Whitepaper: warmtepomp als oplossing voor netcongestie

Whitepaper: warmtepomp als oplossing voor netcongestie

De energietransitie in Nederland is in volle gang. Eindelijk zetten we stappen met als gevolg dat we nieuwe uitdagingen tegenkomen. Netcongestie is daarvan een voorbeeld. Soms ontstaat hierbij de indruk dat netcongestie ontstaat doordat we overstappen van gasketels naar warmtepompen. Maar niets is minder waar, volgens een whitepaper van Alklima / Mitsubishi Electric. Als we alle maatregelen in de energietransitie bekijken, dan blijkt het installeren van een warmtepompsysteem in veel gevallen juist een belangrijke oplossing om netcongestie te verminderen.

Het gebruik van de juiste warmtepomp in woningen vereist een opgenomen elektrisch vermogen van circa 1,75 kW. Dat is veel minder dan een elektrische kookplaat, een kokendwaterkraan of een laadpaal voor elektrische auto. Nog belangrijker is dat de moderne warmtepomp stuurbaar is en daardoor een geleidelijk verbruiksprofiel heeft. Een warmtepompsysteem met een boiler zorgt voor de opwarming van tapwater als het elektriciteitsnet veel ruimte biedt of als de prijs laag of zelfs negatief is. Vakmanschap en een juiste systeemselectie in de verwarmingsmode zorgen juist dat, zelfs bij een buitentemperatuur van -10 graden Celsius, maar weinig opgenomen vermogen nodig is. Door de juiste vertrekpunten te hanteren is er veel meer mogelijk dan we momenteel aannemen. Diverse rapportages met praktijkdata van warmtepompen geven hiervoor de onderbouwing.

Whitepaper Netcongestie Woningbouw

Al deze informatie is te vinden in de Whitepaper Netcongestie Woningbouw, die Alklima Mitsubishi Electric vandaag lanceert. In deze whitepaper schrijft Alklima Mitsubishi Electric dat uitbreiding van het elektriciteitsnetwerk wel degelijk noodzakelijk is. Maar stoppen met verduurzaming, tot de netcongestie is aangepakt, is nergens voor nodig. Het verduurzamen van woningen via een All-Electric warmtepompsysteem kan namelijk zonder dat dit veel impact heeft op de elektra infrastructuur. "Sterker nog, de warmtepomp helpt ons op veel momenten zelfs om de problemen te verminderen. Daarbij moeten bouw- en installatiesector wel een paar voorwaarden in acht nemen. Goede samenhang tussen het afgiftesysteem, de regeling en de warmtepomp is een belangrijk vertrekpunt. Waarbij een goede warmtepomp, ook bij lage buitentemperaturen, geen ondersteuning nodig heeft vanuit een elektrisch element. Buffercapaciteit is daarnaast een belangrijke maatregel om piekbelasting te voorkomen en levert een essentiële bijdrage aan congestiemanagement. Warmtepompen vervullen hierin een belangrijke rol. Bij opwekking van duurzame elektriciteit kunnen warmtepompen de overschotten aan duurzame stroom omzetten in thermische energie in de boiler. Ook kan de warmtepomp een woning op een gunstig moment op de dag opwarmen zodat de warmtepomp op een piekmoment – bijvoorbeeld tussen 17.00 en 18.00 uur – uit kan blijven”, vertelt Rudy Grevers, aanjager All-Electric woningbouw bij Alklima. 

Whitepaper: warmtepomp als oplossing voor netcongestie

Beperkte invloed warmtepompen

Wanneer je kijkt naar de opgenomen vermogens van de diverse elektrische apparaten in en om de woning dan blijkt de warmtepomp slechts een beperkte bijdrage te leveren aan de belasting van een woning. Onderzoek van Natuur & Milieu toont bijvoorbeeld aan dat warmtepompen in woningen verantwoordelijk zijn voor slechts 1% van het totale elektriciteitsverbruik. Bovendien blijft het totale elektriciteitsgebruik in ons land al jaren constant. Investeringen in de elektrische infrastructuur in bestaande wijken staan dus los van de wens om warmtepompen te installeren. Grevers: “De bottleneck ontstaat doordat we tijdens een bepaald tijdstip (bijvoorbeeld tussen 17.00 en 18.00uur) meer gebruik willen maken van onze elektrisch infrastructuur. Vergelijk het hierbij met files, die ontstaan ook op piekmomenten. Gezamenlijk moeten we waar mogelijk wegblijven uit de spits. Een warmtepomp kan hier zeer goed invulling aan geven.”

“De afstemming van vraag en aanbod van energie is, naar de toekomst toe, het belangrijkste aandachtspunt. In dat opzicht is het goed nieuws dat de groei van hernieuwbare energie door zon en wind veel sneller gaat dan die van extra geplaatste warmtepompen. Uiteraard vragen warmtepompen bij koudere omstandigheden meer elektriciteit in vergelijking tot in de zomer. Toch is in de winter de productie van hernieuwbare elektriciteit veel hoger dan het totale elektriciteitsgebruik van alle warmtepompen. Ook tapwaterbereiding kan voor een piek in elektriciteitsvraag zorgen, maar die opwarming zal – mits het systeem een boiler heeft – verspreid over de dag plaatsvinden”, vertelt Grevers.

Negatieve invloed hybride warmtepompen

Alklima Mitsubishi Electric stelt zelfs dat hybride warmtepompen, in tegenstelling tot wat velen denken, geen oplossing vormen voor netcongestie. "Hybride warmtepompen veroorzaken in veel gevallen juist scherpe pieken. Dit komt doordat veel hybride warmtepompen op de buitentemperatuur worden gestuurd. Dat betekent dat ze in een wijk veelal gelijktijdig inschakelen waardoor een piekbelasting ontstaat. Als je dan toch, bijvoorbeeld om bouwkundige redenen of ruimtegebrek, een hybride systeem nodig hebt, dan kun je beter een All-Electric Ready warmtepomp kiezen”, vindt Grevers. “Het grote voordeel van deze variant is dat je na een hybride situatie (cv-ketel met warmtepomp) kunt doorpakken naar All-Electric. Bijvoorbeeld als de saldering wordt afgeschaft, waardoor er een prikkel ontstaat om met je eigen opgewekte zonne-energie bijvoorbeeld de boiler met warmtapwater op te laden, het zogeheten thermisch bufferen. Een klassiek hybride systeem biedt deze mogelijkheid niet en is hierdoor echt een kortetermijnoplossing.”

De whitepaper bevat in elk geval een serie tips voor met name installateurs en adviseurs die bruikbaar zijn zodra ze een warmtepomp willen installeren. Het document sluit af met een lijst aan oplossingen voor de woningbouw waarmee de markt direct kan starten en waardoor ontwerpers met de juiste vertrekpunten kunnen rekenen en zo belemmeringen wegnemen. Uiteraard benoemt het document ook de uitgebreidere mogelijkheden van congestiemanagement. 

Meer weten? Download de whitepaper hier.

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c40 c225 c301
De strijd aangaan met netcongestie

De strijd aangaan met netcongestie

We willen doorbouwen. Voorzien in maatschappelijke behoeften rondom woonruimte. En dat willen we ook duurzaam doen, met het oog op het milieu en de toekomstbestendigheid ...

Lees verder

c21 c225
Pioniers pitches innovaties tijdens Innovatiedag

Pioniers pitches innovaties tijdens Innovatiedag

De eerste pitchers van groene technologieën en innovatieve ideeën zijn bekend, voor de CFP Innovatiedag op 13 maart 2025. Dit keer staat er een unieke ...

Lees verder

c21 c122 c225 c243
Adaptieve gevel: alternatief voor isolatiemaatregelen?

Adaptieve gevel: alternatief voor isolatiemaatregelen?

Een gevel die in de wintermaanden zonnewarmte absorbeert en in de zomer zonlicht buitenhoudt. Dat is de essentie van een gezamenlijk, twee jaar durend project van ...

Lees verder

c21 c41 c185 c225
Circulaire installaties: de juiste reden, de verkeerde argumentatie?

Circulaire installaties: de juiste reden, de ...

Circulair ontwerpen is altijd een goed idee. Minder primaire grondstoffen, langer meegaan van materialen en efficiënter gebruik van installaties zijn daarom ...

Lees verder

c21 c40 c225
Groen licht voor innovatieprogramma Circulaire Installaties

Groen licht voor innovatieprogramma Circulaire ...

Het innovatieprogramma Circulaire Installaties kan aan de slag, dankzij een subsidie uit de MOOI-2024 regeling Gebouwde Omgeving.

Lees verder

c21 c41 c225
E-zine belicht expertvisies 2025 

E-zine belicht expertvisies 2025 

Hoe kijken professionals uit de brede bouwsector naar actuele ontwikkelingen, die de verduurzaming van de gebouwde omgeving beïnvloeden? Het beperken van CO2-uitstoot, ...

Lees verder

c21 c162 c225 c243
Kostenefficiënt verwarmen met compacte installaties
mrt27

Kostenefficiënt verwarmen met compacte ...

Hoe combineer je efficiënte collectieve warmteoplossingen met individuele tapwaterregelingen in gestapelde bouw? Een seminar van STIEBEL ELTRON laat je in ...

Lees verder

c21 c140 c225 c243
Leveringsrisico’s kritieke grondstoffen onder de loep

Leveringsrisico’s kritieke grondstoffen ...

De leveringszekerheid voor onze industrie van kritieke grondstoffen en (half)producten is essentieel voor economie en welvaart. Maar een compleet overzicht van ...

Lees verder

c21 c225
Voldoen aan strenge veiligheid- en milieunormen

Voldoen aan strenge veiligheid- en milieunormen

Een onafhankelijk onderzoek uitgevoerd door Nieman Raadgevende Ingenieurs en RPS Analyse laat zien dat PU-schuim Icynene H2foamLite voldoet aan de strengste veiligheids- ...

Lees verder

c21 c225
Internationale standaard voor toekomstbestendige leefomgevingen

Internationale standaard voor toekomstbestendige ...

De stichting The Greenlabel Institute zet zich in voor toekomstbestendige leefomgevingen wereldwijd. Duurzaamheid wordt inzichtelijk en haalbaar door klimaatlabels ...

Lees verder

c21 c225
Meer woningen aan de dijk

Meer woningen aan de dijk

In een dichtbevolkt land leidt bevolkingsaanwas automatisch tot verlies van ongecultiveerde natuur. Vergroening van steden en dorpen kan dit verlies enigzins compenseren. ...

Lees verder

c21 c225 c260
Kracht van biobased bouwen in de schijnwerpers

Kracht van biobased bouwen in de schijnwerpers

Na een eerste succesvolle editie in 2024, is het tijd om op 2 april opnieuw de kracht van biobased bouwen naar voren te brengen, tijdens De Nacht van Biobased Bouwen. ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up