Duurzaam bouwen gaat vaak over vooruitkijken, maar het is misschien wel interessanter om terug te blikken. Met enige regelmaat belichten we duurzame projecten. Dit keer CSG Sprengeloo van Rau Architects.

2005: Vanuit hun lichte ronde toren worden de VMBO Leerlingen techniek van CSG nu letterlijk ‘vooruit geschoven’. Tegelijkertijd maakte laagbouw uit de jaren vijftig plaats voor een extra pleinruimte.

Ronde werkruimtes
Christelijke Scholen Gemeenschap Sprengeloo locatie Sprengenweg (VMBO) bevindt zich in het stedelijk gebied van Apeldoorn. Ruimte om te bouwen of te verblijven is daarmee een schaars goed. Zeker met alle bijbehorende fietsen. Sprengeloo ziet zichzelf als een school in beweging. Pluriform en met aandacht voor zijn omgeving. De werkplaatsen van de leerlingen techniek, in wat weggestopte hoekige laagbouw uit de jaren vijftig, liepen hierbij achter.

Door ronde - en daarmee overzichtelijke - werkruimtes te stapelen in hoogbouw ontstond een uniek concept. Techniek op een voetstuk - met de fietsen eronder. Techniek in de lift: ook letterlijk, want een grote autolift zorgt dat het materiaal probleemloos op en neer kan. Techniek als visitekaartje: het glazen gebouw met zijn als lades uitgeschoven functies geeft de leerlingen een schitterende blik op Apeldoorn, maar Apeldoorn een even trotse kijk op hen.

Laden
De ronde werkplaatsen zijn efficent, licht en overzichtelijk. Daglicht komt van alle kanten diep naar binnen en er is amper halruimte: alleen een trappenhuis. Vanuit de cirkel schuiven alle ruimtes naar buiten als laden.

In de ‘laden’ bevinden zich de lokalen, gereedschappen en materialen voor de diverse vakken (instalektro, metaal). De leerling staat heel zichtbaar in het licht van de wereld en in het hart van zijn vak.

Kleine voetafdruk
Er was een groot gebrek aan kwalitatief goede pleinruimte maar geen budget om die te realiseren. Door de werkruimten in vier cirkelvormige lagen te stapelen ontstond een uiterst kleine voetafdruk. Het kunstbudget werd ingezet voor een verrassend landschapsontwerp.

Een bijkomend voordeel was dat de oude werkplaatsen in gebruik konden blijven totdat de nieuwe toren helemaal klaar was. Dat bespaarde geld en (verhuis)tijd. Een nieuwe ontwikkeling in beglazing (drielaags) beschermt het grote geveloppervlak tegen invloeden van de zon.

De gasvulling tussen de twee buitenste glaslagen voorkomt koude- of warmtebruggen. De tussenruimte van de buitenste twee met de binnenste glaslaag biedt plaats aan een lamellensysteem. Dat maakt ze ongevoelig voor wind, beschermt ze tweezijdig en scheelt onderhoud. Bespaart op schoonmaker en glazenwasser.

De ingang voor de gebruikers van de ‘technologietoren’ is middels een loopbrug op de eerste verdieping, passend bij het ’bruggenthema’ van het bestaande complex. Door het gebouw op de eerste verdieping te beginnen kon onder de toren een overdekte fietsenstalling ontstaan: nog eens extra pleinwinst. Het lesmateriaal wordt vanaf hier via een autolift vervoerd. Aan de pleinzijde is de sokkel uitgevoerd als luie zittrappen.

Facts & Figures

Algemene specifiaties
Functie: vmbo school
Omvang BVO totaal: 5.000 m²
Aantal bouwlagen bovengronds: 4
Aantal bouwlagen ondergronds: 1
Aard project: nieuwbouw /renovatie
Aanbestedingswijze: E uropese aanbesteding
Doorlooptijd project: 2003-2006

Contact specificaties
Naam: C.S.G. Sprengeloo
Adres: Sprengenweg 81
Plaats: Apeldoorn

Financiële specificaties
Bouwkosten: € 4.734.000,-
Bouwkundige voorzieningen: € 3.816.000,-
Installatie voorzieningen: € 918.000,-
Terreinvoorzieningen: € 295.000,-
Honorarium architect : € 258.000,- (100% sr97)
Total engineering honorarium: € 386.500,-

Samenwerkingspecificaties
Architect: RAU, amsterdam
Projectteam Rau: dhr. T. Rau, dhr. T. Bögl
Projectmanagement: ICS, Zwolle
Adviseur installatie: Arup, Amsterdam
Adviseur constructie: Arup, Amsterdam
Adviseur akoestiek/bouwfysica: DGMR, Drachten
Aannemer bouwkundig: Draisma, Apeldoorn
Aannemer w/e: Kuipers Installaties, Helmond

Technische specificaties
epc-waarde: 1,4 (norm 2004:1,4)

Duurzame specificaties
Betonkernactivering
Bodem warmtewisselaar
Plafondeilanden
Naturlijke ventilatie
Warmte - en koude opslag
Gasvulling ramen
Zonwering tussen het glas
School zonder gangen
Minimaal grondgebruik
Overdekte fietsenstaling
Installatieschacht in constructie geïntegreerd