materialen zijn niet alleen prangend in de woningbouw. Integendeel: uit data-analyses ...

Lees verder

c21 c40 c185 c225 c260
“Naar eenduidigheid in duurzaamheid”

“Naar eenduidigheid in duurzaamheid”

De verduurzamingsslag in de bouwsector vertraagt door een gebrek aan eenduidigheid en een gebrek aan een gedegen wetgeving. Op beide gebieden kan Het Nieuwe Normaal ...

Lees verder

c21 c185 c225 c237 c243
CO2-besparingspotentieel ontginnen met circulair meerjaren onderhoudsplan

CO2-besparingspotentieel ontginnen met circulair ...

Met de Nederlandse doelstellingen om tegen 2050 een volledig circulaire economie te bereiken en de nieuwe eisen van de Corporate Sustainability Reporting Directive ...

Lees verder

c21 c40 c185 c225 c260
GPR Materiaal gevalideerd door NMD voor A2-dataset

GPR Materiaal gevalideerd door NMD voor A2-dataset

De stichting NMD heeft GPR Materiaal gevalideerd voor het rekenen met A1 én A2-data. Vanaf nu kunnen alle licentiehouders vertrouwd worden met de nieuwe ...

Lees verder

Reacties

Eco dorp met regenwater opvang . Ik wil graag nog waarschuwen . voorde deze prima oplossing . van gebruik van regenwater . Ik heb al meer dan 20 jaar drietanks. met een kleine 2800 liter op van , en automatische backup als de tanks leeg zijn. Het blijkt dat er heel kleine klei deeltjes via de lucht mee komen en dan pas na meerdere jaren dien de flotters in de toiletten et steeds minder goed wat waterinlaat betreft . Als De vervangende onderdeel ingezet hebt werkt het nog steeds niet goed . Sloop je de waterzijdige kant dan zie je in de ingaande venturie regeling heel klein , een beetje vuil . en dat is dus klei . Ik heb nog nooit geur in het water gehad . Dus een koolfilter was bij mij nog steeds niet nodig . maar wel een klein cycloon waar al het vuil wordt opgevangen . en je via een kraantje kan afvoeren . Met een groet Giel Klaver . ( tevreden bewoner van zijn eigen gebouwde finse woning die ook is verplaats .) 40 jaar Eco woning op eigen initiatief .

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up