In deze serie - ism. met Agentschap NL - komen wekelijks koplopers op het gebied van duurzaamheid aan het woord. In deze tweede aflevering Peter Waterman, directeur van de Rabobank Amersfoort. Zij helpen, met een nieuwe creatieve financieringsconstructie, Verenigingen van Eigenaren bij het nemen van energiebesparende maatregelen.

Peter Waterman, directeur Rabobank Amersfoort en omstreken, is erg enthousiast over een nieuwe constructie in het financieren van energiebesparende maatregelen voor woningen in een Vereniging van Eigenaren.

Zijn organisatie heeft innovatie, duurzame ontwikkeling en bijdragen aan een betere leefomgeving hoog in het vaandel staan, maar toch is het niet altijd makkelijk om goede energiebesparende initiatieven te financieren.

Door een bijzondere samenwerking van de Rabobank met de Verenigingen van Eigenaren van de Surinamelaan in Amersfoort, provincie Utrecht en gemeente Amersfoort, is het pad nu geeffend. Waterman: "Dit verhaal is dus zeker niet alleen het verhaal van Rabobank Amersfoort en omstreken, maar een verhaal van al deze partijen samen".

Label B
Initiatiefnemer van het project is Edgar van Groningen. Hij is eigenaar-bewoner van een van de appartementen in de gemengde koop/huurcomplexen aan de Surinamelaan in Amersfoort. Met een stevig doorzettingsvermogen heeft hij er vier jaar aan gewerkt om alle belanghebbenden mee te krijgen in zijn ambitie om de woningen in zijn buurt met een beschermd stadsgezicht energiezuinig te maken.

Van labels E, F en G naar label B. Liefst label A natuurlijk, maar dat bleek net niet haalbaar. Waterman: "Hij heeft echt enorm veel werk verricht, ik ben blij dat wij uiteindelijk bij zijn initiatief betrokken zijn geraakt en samen met provincie Utrecht een rol hebben kunnen spelen in het sluitstuk van dit project."

Extra investeringen
Voordat Van Groningen op een financieringsbarrière stuitte, had hij al verschillende hobbels geslecht. Medewerking van medebewoners, zowel eigenaren als huurders, was niet altijd vanzelfsprekend. Daarnaast was woningcorporatie De Alliantie bezig met het verkopen van vrijkomende woningen om geld vrij te maken voor de bouw van nieuwe huurwoningen elders.

Extra investeringen in de woningen aan de Surinamelaan waren dus niet opgenomen in hun begroting. Vanwege het beschermd stadsgezicht dat de appartementencomplexen samen vormen, was ook medewerking van de gemeente nodig. Zonder hun toestemming mocht er niets aan het uiterlijk van de gebouwen veranderen, terwijl dat wel het geval zou zijn als de woningen effectief geïsoleerd zouden worden.

En tot slot was er dus een hobbel bij de financiering. Waterman: "Het vergt wel wat creatief denken om dit op de juiste wijze te financieren. Er is bijvoorbeeld geen sprake van een onderpand. De energiebesparende maatregelen zitten natuurlijk aan de woningen vast, en die zijn al onderpand voor de aankoophypotheek."

Veel factoren
Voormalig gedeputeerde De Jong van provincie Utrecht was hierover zeer teleurgesteld. Daarom kwam hij zelf met een garantiefonds voor duurzame energie en energiebesparing.

Waterman: "Een fantastisch initiatief, dat veel projecten mogelijk gaat maken. Maar dat alleen is niet voldoende. Om een lening te verstrekken is een combinatie van factoren belangrijk. Voor ons is het bijvoorbeeld ook belangrijk dat alle bewoners, inclusief huurders, achter het idee staan."

Belangrijk hierbij is volgens Waterman dat er een goed VvE-bestuur moet zijn en de financiële huishouding op orde. En dan telt ook mee hoe daadkrachtig de VvE is. "Hier hadden we uiteindelijk ruim voldoende vertrouwen in, en zo besloten we dat we de benodigde lening van 1,1 miljoen euro tegen marktrente konden verschaffen." 

Borg
Het gaat om een financiering zonder dat we het recht van eerste hypotheek kunnen vestigen, vervolgt Waterman. "De Rabobank verstrekt een lening aan de VvE, als bewonersvertegenwoordiging, en de provincie staat borg. De basis van die borgstelling is een soort groene staatsgarantie zoals die ook voor het MKB geldt. De financieringslasten zijn zo ingestoken dat zij door de lagere energiekosten betaald kunnen worden."

De heersende mening lijkt dat banken vaak 'nee' verkopen bij financieringsverzoeken voor duurzame projecten. En dat kan Waterman zich wel voorstellen.

"Maar de praktijk ligt toch wat genuanceerder. In deze tijden is iedereen toch wat voorzichtiger maar goede duurzame initiatieven die financieel levensvatbaar zijn, krijgen bij ons altijd een kans. Dankzij het project aan de Surinamelaan hebben we weer een nieuwe creatieve financieringsconstructie gevonden, die we ook voor andere projecten gaan benutten. Mijn advies aan VvE's is dan ook dat zij in actie komen en zich samen inspannen voor duurzaamheid."

Tekst: Jolein Schorel

Meer info:  Agentschap NL: Voorbeeldprojecten Energie & Gebouwde Omgeving