Samen met de gemeente Leusden werkt Schoolbestuur Voila aan een regionale organisatie, waarin al het maatschappelijk vastgoed wordt samengebracht. Doel is beter vastgoedbeleid, risicospreiding en besparingen op beheer en onderhoud. “Veel gemeenten en schoolbesturen worden in verlegenheid gebracht door hun vastgoed. De wethouder wacht met smart op onze plannen.”

Vastgoedmanagement is een vakgebied dat je in de vingers moet hebben. Wie onvoldoende kennis en visie heeft, wordt onzeker. Bij veel schoolbesturen en gemeenten is dat het geval. Zodra zij met marktpartijen praten over vastgoedbeheer, renovatie- en bouwprojecten, gaat het mis. “We hebben heel goede vastgoedadviseurs in Nederland. Als zij overleg hebben met bestuurders, moeten die de adviseurs wel. Maar dat gaat vaak over hun hoofden heen.”

Vastgoed is de passie van bestuurder Wichert Eikelenboom van samenwerkingsbestuur Voila in Leusden en omgeving. Hij professionaliseert met veel enthousiasme het beheer van de 12 scholen, samen met de gemeente. In gesprekken met andere schoolbestuurders merkt hij dat zij minder goed thuis zijn in die materie. Schoolbestuurders hebben behoefte aan mensen met kennis van vastgoed, die hen bij bouwprojecten en gebouwbeheer begeleiden, maar ook de onderwijstaal spreken.

Geld besparen door gebouwonderhoud bij elkaar te brengen

Eikelenboom ziet een regionale samenwerking op het gebied van vastgoed als oplossing voor dit probleem. Hij is actief bezig om dat in Leusden voor elkaar te krijgen. In het strategisch beleidsplan van Voila is opgenomen dat er dit jaar een plan moet komen voor een vastgoedorganisatie. Onderwijsorganisaties uit Leusden en omgeving krijgen de kans om daarvan deel uitmaken.

“Het is de bedoeling dat alle besturen hun vastgoed daarin onderbrengen”, legt hij uit. “Dan kun je het vastgoed als portefeuille bekijken en met z'n allen de risico's spreiden. Niet dat er geld te verdienen is door het onderhoud aan die gebouwen bij elkaar te brengen, maar er is wel geld te besparen. Met dat geld kun je 1 of 2 mensen in staat stellen om die organisatie te runnen voor al die besturen.”

Een dergelijke organisatie doet denken aan de manier waarop het onderwijsvastgoed in Breda wordt beheerd. Maar in Leusden wordt niet gedacht aan een formele doordecentralisatie, waarbij de gebouwen worden teruggekocht van de gemeente. Doel is het volume aan vastgoed te vergroten door kennisbundeling. Van de betrokken onderwijsorganisaties vraagt het enige moed om deze stap te zetten. “Natuurlijk vraagt dat lef. Het onderwijs wil altijd zelf de broek ophouden, maar dan ga je straks de mist in. In die vastgoedkoepel zitten schoolbesturen bij elkaar om een eigen integraal huisvestingsplan te maken. Committeer elkaar, hou elkaar vast en bepaal met elkaar welke school dit jaar aan de beurt is om te verbouwen of vervangen.”

Gemeentelijk maatschappelijk vastgoed

De vastgoedkoepel blijft niet beperkt tot schoolgebouwen, maar dient om al het gemeentelijk maatschappelijk vastgoed in onder te brengen. Dat brengt extra volume mee en biedt de kans om gemeenten en schoolbesturen van elkaars kennis gebruik te laten maken. “Ik heb het idee ontwikkeld met Ser Janssen, vastgoedadviseur van de gemeente Leusden. Hij is er heel enthousiast over en ook de wethouder wacht met smart op onze plannen. Dus ik denk dat daar kansen liggen.”

De kracht van de nieuwe regionale vastgoedorganisatie bestaat uit het delen van kennis van vastgoedbeheer. Of het lukt, hangt vooral af van de bereidheid van de gezamenlijke besturen om mee te doen en van die kennis gebruik te maken. Zij moeten hun vertrouwen geven aan de mensen wiens hart bij het vastgoed ligt. “Laat hen het maar regelen, laat hen de aannemer erbij halen, dan heb je veel meer resultaat. En ga niet lopen zeuren ‘ik moet meer geld', maar denk na over wat je kunt met het geld dat er wel is. Want de budgetten zijn laag en de marges klein. Alleen red je het beslist niet.”

Foto: Wichert Eikelenboom: "Committeer elkaar, hou elkaar vast en bepaal met elkaar welke school dit jaar aan de beurt is om te verbouwen of vervangen."