Al eerder werd op Duurzaam Gebouwd gewezen op de rol van ventilatie bij de verspreiding van covid-19 in gebouwen. Deze week ging ook het RIVM om. Kunnen straks de scholen wel weer veilig open?

Begin juli wezen wij al op de open brief van 239 wetenschappers, die ervoor waarschuwden dat het coronavirus zich wél via aerosolen kan verspreiden. En dat een uitstekende ventilatie dus essentieel is. Deze week bleek uit een (toen nog) geheim RIVM-rapport, in het bezit van de Volkskrant, dat de verspreiding van covid-19 in een verpleeghuis in Maassluis door recirculatie zonder schone buitenlucht ernstige vormen aannam. [Update 12/8: dit laatste werd een paar dagen later ontkend door de GGD.]

Met die wetenschap krabben veel gebouweigenaren zich achter de oren. Hoe staat het met hun luchtcirculatie? Wordt er wel voldoende gebruikgemaakt van schone buitenlucht of wordt de binnenlucht gebruikt voor opwarming van het gebouw en vervolgens ook weer het gebouw in gestuurd? Volgens een deskundige in de Volkskrant, adviseur binnenmilieu Tim Beuker, wordt in de meeste gebouwen in Nederland voldoende frisse buitenlucht gebruikt.

Over de situatie op scholen schreef Klimaatgroep Holland gister een bericht op hun website. Het bedrijf kijkt met spanning uit naar het najaar. Met name middelbare scholen zijn volgens hen zorgelijke plekken. De groepen wisselen daar vaak van samenstelling en de scholieren hoeven geen anderhalve meter afstand te houden. Tegelijk is het binnenklimaat in veel scholen ondermaats.

Welke systemen?

In scholen waar geen mechanische ventilatie aanwezig is, vervolgt Klimaatgroep Holland, moet de ventilatie handmatig ‘geregeld’ worden door het openzetten van ramen (of deuren). In de winter gebeurt dit echter weinig. Ook is niet bekend wanneer de luchtkwaliteit onvoldoende is en er dus een raam moet worden opengezet.

Er zijn ook scholen met diverse soorten systemen voor mechanische luchtbehandeling. Een centraal systeem dat de lucht recirculeert en deels verse lucht toevoegt, is echter uit den boze. Er wordt dan namelijk matig geventileerd en door recirculatie ontstaat er vermenging van vervuilde lucht in lokalen onderling. De binnenlucht in een lokaal moet altijd direct met lucht van buitenaf worden ververst.

Platenwisselaar

De klimaatsystemen mét ventilatie hebben vaak ook een ingebouwd systeem om de energie uit de afvoerlucht te gebruiken om koude buitenlucht te verwarmen. Dit kost namelijk minder energie en is dus duurzamer en kostenbesparend. Een centraal luchtbehandelingssysteem met een ingebouwd warmtewiel is hiervan een voorbeeld. Dit is effectief, maar in tijde van corona niet veilig, omdat het geen gesloten systeem is. Een luchtbehandelingssysteem met warmteterugwinning via een gesloten platenwisselaar is wel gesloten en dus veilig.

Grenswaarde bijgesteld

Er zijn ook decentrale systemen op de markt, die per lokaal of ruimte ventileren en/of klimatiseren. De afvoerlucht kan zich dan niet vermengen tussen de lokalen onderling. Het Scholen°Concept is zo’n decentraal systeem. De hygiënische grenswaarde van dit systeem is tijdens de huidige pandemie door Klimaatgroep Holland naar beneden bijgesteld. Wettelijk staat de grenswaarde van de luchtkwaliteit in een lokaal op 950 ppm CO₂ (op basis van dertig leerlingen en één leerkracht). In het Scholen°Concept is deze grenswaarde onlangs bijgesteld naar een maximale concentratie van 800 ppm CO₂. Dit betekent dat er sneller en beduidend meer geventileerd wordt. De actuele CO₂-waarde in het lokaal is direct af te lezen op het bedieningspaneel (foto rechts, Klimaatgroep Holland) dat zich in ieder lokaal bevindt.

Veel meer details over het Scholen°Concept lees je in dit bericht.