Na ruim twintig jaar werkzaam te zijn in en met de gebouwde omgeving, ben ik mij de laatste jaren steeds meer bezig gaan houden met datagedreven ondernemen en wat dit kan betekenen voor de energietransitie van de gebouwde omgeving (meer hierover in mijn vorige blog). Het is waanzinnig interessant om te zien hoe snel dit zich ontwikkelt in allerlei sectoren.

Zo ben ik onlangs naar een bijeenkomst geweest van Science Alkmaar, een organisatie die datagedreven innovatie stimuleert. Daar ben ik enorm geïnspireerd geraakt door diverse organisaties die naast hun reguliere businessmodel, nu ook bezig zijn met aanvullende datagedreven businessmodellen. Bijvoorbeeld een bedrijf dat veegmachines produceert voor het schoonmaken van wegen en straten. Dat zijn eigenlijk rijdende datacentra, want ze scannen bijvoorbeeld ook de wegen op scheuren en gaten en monitoren de luchtkwaliteit. Die data wordt nu verkocht aan gemeenten. Daarmee hebben ze een schitterende toevoeging ontdekt op hun oorspronkelijke businessmodel.

Datagedreven modellen voer voor innovatie

Juist datagedreven businessmodellen kunnen veel profiteren wanneer innovatie centraal staat, zo onderstreept Frans Feldberg, professor Data-Driven Business Innovation aan de Vrije Universiteit Amsterdam (VU): “Als het om data en analytics gaat, richten de meeste organisaties zich voornamelijk op het verbeteren van bestaande verdienmodellen, terwijl er ook heel veel mogelijkheden zijn om nieuwe datagedreven producten en diensten te ontwikkelen. Een te sterke focus op het bestaande, kan een belemmering zijn om de kansen van nieuwe verdienmodellen te benutten. Dit vereist wel een externe focus en het lef om te innoveren in een nieuw domein waar de business case niet altijd direct sluitend is. Maar juist het leren door te experimenteren is in deze waardevol.”

Duurzaam Gebouwd-expert Marcel Dommisse, directeur BackHoom

Just do it

Persoonlijk geloof ik er heel sterk in dat we veel meer op deze manier bezig moeten zijn met bedrijfsvoering en daarmee dus veel meer innovatie moeten stimuleren. In het begin weet je niet wat er allemaal om je bedrijf heen gecreëerd gaat worden. Daar moet je voor open staan, want daar komen dus de mooiste initiatieven uit voort. Dit kun je vaak vooraf niet inschatten, dus is het belangrijk om steeds kleine projecten gewoon uit te proberen, zodat het rendement ook niet zo groot hoeft te zijn. Met andere woorden: blijf niet denken in de traditionele business cases, waarbij alles strak omlijnd is en waarde moet krijgen. Maar zoals professor Feldberg ook al benadrukt: geef budget aan innovatieve ideeën en ga het gewoon dóen. Snel evalueren, aanpassen en weer dóen. Ik ben ervan overtuigd dat dit ook in de gebouwde omgeving een enorme impuls kan geven om grote te stappen te gaan zetten in de verduurzaming.