Door de klimaatverandering krijgen steden in de toekomst steeds meer regenwater te verstouwen. Met de juiste maatregelen kunnen woningen en andere gebouwen dit water langer vasthouden, waardoor overlast beperkt kan worden. De gemeenten Amsterdam, Rotterdam en Den Haag werken aan een label dat aangeeft hoe goed een woning scoort op deze ladder: het ‘waterlabel’.

“Je kunt zo’n waterlabel in huis ophangen en daarmee aangeven hoe goed je bezig bent met regenwater. Het is een bewustwordingstool.” Dat zei Daniël Goedbloed, programmamanager van Amsterdam Rainproof, tijdens het evenement 020Duurzaam. Het waterlabel is geënt op het bekende energielabel voor woningen en loopt van G naar A: een huis met een G-label voert het regenwater direct naar de omgeving af en een huis met een A-label houdt het regenwater juist zo lang mogelijk vast. 

Het waterlabel is een initiatief van de 3 grote steden en is ontwikkeld door de Amsterdamse Waag Society. Net als bij het energielabel is op basis van ruwe gegevens uit het Kadaster en luchtfoto’s een indicatief label voor woningen opgesteld. Wie hoger wil scoren, kan zelf maatregelen invullen, zoals een regenton of een geveltuin.

Het evenement 020Duurzaam werd gehouden in het gebouw Het Sieraad in de Amsterdamse wijk De Baarsjes. Het was bedoeld om Amsterdammers kennis te laten maken met de duurzame ambities van de stad en hen ook mee te laten denken over hoe Amsterdam duurzamer kan worden. Beleidsmakers en bewoners konden er met elkaar in gesprek en dat gebeurde ook volop. Initiatiefnemer was wethouder duurzaamheid Abdeluheb Choho. “We willen dat duurzaamheid niet langer maatwerk is of beperkt blijft tot pilots. We willen dat de duurzame beweging versneld op gang komt.” Voor de gemeente gaat dat betekenen dat duurzaamheid niet meer als losstaand beleid wordt geformuleerd maar verweven wordt “in alles wat we doen, in al ons beleid”. Dat betekent ook dat veel meer mensen meeprofiteren: “Duurzaamheid is niet meer iets van de happy few, maar van iedereen.”

Zon op alle daken

Tijdens 020Duurzaam verdedigde duurzame aanjager Pallas Agterberg de stelling dat in Amsterdam op 100% van de daken een pv-systeem geïnstalleerd kan worden. Later op de avond werden in een deelsessie geïnteresseerden bijgepraat over de ambitie van de Amsterdamse Zoncoalitie (een stadsbreed initiatief van Amsterdamse duurzame bedrijven en instanties) van 1 miljoen zonnepanelen in Amsterdam. Om dit voor elkaar te krijgen moeten de beleidsmatige randvoorwaarden wel in orde zijn, besefte Choho zich. Daarom heeft hij een brief naar minister Henk Kamp van Economische Zaken geschreven met daarin het verzoek om de salderingsregeling voorlopig niet af te schaffen. Deze brief is ondertekend door verschillende andere duurzame gemeenten en brancheorganisaties als Bouwend Nederland en Uneto-VNI. “Je ziet namelijk dat alleen al de onzekerheid of de regeling wordt afgeschaft mensen ervan weerhoudt om pv-panelen aan te schaffen”, vertelde Choho.

Klimaatadaptatie

Bij de bijeenkomst in Het Sieraad werden 3 thema’s dieper uitgelicht: zonne-energie, de circulaire economie en waterbestendigheid. Interessant is dat de eerste 2 thema’s betrekking hebben op het tegengaan van klimaatverandering, terwijl het 3^e thema ervan uitgaat dat het klimaat verandert en dus gericht is op klimaatadaptatie. Want dát het klimaat in Nederland verandert, dat staat wel vast, bleek uit een presentatie van wetenschapper en weerman Peter Kuipers Munneke. “Het wordt warmer, natter en extremer”, zo vatte hij zijn eigen presentatie samen. Daarbij wees hij naar buiten, want juist op dat moment barstte er boven Amsterdam weer zo’n bui los, die velen in de maand juni natte voeten en verrotte gewassen bezorgden. 

Volgens Kuipers Munneke neemt niet het aantal regendagen in de toekomst toe, maar wel het aantal dagen waarop er meer dan 20 mm water uit de lucht valt. Van 5 dagen per jaar nu naar 8 dagen in 2100. En dat zijn precies de dagen dat we overlast en schade hebben. En juist grote steden krijgen daarmee te maken, omdat die de afgelopen decennia in rap tempo verhard zijn. “In bossen speelt het probleem veel minder, want daar kan het water veel beter in de bodem infiltreren en vindt via de bomen veel meer verdamping plaats. Eigenlijk moeten steden dus op bossen gaan lijken.” 

Afbeelding bovenaan: Schermafbeelding van de conceptuele website van het waterlabel.