Provincie Noord-Brabant en Fontys Hogescholen zetten een kenniscentrum op voor de duurzame verstedelijking in Brabant. Het kenniscentrum is een onderdeel om de leegstand aan te pakken.

De aanpak van de provincie is erop gericht de groeiende leegstand onder de bedrijfslocaties, winkels, kantoren en erfgoed terug te dringen. Naar verwachting loopt deze in Noord-Brabant de komende jaren op tot 11 miljoen m².

Integrale aanpak

Volgens gedeputeerde Erik van Merrienboer van Ruimte komt door de groeiende leegstand de leefbaarheid, veiligheid, gezondheid en het vestigingsklimaat in het geding. “Daardoor is leegstand niet alleen het probleem voor de eigenaar, maar vraagt het ook om een stevige integrale aanpak van gemeenten en de provincie.”

In zijn ogen is een goede kennisinfrastructuur over verduurzaming van vastgoed in Brabant daarbij een eerste vereiste. Daarom willen Gedeputeerde Staten, als onderdeel van de Brabantse aanpak leegstand, een open kenniscentrum ontwikkelen waarin de provincie samen met kenniscentra, waaronder Fontys Hogescholen, kennis en expertise bijeen brengt.

Stedelijke herverkaveling

Fontys-lector Cees-Jan Pen gaat voor de provincie, met studenten en docenten, een aantal onderzoeks- en adviesopdrachten uitvoeren. “Een mooie kans om talentvolle jonge mensen als ‘friskijkers’ en probleemeigenaren van de toekomst te betrekken bij maatschappelijke opgaven. Door de samenwerking voor leegstands- en gebiedsopgaven in Brabant zorgen we voor een continue vernieuwing van ons curriculum.”

Studenten en docenten gaan analyses doen rond experimenten en labs over stedelijke herverkaveling, herbestemming en centrumontwikkelingen. Ook structurele stageplaatsen rondom monitoring en onderzoek maken deel uit van de samenwerking.

Transformatie als oplossing voor leegstand

Van Merrienboer benadrukt het belang van een integrale aanpak. “Leegstand neemt in alle sectoren toe. Herbestemmen is een prachtig instrument, maar je lost niks op als je daarmee leegstand verschuift.”

Kansen liggen volgens hem vooral in het transformeren van bijvoorbeeld kantoren naar goedkope woningen. “Daar is voor Brabant nog veel te winnen. Maar het is een illusie om te denken dat we alle leegstaande gebouwen opnieuw kunnen invullen. We zullen dus ook moeilijke keuzes moeten maken en vaker de sloophamer verkiezen.”

Provincie als gebiedsregisseur?

In 2016 intensiveert de provincie Noord-Brabant haar rol als gebiedsregisseur bij de aanpak van leegstand van kantoren, detailhandel en bedrijfslocaties. In de regionale ruimtelijke overleggen maken provincie en gemeenten afspraken over programmering, zodat de juiste ontwikkelingen op de juiste plek terecht komen.

Verder starten volgend jaar experimenten in een aantal Brabantse gemeenten op gebied van leegstand in agrarische bedrijven en detailhandel. De kennis en expertise die daarmee wordt opgedaan wordt vergaard en gedeeld in het kenniscentrum en is van belang om in de tweede helft van 2016 de koers voor de komende jaren uit te stippelen.

Leren van leegstand

Later vandaag verschijnt het artikel 'Kwaliteit vastgoed moet aansluiten op behoefte' op DuurzaamGebouwd.nl over het Fontys-onderzoeksprogramma ‘Vastgoed van de toekomst’. Tijdens het congres 'Leren van leegstand', dat de hogeschool begin deze maannd organiseerde, spraken onder anderen gedeputeerden van de provincies Limburg en Utrecht aan het woord over de manier waarop zij omgaan met hun leegstandsproblematiek.