Een gezond gebouw kan nogal wat betekenen voor de productiviteit en welzijn van je personeel. De onderzoeken over dit onderwerp liegen er niet om: 30 procent minder ziekteverzuim en een stijging van de arbeidsproductiviteit van wel 10 procent liggen in het verschiet. Betekent dit dat gezonde gebouwen gemeengoed zijn?

Foto bovenaan: IntrCooll units op het dak van metaalbewerkingsbedrijf BMI-Thegon in Baak

“Je kunt je voorstellen dat deze percentages veel werkgevers en facilitair managers doen watertanden”, vertelt directeur Hans Reinders van Oxycom. “Meer dan 90% van de totale kosten in de exploitatiefase van een gebouw zijn personeelskosten. Als je het ziekteverzuim al met 10% kunt verlagen, kun je een kostenbesparing van tonnen teweegbrengen. Dan heb ik het nog niet gehad over de impact die je als werkgever kunt maken op het dagelijkse welzijn en met name op de gezondheid van je medewerkers.”

Werkgevers bewegen 

Toch is het binnenklimaat in het gros van het Nederlandse vastgoed nog niet op dit niveau. We lezen in de kranten over onderwijsvastgoed met slechte ventilatie en torenhoge temperaturen, terwijl de kantorensector te kampen heeft met matige ventilatie, energieverspilling en dus te hoge energielabels. “Wij merken dat de issue gezondheid nog onvoldoende is geland. Energie in zekere mate wel, daar moeten we dan ook nog het thema “healthy buildings” aankoppelen.”

De oorzaak voor een grotere inzet op energiebesparende maatregelen is onder andere te danken aan strengere regelgeving op dit gebied. “Er zijn wetten ingesteld die de markt aanzetten om een stapje extra te doen. BENG en de Energielabel C-verplichting zetten zoden aan de dijk. Het is onze uitdaging om deze gebouweigenaren ook te bewegen om gezondheid in de casus mee te nemen.” 

Dat doet de leverancier van klimaatoplossingen door te wijzen op de meervoudige winst die een goed systeem biedt. “Zo hebben we de FreshCooll in de markt gezet, een oplossing die op een zeer energiezuinige manier invulling geeft aan een goed binnenklimaat. De techniek kun je het beste omschrijven als indirect adiabatisch. Dit houdt in dat we afgevoerde binnenlucht bevochtigen in de Oxycell-warmtewisselaar, waardoor de binnenkomende warme buitenlucht wordt gekoeld. Daarmee kun je de frisse lucht gratis koelen.”

Hans Reinders

Stappen zetten

Het systeem wordt nu toegepast in enkele scholen, waar gebruikers stappen willen zetten op het wegwerken van CO₂, beperken van fijnstof en het aanvoeren van gekoelde, frisse lucht. “Zij begrijpen dat deze elementen het verschil kunnen betekenen tussen een gezond/comfortabel of bedompt/ongezond leerklimaat. Het beïnvloedt rechtstreeks de prestaties van hun leerlingen en docenten. Daar investeren ze graag in.”

FreshCooll unit 3000 m³/h

Industrie

“We merken dat het management vooral in productieomgevingen van de industriesector niet warmloopt voor de verduurzaming, comfort en het fijnstofvrij maken van productiehallen.” De aandacht voor een te hoog fijnstofgehalte en het beperken van hoge temperaturen lijkt in fabrieken nog geen belangrijk discussiepunt. “Fijnstof is men zich niet van bewust; het is immers niet zichtbaar. Echter in vergelijking met scholen en kantoren is het fijnstofgehalte vaak extreem hoog. Ik neem aan dat ieder weldenkend mens wel een gezonde en comfortabele werkomgeving voor medewerkers wil. Daarom is het bewustzijn dat comfort en een gezond klimaat op de werkvloer een must is, een recht waar opnieuw regelgeving op zijn plaats zou zijn. Daarvoor moet iedereen wel de handen uit de mouwen steken. Met maximaal ventileren en 90% energiebesparing ten opzichte van de traditionele airconditioningtechnologie zou dat toch geen belemmering moeten zijn.”

De uitdaging

Bijna alle productiehallen zijn ongezond voor de medewerkers en ook daar moet dan nog veel gebeuren. “Zo zijn er productieomgevingen waarin het in de zomer 35 graden wordt, met een overdaad aan fijnstof en andere negatieve omgevingseffecten.” Het koelen en verversen van lucht lijkt dan een logische stap. “Toch moeten we de verantwoordelijken en de medewerkers hierin onderwijzen en adviseren. Hier mis ik nog een stuk bewustzijn over de effecten van het binnenklimaat, de negatieve kosten die het met zich meebrengt (ziekteverzuim) en de oplossingen die de situatie kunnen verbeteren.”

Bij BMI-Thegon in Baak realiseerde het management zich dat een ongezonde en oncomfortabele werkomgeving was ontstaan. Door het toevoegen van meer en meer productielijnen liep de temperatuur in de zomer boven de 30 graden op en hing er een smerige lucht. “Door het plaatsen van IntrCooll units ventileren we nu de productiehallen met grote hoeveelheden frisse, gekoelde buitenlucht. Hierdoor steeg de tevredenheid van de medewerkers”, aldus Harold Groot Roessink, CEO van BMI-Thegon BV. “In deze voorbeeldcasus proef je de effecten die zo’n ingreep op je organisatie kan hebben. Het is meer dan alleen energiebesparing, het is een investering in gezondheid en welzijn.” Reinders legt dan ook een uitdaging neer voor de industrie, bouw- en vastgoedsector. “Bedenk hoe belangrijk je eigen gezondheid is. Neem dit als maatstaf voor je werkgevers en ga aan de slag. Wacht niet op regeltjes die je dwingen om in actie te komen, maar zet morgen al die stap naar een gezonde gebouwomgeving.”