Woningcorporaties, VvE’s en gemeenten steken de koppen bij elkaar om onze vastgoedvoorraad gasloos en energieneutraal te maken. Onder de noemer ‘all-electric’ worden een warmtepomp, wtw-systeem en zonnepanelen als vertrekpunt aangehouden, maar zijn er alternatieven en welke impact hebben ze op verduurzaming?

Discussies rondom #VanGasLos en de elektrificering van de vastgoedvoorraad zijn voor Entrasol koren op de molen. Met innovaties rondom elektrische verwarmingen richt de organisatie zich op de bouw en renovatie zonder gasaansluiting. “We zien vanuit onze overheid een mooie duw om zowel bestaande bouw als nieuwbouw aan te pakken en te verduurzamen”, geeft Rindert-Jan Dijkstra aan. “Tegelijkertijd ontbreekt het nog aan slagkracht. Enerzijds vanuit diezelfde overheid, omdat het bijvoorbeeld aan subsidies ontbreekt die elektrisch verwarmen belonen, anderzijds vanuit de bouw zelf. Daar zien we een trend dat installateurs moeten wennen aan nieuwe verdienmodellen en dat er een schrijnend tekort is aan technici die weten hoe ze de innovaties in gebouwen moeten onderbrengen.”

Datzelfde tekort betekent voor veel bouwers een grotere inzet op prefab bouwen. Door in de fabriek complete elementen te ontwikkelen, hoeft er minder op de bouwplaats te gebeuren en zijn er minder mensen nodig. “Laat dit nu net een ontwikkeling zijn waar ons product goed in past”, lacht Harold van Wijk. “Daarnaast hebben we te maken met een groeiende inzet op duurzame energieopwekking en zien we de tendens van een dalende elektriciteitsbelasting. Dit alles zorgt ervoor dat we telefoontjes krijgen van zowel grote opdrachtgevers als individuele woningeigenaren, die de mogelijkheden van elektrisch verwarmen verkennen.”

Lage initiële investering

Hier gaat het gezegde ‘onbekend maakt onbemind’ op. Vragen die Entrasol van partijen binnen krijgt, wijzen op oude stigma’s als hoge elektriciteitsrekeningen en te weinig vermogen. “Veel mensen weten niet dat onze oplossing prima kan dienen als hoofdverwarming”, geeft Dijkstra hierover aan. “Daarnaast staan mensen vaak te kijken van de lage initiële investering. De Entrasol verwarming vormt voor veel partijen een interessant alternatief voor de ouderwetse cv-ketel en de dure warmtepomp. Zeker in toepassingsgebieden waar de warmtepomp (door bijvoorbeeld geringe ruimte) niet mogelijk is. Voor velen is het daarnaast extra interessant dat deze innovatie onderhoudsvrij is. Zeker in een tijd met een tekort aan technische mensen.”

De oplossing wordt óf in de wand verwerkt, óf in de vloer. De warmteverspreiding en het comfort is vergelijkbaar met die van reguliere vloerverwarming. “Je hebt dan precies de warmte op de plek waar je het wilt hebben”, vertelt Van Wijk over de techniek. “Er zijn meer voordelen gekoppeld aan de techniek; de opwarmtijd is kort en het product is door gebruik van laagvoltage erg veilig. De verwarming kan eenvoudig via een app of een thermostaat gestuurd worden. Hierdoor kun je ervoor zorgen dat je, bijvoorbeeld als je thuiskomt van werk, al kunt genieten van warme ruimtes. Daarnaast voorkom je dat je ruimtes opwarmt waar niemand komt.”

Functievrijheid

Dit elektrisch verwarmen is niet alleen in de woningbouw interessant. In de utiliteit is er een verschuiving naar flexibele indeelbaarheid van ruimten zichtbaar, onder andere door verplaatsbare systeemwanden. “Diezelfde flexibiliteit betekent dat installaties, ingetekend op het initiële ontwerp, soms niet goed werken in een situatie waarin ruimtes zijn aangepast”, illustreert Dijkstra.  

Ondanks dat deze laagvoltage verwarming recentelijk op de Nederlandse markt is, wordt het product in landen als Duitsland en Spanje al vanaf 2003 toegepast. In Nederland zijn we minder gewend om elektrisch te verwarmen in vergelijk met bijvoorbeeld landen als Frankrijk en de Mediterrane landen. We lopen hier wel eens bij scepsis bij met name grotere partijen aan. Daarom startten ze onder andere een samenwerking met een woningbouwcorporatie in Deventer, waarmee een pilotwoning is gerealiseerd. “In die woning kun je zelf ondervinden hoe het voelt om elektrisch te verwarmen en wat dit betekent voor je comfort”, legt Van Wijk uit. “Deze corporatie steekt de nek uit en gaat gewoon aan de slag met verduurzaming.”

Betere praktische invulling

Om de versnelling in brede context te bereiken vindt het duo dat de overheid verdergaande stappen mag zetten. “De ambities zijn enorm, maar de praktische invulling in de vorm van subsidies ontbreekt nog”, vindt Dijkstra. Door oplossingen als elektrisch verwarmen te subsidiëren, gaan we een grotere groep huizenbezitters bereiken. Bij deze doelgroep is, naast comfort, een financiële stimulans toch leidend om de omslag te maken. Daarnaast zien we gelukkig zowel vanuit de particuliere alsook zakelijke vastgoed eigenaren een sterk stijgende beweging om met verduurzaming aan de slag te gaan; hierbij wordt inmiddels vaak onze Entrasol verwarming toegepast.”