Wel BENG, niet duurzaam?

Wel BENG, niet duurzaam?

Duurzaamheid van een gebouw wordt in de praktijk veelal gezien als synoniem voor energiezuinigheid. Grondstofuitputting wordt daarbij over het hoofd gezien, terwijl het dreigende tekort een onderbelichte maar serieuze bedreiging is voor onze maatschappij.

Om de energievraag zo klein mogelijk te maken worden namelijk bouwmaterialen en installaties aan het gebouw toegevoegd. Daarnaast mag de optimalisatie van constructie en installatie om energie- en materiaalvraag te beperken, niet ten koste mag gaan van het binnenmilieu. Bij voorkeur gaat die aandacht zelfs uit naar zogenaamde “healing buildings”, zoals er ook sprake is van energieleverende gebouwen.

Milieueffecten van materialen

Zeer energiezuinig bouwen betekent meestal een toename van materiaalgebruik. Hoe zit het met energie en vervuiling van deze (bijna) energieneutrale gebouwen als we de milieueffecten van constructiemateriaal en installaties over de gehele levenscyclus beschouwen? Niet alleen de winning en productie van deze materialen maar ook het transport, bouw, vervanging en de recycling is van belang om de échte impact te weten.

Wat is de impact?

Met de bepalingsmethode ‘Milieuprestatie gebouwen en GWW-werken en toepassing van de LCA-milieudata’ uit de Nationale Milieudatabase (NMD) kunnen die milieueffecten worden berekend. De methode is de grondslag voor verschillende rekeninstrumenten die dit duurzaamheidsfacet berekenen. Denk aan GPR Gebouw, MRPI-tool, BREEAM-NL en DuboCalc.

Wettelijke grenswaarde in de maak

Een milieuprestatieberekening (MPG) is verplicht bij aanvraag van een omgevingsvergunning, maar hier zijn tot op heden tussen de bouwkolom en Rijksoverheid geen grenswaarden aan verbonden. Daar komt (hopelijk) verandering in: er vindt een overleg plaats over de opname van wettelijke grenswaarden in het Bouwbesluit per 1 januari 2017. Hierbij speelt de NMD een grote rol, omdat de LCA-milieudata van materialen en producten die hierin zijn opgenomen verplicht uitgangspunt zijn bij de milieuprestatieberekeningen.

Eerste grenswaarde: MPG=1

De eerst gekozen grenswaarde zal naar verwachting MPG=1 worden, zodanig dat dit geen belemmering vormt voor de ontwikkeling van (bijna) energie neutrale gebouwen. Hoe de ontwikkeling van de norm zich in de toekomst voltrekt, is moeilijk te voorspellen. Mijn oproep is dan ook: ontwikkelaars en bouwers, verbreed uw duurzame blik!

Ik pleit ervoor dat ontwikkelaars van BENG-gebouwen zich vanaf nu concentreren op reductie van milieueffecten van zowel energie- als materiaalgebruik. Ik voorzie dat de aandacht hiervoor in de fasen van initiatief en ontwerp een stimulans vormt voor fabrikanten om LCA-milieudata aan te leveren aan NMD. De NMD wordt hiermee een transparant en controleerbaar middelpunt voor gevalideerde LCA-milieudata van constructiematerialen en installaties.

Op 13 juni aanstaande vindt het Nul-Nu congres plaats in de Jaarbeurs in Utrecht. Daarin staat kwaliteitsborging in duurzaam bouwen centraal vanuit integrale blik: mensen, milieu (energie- én materiaalgebruik) en economie. Wij zullen toelichting geven op de kansen van de NMD. Wat mij betreft is dit congres niet te missen voor ieder die serieus kwaliteit wil maken of krijgen op het gebied van duurzaam bouwen.

Auteur: Harry Nieman, manager NMD Instituut voor Bouwkwaliteit en oprichter en voormalig directeur van de Nieman Groep BV

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c225
Morgen is het zover: de Klimaattop GO 2024!

Morgen is het zover: de Klimaattop GO 2024!

Over één dag is het zover: de Klimaattop Gebouwde Omgeving 2024. Als voorbereiding op de tweedaagse conferentie bracht Duurzaam Gebouwd het rapport ...

Lees verder

c21 c225
Van netcongestie naar energiezekerheid

Van netcongestie naar energiezekerheid

Het webinar ‘Van netcongestie naar energiezekerheid’ op dinsdag 26 november om 11 uur leert je alles over de kansen die de energietransitie biedt, mits ...

Lees verder

c21 c225
Het wonder van Tholen: blauwdruk voor oplossing netcongestie

Het wonder van Tholen: blauwdruk voor oplossing ...

Op het Zeeuwse Tholen is op maandag 10 juni onder grote belangstelling de eerste energy hub (e-hub) in Nederland in gebruik genomen. In deze e-hub kunnen bedrijven ...

Lees verder

c21 c225
Maximale integrale duurzaamheidsambitie op Klimaattop GO 2024

Maximale integrale duurzaamheidsambitie op Klimaattop ...

De waarde van kennisdeling wordt nog wel eens onderschat, zeker als we kijken naar het invullen van de Klimaatdoelstellingen. Door te innoveren, pionieren en lef ...

Lees verder

c21 c185 c225 c237 c243
Ultieme duurzaamheid is beter benutten wat we nu al hebben 

Ultieme duurzaamheid is beter benutten wat we ...

Ze is al bijna een decennium Duurzaam Gebouwd-expert, deelt kennis tijdens rondetafelgesprekken én is een veelgevraagd spreker voor het podium. Ook laat ...

Lees verder

c21 c41 c225
Urgent rapport over knelpunten en kansen verduurzaming gebouwde omgeving

Urgent rapport over knelpunten en kansen verduurzaming ...

In aanloop naar de Klimaattop Gebouwde Omgeving 2024 lanceert platform Duurzaam Gebouwd maandag 4 november het rapport Op weg naar CO2-neutraal. Het rapport benadrukt ...

Lees verder

c21 c225 c237 c265
Volgende mijlpaal Net Zero: verplichte toepassing CO2-arm beton

Volgende mijlpaal Net Zero: verplichte toepassing ...

Lizzy Butink heeft als manager Duurzaamheid binnen Dura Vermeer Divisie Bouw en Vastgoed BV de afgelopen tijd flink geknokt om de Net Zero-strategie hoog op ...

Lees verder

c21 c225
Dertig jaar duurzaamheid met Paul van Bergen

Dertig jaar duurzaamheid met Paul van Bergen

Om hem Mr. Duurzaamheid te noemen, gaat wellicht net een stapje te ver, maar al ver voordat duurzaamheid een begrip was, was dit voor Paul van Bergen, directeur ...

Lees verder

c21 c225 c243 c265
Kijkje in de keuken bij verduurzaming industrie

Kijkje in de keuken bij verduurzaming industrie

Met de klimaatdoelstellingen en forse ambities voor verduurzaming van ons kikkerlandje in het achterhoofd, is kennisdeling onontbeerlijk. Dat houdt niet op bij ...

Lees verder

c21 c225
Seawood Materials winnaar Ruud van Berkel Award '24 

Seawood Materials winnaar Ruud van Berkel Award ...

Tijdens de Dutch Design Week in Eindhoven deze week is de tweede Ruud van Berkel Award uitgereikt. De winnaar van dit jaar is SeaWood Materials: een 100 procent ...

Lees verder

c21 c225 c237
Zo zorg je voor maximale waarde in beheer- en onderhoudstrajecten

Zo zorg je voor maximale waarde in beheer- en ...

Wat zijn beweegredenen voor bedrijven om hun gebouwen duurzamer, meer circulair en gezond te maken? En hoe zorg je dat je maximale waarde levert in beheer- en onderhoudstrajecten? ...

Lees verder

c21 c225
Aantal ondertekenaars Toekomstbestendig Bouwen groeit door

Aantal ondertekenaars Toekomstbestendig Bouwen ...

Het aantal organisaties dat zich aansluit bij het platform Toekomstbestendig Bouwen blijft groeien. Het convenant werd tijdens het congres Toekomstbestendig Bouwen ...

Lees verder

Reacties

Helemaal eens Harry, door het energiegebruik van materialen buiten beschouwing te laten, ontstaan sub-optimale keuzes. Daarmee gaan we de energiedoelen niet halen. Mijn tweede wens: prestatiegaranties toevoegen om te voorkomen dat de regelgeving een papieren tijger wordt. Kom ik binnenkort op terug in mijn blog.

Goed dat er ruimte overblijft om wél de hard nodige energiemaatregelen te treffen. De verhouding energie voor materiaalgebruik versus energie door gebruik van een gebouw is nog altijd circa 1 op 3, ondanks de aangescherpte EPC-eisen. Wat betreft milieu-impact is het circa 1 op 5. Investeren in materiaalgebruik verdient zich daarmee snel terug!

Helemaal mee eens! De milieu impact van materialen is zeer belangrijk, en naast winning, productie, transport, vervanging en recycling moeten we voor echt 'gezond' duurzaam bouwen starten met gezonde materialen!

Absoluut NIET mee eens! Schrik niet, ik bedoel die milde MPG waarde van 1 (ik neem aan dat Harry €1/m2.a bedoelt). Dat mag best wat strenger. Voor de woningbouw zie ik met enige regelmaat waarden (ruim) onder de €0,50 langs komen. En je moet wel heel veel installatie de woning inslepen (PV panelen, warmtepompen etc.) om boven de 7 Eurodubbeltjes te komen. Dus laten we als start insteken op €0,66/m2.a als begin. Wie biedt meer, of minder in dit geval.

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up