Onderzoek daglichtbuissystemen

Onderzoek daglichtbuissystemen

Een onderzoek naar daglichtbuissystemen geschreven door ir. Paul Roelofsen adviseur Binnenmilieu en Bouwfysica bij Grontmij.

Voldoende daglicht voor het langdurig uitoefenen van werkzaamheden in een gebouw is bij daglichttoetreding via de gevel, afhankelijk van het glaspercentage, aanwezig tot een diepte van maximaal 2 à 3 m vanaf de gevel.

Om het daglicht beter te kunnen benutten is het van belang dat het licht dieper in het vertrek dringt en dat de helderheidsverschillen worden geminimaliseerd. Grontmij heeft baanbrekend onderzoek geïnitieerd waardoor het mogelijk is om lichtbuizen, in combinatie met andere (dag)lichtobjecten, mee te nemen in de bestaande rekenmethodiek.

 Werkwijze
Om daglicht dieper in een vertrek te brengen zijn verschillende technieken ontwikkeld, die gebaseerd zijn op sturing van licht. Het is belangrijk dat de technieken een goede verdeling van licht in de ruimte tot stand brengen. Daarnaast is het van belang dat ongewenste helderheidsverschillen worden tegengegaan, zodat voorkomen wordt dat de zonwering naar beneden gaat en de kunstverlichting wordt ontstoken.

Voorbeelden van technieken voor optimalisatie van daglicht zijn: reflecterende panelen, verticale of horizontale lamellen, beweegbare spiegels (heliostaten) en daglichtbuizen (met spiegels of prisma's).

Onderzoek
Grontmij is van mening dat de optimalisatie van daglicht een zeer positief effect heeft op het energiegebruik van een gebouw alsmede het welbevinden en de (leer)prestatie van de gebruikers. Om die reden is Grontmij, in samenwerking met verschillende onderzoeksinstellingen, geruime tijd bezig met fundamenteel onderzoek van daglichtbuissystemen.

Het daglichtbuissysteem bestaat uit een kleine bolle lichtkoepel die op het dak of in een gevel geplaatst wordt. Deze lichtkoepel vangt het daglicht op m.b.v. prisma's en een spiegel. Het opgevangen licht wordt vervolgens via een reflectiebuis naar een plafondplaat geleid. Deze plafondplaat verspreidt het licht egaal in het vertrek.

Door gebruik te maken van prisma's of spiegels is het mogelijk daglicht te sturen. Het voordeel van prisma's is dat deze relatief kleine afmetingen hebben zodat ze makkelijk in lichtdoorlatende openingen zijn te integreren. De buis geleidt het daglicht, waarna het aan de onderzijde van de buis door een speciale plafondplaat in de ruimte wordt verspreid.

Potentieel
De techniek om meer daglicht in gebouwen te brengen is met name geschikt voor gebouwen met een vertrekdiepte van meer dan 4 m, waar het mogelijk is om wijzigingen aan de gevel en het dak aan te brengen.

Voor een aanzienlijke besparing op de verlichtingsenergie is het van belang dat de techniek wordt toegepast in combinatie met een daglichtafhankelijke regeling. Voor de toepassing van deze techniek komen met name nieuwbouw en gebouwen die ingrijpend worden gerenoveerd in aanmerking.

Uitgangspunt bij het lichtontwerp is het natuurlijke licht zoveel mogelijk te benutten, opdat het noodzakelijke kunstlicht overdag ter ondersteuning is aan het natuurlijke licht; hetgeen nog geen usance is binnen de bouw.

Energiebesparing en productiviteitsverbetering
Het bereikbare voordeel is sterk afhankelijk van de aangebrachte voorzieningen en van de situatie. Bij goede voorzieningen kan het gebruik van kunstlicht in gebouwen met ca. 70 % worden teruggebracht en het welbevinden alsmede de (leer)prestatie van de mens significant worden vergroot.

Biografie Paul Roelofsen
De heer ir. Paul Roelofsen CFM Msc. Eng. werkt als adviseur Binnenmilieu en Bouwfysica bij Grontmij. Roelofsen heeft diverse onderscheidingen gekregen omdat hij baanbrekend onderzoek heeft verricht naar de relatie tussen fysische werkomgeving en de prestaties van mensen.

Meer informatie promotieonderzoek  Paul Roelofsen 

Foto: Daglichtbuizen in een klaslokaal

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c120 c225
De overheid als aanjager van de renovatiegolf

De overheid als aanjager van de renovatiegolf

De uitdaging: miljoenen vierkante meters vastgoed verduurzamen vóór 2050. Dit ambitieuze project betreft publieke gebouwen zoals scholen, kantoren, ...

Lees verder

c21 c225
Daad bij het woord voegen

Daad bij het woord voegen

Voor Duurzaam Gebouwd zette Farid Saif, adviseur bouwfysica en duurzaamheid bij DWA en één van de deelnemers van de Klimaattop GO 2024, zijn belangrijkste ...

Lees verder

c21 c184 c225 c243
'Fundamenteel verkeerde keuzes in warmtetransitie'

'Fundamenteel verkeerde keuzes in warmtetransitie'

“Om netcongestie te voorkomen zien netbeheerders het warmtenet als beter alternatief voor de individuele warmtepomp. Warmtepompen zijn echter niet de veroorzakers ...

Lees verder

c21 c225
Brigit Gerritse wordt nieuwe algemeen directeur Dutch Green Building Council

Brigit Gerritse wordt nieuwe algemeen directeur ...

Dutch Green Building Council heeft een nieuwe algemeen directeur. Vanaf 1 januari 2025 volgt Brigit Gerritse interim-directeur Daphne Braal op. Gerritse ervaart ...

Lees verder

c21 c225
Philips en Schijvens winnaars eerste Nederlandse CSRD Awards

Philips en Schijvens winnaars eerste Nederlandse ...

Koninklijke Philips (categorie grootbedrijf) en Schijvens Corporate Fashion (categorie MKB/overig) werden tot winnaars uitgeroepen van de eerste Nederlandse CSRD ...

Lees verder

c21 c225
Hoe realiseren we wél de energietransitie?

Hoe realiseren we wél de energietransitie?

De energietransitie vormt een grote uitdaging voor de hele gebouwde omgeving: van woningcorporaties tot gemeenten en energiebedrijven. Netcongestie, personeelstekorten, ...

Lees verder

c21 c225 c237
Dit betekenen Zero Emissiezones voor jou

Dit betekenen Zero Emissiezones voor jou

Er is zo veel over te doen geweest: Zero Emissiezones. Wat gaat er gebeuren in 2025 nu de rijksoverheid dit plan niet langer ondersteunt, terwijl 14 gemeentes aangeven ...

Lees verder

c21 c140 c185 c225
Alliantie zorgt voor landelijke dekking circulaire gevelstenen

Alliantie zorgt voor landelijke dekking circulaire ...

Een krachtenbundeling zorgt voor een landelijke dekking van aanbod van circulaire gevelstenen. De Rebrick-alliantie, tussen Bouwcenters Concordia, Esselink, Van ...

Lees verder

c21 c225 c237
Locatiebezoek: realiseer een duurzaam kantoor of fabriek 

Locatiebezoek: realiseer een duurzaam kantoor ...

Op 21 november staat er een exclusief locatiebezoek van een CO2-neutrale fabriek en kantoor op de agenda, bij ABB. Jij kunt erbij zijn!

Lees verder

c21 c225
Oprichting Biobased Nederland: een stap vooruit voor Duurzaam Bouwen

Oprichting Biobased Nederland: een stap vooruit ...

Vandaag is Biobased Nederland officieel gelanceerd, een nieuwe vereniging en initiatief vanuit biobased producenten, dat zich richt op het ondersteunen en opschalen ...

Lees verder

c21 c184 c225 c243
Mijlpalen van een decennium De Groene Grachten

Mijlpalen van een decennium De Groene Grachten

We ontmoeten Suze Gehem, winnares van de ABN AMRO Duurzame 50 - 2023, op een zonovergoten dag in het kennisinstituut KIT te Amsterdam. Hier, bij de standplaats ...

Lees verder

c21 c41 c225
Kansen van de STOER-aanpak vergroten

Kansen van de STOER-aanpak vergroten

De tweede dag van de Klimaattop GO 2024 werd afgetrapt met een ontbijtsessie, met onder anderen Wethouder Chantal Zeegers van Rotterdam, Jan van Beuningen, directeur ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up