Kwestie van definities

Kwestie van definities

Het wemelt van termen over energieambitie waarvan je niet weet wat het eigenlijk echt betekent; passiefhuis, EPC 0, energieneutraal, energienotanul, energienotaloos en nul op de meter. Hoe verhouden zich deze termen ten opzicht van elkaar en wat betekenen ze?

In onze zoektocht naar de oplossing van energiezuinig bouwen ontstaat de ene na de andere term. Deze termen verschillen niet alleen in prestatie van elkaar, maar ook in benadering.

Passief huis heeft als doel om het gebouwgebonden energieverbruik (warm tapwater en verwarmingswater) tot het minimum te reduceren. Maximaal 15 kWh/m2. Een concept dat maximaal gericht is op bouwfysische maatregelen, zoals goede isolatie en maximaal gebruik van zoninstraling (dus ook voorkomen van zoninstraling).

EPC 0 is een puur rekenkundig benadering waarbij de combinatie van installaties en bouwfysische maatregelen, resulterend in een 100% duurzaam energieverbruik van het gebouwgebonden energieverbruik.

Energieneutraal is de term van de Europese unie dat betekent dat een gebouw een dichtbij nul liggende of zeer lage hoeveelheid energie gebruikt. Een term met weinig houvast, omdat je niet exact weet wat het gebouw presteert. In de EPC uitgedrukt betekent dit een EPC tussen de 0,2 en 0.

Bekijk de afbeelding op volledige grootte via de volgende link

Veelal wordt deze term gebruikt bij gebouwen en woningen die aangesloten zijn op een collectief systeem. Het collectieve systeem gebruikt vaak nog energie, maar het geheel, dus inclusief het gebruik aan energie, wordt als duurzaam beschouwd.

Passiefhuis, EPC =0, Energieneutraal zijn termen die zich voornamelijk richten op enkel het gebouwgebonden energieverbruik en niet op het huishoudelijk energieverbruik. Energienotanul en Nul Op de Meter (NOM) zijn termen die zijn ontstaan vanuit het totale energieverbruik van gezin, inclusief dus huishoudelijk energieverbruik.

Energienotanul is gedreven op de totale energielasten. Vanuit het perspectief van de consument. Een van de meest heldere, omdat de energienota € 0,00 energielasten heeft, ook wel Energienotaloos genaamd. Echter is deze term afhankelijk van de wet- en regelgeving en prijsontwikkeling, waardoor het op het moment van de overeenkomst helder is wat wordt afgesproken, maar in financiële zin niet.

Dit geldt overigens ook voor alle andere termen. Er kan gesteld worden dat Energienotanul ongeveer een EPC van -0,20 heeft en 500kWh minder opwekt dan dat woning inclusief het huishouden gebruikt. Het is dus meer dan energieneutraal. Energienotanul is een term die veel in de nieuwbouw van woningen wordt gebruikt.

Nul Op de Meter (NOM) is de term voor de stroomversnelling om de bestaande voorraad van sociale woningbouw definitief te verduurzamen. Een puur technische benadering waarbij de gehele woning (met de mogelijkheid om binnen een straal van 10km energieopwek te salderen) net zoveel energie opwekt als het gebruikt in joules. Dus dit biedt mogelijkheden om stadswarmte, gas en collectieve systemen toe te passen. De EPC van deze term is ongeveer -0,4. Nul op de meter is de term voor de renovatie sector. De term moet zijn plek nog gaan krijgen door voorbeeld projecten.

De termen zullen blijven veranderen in de tijd. De termen zijn veranderd van termen die voor experts zijn te bevatten naar termen die ook gaan leven voor de gebruiker. Deze termen zullen meer en meer hun plek moeten gaan krijgen in prestatieafspraken. Deze trend zal ook haar invloed hebben op de duurzaamtermen in vastgoedland. Misschien krijgen we wel een prestatiewoning?

Een kwestie van definities dus.

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c41 c54 c277
Klimaatadaptatie: verplichting voor de toekomst?

Klimaatadaptatie: verplichting voor de toekomst?

“Markt en overheden moeten bij klimaatadaptief bouwen nadenken over de gevolgen op lange termijn van de keuzes die ze maken bij gebiedsontwikkeling. Daarbij ...

Lees verder

c21 c54
Keurmerk als leercurve naar gezonde woningen

Keurmerk als leercurve naar gezonde woningen

Sinds Gezonde Woning Keur is opgenomen in Het Nieuwe Normaal, reageerden woningcorporaties positief op het keurmerk dat pragmatisch aantoont of een woning gezond ...

Lees verder

c21 c54
Expert-visie: integraal advies belangrijk voor goede leefomgeving

Expert-visie: integraal advies belangrijk voor ...

Door de invoering van de Omgevingswet is het belang van een integraal advies voor bouwprojecten en de leefomgeving flink toegenomen. “Een bundeling van verschillende ...

Lees verder

c21 c40 c54 c260
30

30

In de numerologie staat het getal 30 symbool voor creativiteit en optimisme. Wellicht niet geheel toevallig dat demissionair minister De Jonge de ambitie uitte ...

Lees verder

c21 c40 c54
De groennorm voor steden: een reflectie

De groennorm voor steden: een reflectie

‘Vele miljarden nodig voor vergroening van steden’, zo kopte dagblad Trouw recentelijk. In het rapport, dat onlangs aangeboden werd aan demissionair ...

Lees verder

c21 c54
Expertvisie 2024: het jaar van de sociale transitie

Expertvisie 2024: het jaar van de sociale transitie

The soaring twenties: het besef dat de temperaturen stijgen. Weten welke gevolgen dit heeft voor de zeespiegel en voor alle ecosystemen op de planeet. De zeespiegel ...

Lees verder

c21 c54
Expertvisie 2024: <span>“</span>Steek je NECK uit<span>”</span>

Expertvisie 2024: “Steek je NECK uit”

Het is vreselijk om te zien hoeveel ellende er uit oorlog en vele andere soorten ontwrichtingen voorkomt. Dit knaagt aan alles en dreunt door in onze Tweede Kamer-verkiezingen. ...

Lees verder

c21 c41 c54
Expertvisie 2024: <span>“</span>De rol van AI en IT wordt enorm!<span>”</span>

Expertvisie 2024: “De rol van AI en IT ...

In tijden van netcongestie, met name voor nieuwe en extra netaansluitingen, bestaat voor grote kantoorgebouwen en industrieën steeds vaker de noodzaak om het ...

Lees verder

c21 c41 c54
Expertvisie 2024: <span>“</span>Als het aan mij ligt, doen we het zo!<span>”</span>

Expertvisie 2024: “Als het aan mij ...

Begin november 2023 voorspelde de Europese klimaatdienst Copernicus dat 2023 wereldwijd het warmste jaar ooit gemeten wordt. Alarmerende berichten over het smelten ...

Lees verder

c21 c41 c54
Expertvisie 2024: <span>“</span>Dit jaar maakt de weg vrij voor grootschalige duurzaamheid.<span>”</span>

Expertvisie 2024: “Dit jaar maakt de weg ...

Waarom wordt 2024 hét kanteljaar op duurzaamheidsvlak? We interviewen Bram Adema van CFP Green Buildings, die de urgentie voor verduurzaming laat zien voor ...

Lees verder

c21 c41 c54
Expertvisie 2024: <span>“</span>We ontkomen niet aan politieke vertraging; markt meer aan zet.<span>”</span>

Expertvisie 2024: “We ontkomen niet aan ...

Na de politieke aardverschuiving op 22 november werd duurzaam Nederland wakker met een flinke kater. De verkiezingsuitslag staat niet voor een kleine verandering, ...

Lees verder

c21 c41 c54 c237 c265 c299
Expertvisie 2024: het jaar van gezonde woningen en wijken

Expertvisie 2024: het jaar van gezonde woningen ...

Om innovaties aan te jagen, moeten we woningen blijven bouwen en verkopen. Om dit voor elkaar te krijgen, is het van belang het financiële speelveld te veranderen. ...

Lees verder

Reacties

Geachte redactie, Met belangstelling las ik jullie artikel 'Kwestie van definities' van Onno Dwars. Goed initiatief om helderheid te scheppen in de veelheid aan definities die vaak te pas en te onpas worden gebruikt, zonder dat er een toelichting wordt gegeven op de inhoud van de begrippen. Bij de toelichting op de term 'energieneutraal' staat echter vermeld dat deze term weinig houvast biedt, omdat je niet exact weet wat het gebouw presteert. Deze uitleg verbaast me. Bij mijn weten is de definitie van energieneutraal glashelder. Hiervan is sprake wanneer er binnen de projectgrens evenveel energie duurzaam wordt opgewekt als dat er gebruikt wordt. Verschil in interpretatie schuilt mogelijk in gebouwgebonden en gebruiksgebonden energiegebruik. Een werkelijk energieneutraal gebouw levert de energie voor beide. Materiaalgebonden energie (voor realisatie, productie en transport) valt buiten deze definitie. Misschien biedt het rapport 'Uitgerekend Nul' van Agentschap NL (April 2010) meer houvast om enige lijn in de veelheid van definities te verkrijgen.

Ook ik las met belangstelling. En met enige verbazing. Aannemend dat het schema van Volker Wessels klopt: hoe moeilijk maken we onszelf en elkaar dan, met deze terminologie en logica? Ik begrijp uit het artikel dat de laagste/beste EPC wordt gescoord door iets dat de gebruiker meer kost dan de een na laagste? Nul op de meter is in mijn beleving duurder dan notaloos. Notaloos is toch netto niets betalen? Nul op de meter kan nog wel (flinke) vastrechtkosten hebben, waarmee opslag- en netstabiliteitskosten etc. worden gedekt. Wil je die vastrechtkosten ook compenseren, dan zul je meer moeten produceren dan je gebruikt en dus netto energieleverancier moeten zijn. (Daardoor vermoed ik dat waar staat dat je plm. 500 kWh minder produceert dan je verbruikt, daar juist 'meer' had moeten staan). Daarnaast verbaast het mij dat de gedachte is/de veronderstelling is dat je in bestaande bouw met NOM op een EPC van -0,4 uitkomt. Dat lijkt dus een beter concept dan nieuwbouw? Ik word graag overtuigd, maar ben dan niet op voorhand.... Misschien is het waar, maar dan ben ik bang dat het eerder samenhangt met dat EPC uiteindelijk ook niet alles over de gebouwprestatie zegt, maar een optelsom is van appels en peren. Daarbij heb ik bij de 'stroomversnellers' nog weinig empathie voor netwarmte waargenomen, dus of dat nou deel uitmaakt van die EPC = -0,4? Misschien weet ik gewoon weinig van de materie, en kan iemand mij wijzer maken?

In dit artikel lijkt de heer Dwars voorbij te gaan aan het feit dat de zon niet altijd schijnt, en al helemaal niet vaak in de periode dat woningen (vooral die met warmtepompen) het meeste energie vragen, namelijk gedurende koude, donkere wintermaanden. Het 'salderen' van energie ziet er dan wel goed uit op papier, maar in de praktijk moeten er bij weinig zon gewoon elektriciteitcentrales in bedrijf zijn om elektriciteit te kunnen 'terugleveren' aan de mensen met een positief zonneenergiesaldo. Voorlopig is dat effect klein, maar als de 'energienotanul' woning of the NOM woning populair worden dan wordt het effect steeds groter. Zou dat de reden zijn dat de banken twijfelen over deze concepten?

Inzake de eerste reactie: als een woord niet helder is het inderdaad energieneutraal, ik deel uw aanbeveling. Echter de europese unie en vele aanbestedingen hebben weer een andere mening. Vandaar de voor mij gekozen insteek. Voor alles valt iets te zeggen.

Inzake reactie twee: verwijs graag naar mijn vorige column, Hierin geef ik uitleg over het NOM verhaal. Ik heb ook nog column geschreven over energienotanul dat was begin dit jaar. Het is inderdaad een complexe materie. En helaas de empathie is bij mij beperkt voor netwarmte vanuit oogpunt van oog en milieu.

Inzake reactie drie: ik hoop dat angsten bewaarheid worden, dan is er groot probleem opgelost! Vergeet niet dat opslag van energie nu nog verweg lijkt maar dat er volop wordt geexperimenteerd waardoor het door u geschetste probleem opgelost wordt. Aangezien we nog maar op 4% duurzame stroom zitten zal het zo vaart nog niet lopen. En die banken komen wel, want zelf energie opwekken is altijd nog voordeliger dan energie inkopen!

Natuurlijk iedereen dank voor zijn of haar reactie! leuk!

Ook bedankt voor jouw reactie Onno! Inzake de opslag van elektriciteit volgt ik de ontwikkelingen op de voet. Die ontwikkeling vind ik niet veelbelovend. Goedkope energieopslag is de heilige graal van de electriciteitvoorziening. Al ruim 100 jaar. Uitgaan van wonderen op dit gebied lijkt me overmatig driest en kan geen basis vormen van het zekerstellen van onze energiezekerheid en concurrentiekracht in de toekomst. Het realiseren van energienotanul woningen is prima, maar is op zichzelf geen oplossing voor ons grote probleem. Ze moet ook niet als zodanig gepresenteerd worden, anders gaan mensen mogelijk achteroverleunen. Zo was ik laatst bij een presentatie waar door iemand gezegd werd dat PV panelen betekenen dat 'het energieprobleem al is opgelost'. Pardon?

Mee eens, achter overleunen is geen tijd voor. Voor de betaalbare energienotanul woning is wel een oplossing voor een klein gedeelte van het probleem. Natuurlijk is de opgave veel groter, maar toevallig hou ik mij met oa woningbouw bezig. En gelukkig kunnen we over een jaar nog mooiere en betere dingen presenteren, althans ik blijf ervoor vechten! Want vernieuwing is gaaf. Samen kunnen we het verschil maken!

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up