Wereldberoemd monument van de volkshuisvesting in oude luister hersteld

Wereldberoemd monument van de volkshuisvesting in oude luister hersteld

Donderdag 6 september aanstaande vindt de officiële oplevering plaats van het geheel gerestaureerde Justus van Effencomplex in de Rotterdamse wijk Spangen. De 154 woningen voldoen inmiddels aan de modernste eisen op het gebied van wooncomfort en energieprestatie.

Dit monument van de volkshuisvesting uit 1922 verwierf internationale faam door de destijds nooit eerder vertoonde opgetilde woonstraat. Via deze ruim twee meter brede galerij of ‘luchtstraat’ konden de bakker, de melkman en de groenteboer ook bij de bewoners van de tweede verdieping met hun handkarren aan de voordeur komen. Met een ingrijpende restauratie en vernieuwing, die twee jaar duurde en 30 miljoen euro kostte, heeft eigenaar Woonstad Rotterdam dit wereldberoemde monument in oude luister hersteld.

 

Dorp in de stad
Bij de oplevering van het Justuskwartier, zoals het na de restauratie is gedoopt, is het woonblok aan de Justus van Effenstraat in Spangen precies 90 jaar oud. In september 1922 werd het complex namelijk voor de eerste keer opgeleverd, toen fonkelnieuw en hypermodern. Het uit gele IJsselsteen en roodbruine baksteen opgetrokken woonblok heeft vier lagen en een plat dak. De voordeuren van de woningen liggen aan het groene binnenterrein en niet, zoals gebruikelijk, aan de omliggende straten, waardoor het woonblok de intieme sfeer heeft van een dorpje in de stad.

 

Revolutionair experiment
Architect Michiel Brinkman, die in 1918 van de gemeentelijke woningdienst de opdracht kreeg om 264 gestapelde woningen te ontwerpen op een terrein van nauwelijks één hectare, voorzag zijn ontwerp van een aantal destijds revolutionaire gemeenschappelijke voorzieningen. Zo stond in het midden van het woonblok een bad- en washuis, waren er twee goederenliften en had elke woning centrale verwarming en een stortkoker voor keukenafval. Op het binnenterrein lagen plantsoenen en moestuinen. Maar het meest in het oog sprong toch de opgetilde woonstraat, waardoor iedere bewoner een voordeur aan de openbare weg had. Brinkman zag zijn ontwerp zelf als een experiment. Het werd een voorbeeld voor sociale woningbouw in heel Europa en kreeg in 1985 de status van Rijksmonument.

 

Restauratie noodzakelijk
In de jaren tachtig van de vorige eeuw is het complex gerenoveerd. De oorspronkelijke 264 kleine woningen (gemiddeld 50 m2) werden samengevoegd tot 164 ruimere appartementen. De luchtstraat werd integraal vervangen en de authentieke gele gevels aan het binnenterrein wit geverfd. Ondanks deze ingrepen voldeed het gebouw als snel niet meer aan de moderne wooneisen en raakte het in verval. In 2000 besloot Woonstad Rotterdam tot een grootscheepse restauratie. Uitgangspunt was het herstellen en terugbrengen van het gebouw in zijn oorspronkelijke waarde, waarbij het moest gaan voldoen aan de modernste eisen op het gebied van wooncomfort en energieprestatie. Aan de restauratie ging een visieprijsvraag vooraf die werd gewonnen door Molenaar & Co architecten en Hebly Theunissen architecten. Voor de ruimtelijke herinrichting van de binnenterreinen tekende Michael van Gessel Landscapes. Het bijzondere energieconcept is van W/E adviseurs. De werkzaamheden van aannemer Jurriëns Bouw begonnen in 2010.

 

100% monument, 100% nu
Het concept van de restauratie is ‘100% monument, 100% nu’. Dit houdt onder andere in dat de gevels in de originele staat zijn teruggebracht, de trappenhuizen zijn vernieuwd, de aluminium kozijnen zijn vervangen door houten reconstructies van de oorspronkelijke kozijnen, maar ook dat de woningen zijn voorzien van CO2-gestuurde ventilatie en vloerverwarming. De woningen zijn zwaar geïsoleerd. Verwarming én verkoeling gebeurt door een centrale installatie voor warmte- en koudeopslag (WKO) die onder het voormalige badhuis is geïnstalleerd, op de plek van de oude stookkelder.

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c40 c125 c225 c243
Tweede Kamer steunt nieuwe Energiewet

Tweede Kamer steunt nieuwe Energiewet

De Tweede Kamer nam de nieuwe Energiewet aan, met brede steun. De verse regelgeving vervangt oude elektriciteit- en gaswetgeving.

Lees verder

c125 c211 c212 c223
Whitepaper: Zorg met een integrated virtual power plant voor energiecontinuïteit en vul klimaatdoelstellingen in

Whitepaper: Zorg met een integrated virtual ...

Hoe zorg je voor bedrijfscontinuïteit en een license to operate, terwijl je stappen zet in de energietransitie en energieneutraal wordt? In deze whitepaper ...
c21 c125 c225 c265
Green Energy Day valt op 8 maart

Green Energy Day valt op 8 maart

8 maart is de dag. Dan is het ‘Green Energy Day’ en is alle duurzame energie die we in Nederland produceren ‘op’, als we alles gebruiken. ...

Lees verder

c21 c125 c184 c225 c243
Netcongestie is bepalend voor bouwprojecten

Netcongestie is bepalend voor bouwprojecten

Voor de jaarwisseling werd duidelijk dat ook Den Haag, Groningen en Overijssel volle stroomnetten hebben. Ze worden toegevoegd aan een steeds langere rij aan plekken ...

Lees verder

c21 c125 c225 c243
EIA in 2024: impuls energiebesparing 

EIA in 2024: impuls energiebesparing 

Er is in 2024 een budget van € 259 miljoen beschikbaar voor bedrijven om energiezuinige investeringen te doen. De EIA-Energielijst bevat technieken die een ...

Lees verder

c21 c26 c125 c243
CO2-neutraal Ikazia Ziekenhuis dankzij zonne-energiesysteem distributiecentrum

CO2-neutraal Ikazia Ziekenhuis dankzij zonne-energiesysteem ...

Vanaf november voorziet het distributiecentrum Panattoni Park Heerlen de lokale huurder JD Sport en externe organisatie Ikazia Ziekenhuis te Rotterdam van groene ...

Lees verder

c21 c125 c148 c225 c243
Warmte en stroom combineren voor een flexibeler energienet

Warmte en stroom combineren voor een flexibeler ...

In 2021, tijdens de ontwerpfase van de Regionale Energie Strategie (RES), stond het de bestuurders niet op hun netvlies. Tegenwoordig, bij de uitvoering van de ...

Lees verder

c21 c125 c225
Energierijk Den Haag: leren van de batterij

Energierijk Den Haag: leren van de batterij

Wie dit jaar op Den Haag Centraal arriveert en vervolgens naar Rijnstraat 8 loopt, zal het wellicht zijn opgevallen. In de overdekte passage naar de rijksgebouwen ...

Lees verder

c11 c21 c125 c225 c243 c261
Quick wins dankzij energiemonitoring en -management

Quick wins dankzij energiemonitoring en -management

Waar voorheen aardgas de dienst uitmaakte en onze gebouwen van energie voorzag, is er een duidelijke verandering ingezet. Fossiele brandstoffen maken plaats voor ...

Lees verder

c21 c125 c225 c243 c261
De toekomst van systemen voor energiemanagement

De toekomst van systemen voor energiemanagement

Hoe gaan we het internet of energy in de toekomst inrichten en welke kwesties moeten daarvoor nog worden opgelost? Die vragen stonden centraal tijdens de drukbezochte ...

Lees verder

c21 c125 c225 c243
‘Extra investeren in opslag van duurzame elektriciteit’

‘Extra investeren in opslag van duurzame ...

Nederland is in Europa koploper op het gebied van zonne-energie, maar de enorme opwekcapaciteit vraagt snel om meer ruimte voor het lokaal opslaan van elektriciteit. ...

Lees verder

c21 c125 c225 c243 c261 c281
Nieuwste oplossingen voor groene waterstofketen

Nieuwste oplossingen voor groene waterstofketen

Waterstof biedt een oplossing voor de uitdagingen van de elektrificatie van de industrie. De ontwikkelingen op dit gebied gaan momenteel heel snel. Blijf daarom ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up