Anne-Marie Rakhorst (Search) constateert dat er al genoeg gebouwen staan. Met het duurzaam herbestemmen van onze kantoorvoorraad is er voldoende onderdak voor Nederlanders nu en hun toekomstige generaties.

In een artikel over herbestemming van leegstaande kantoren in Metro constateert Annemarie Rakhorst, directeur van ingenieursbureau Search, dat er genoeg gebouwen zijn om iedereen tot 2025 een dak boven het hoofd te kunnen bieden. “En als we het hergebruik goed aanpakken, is er ook voldoende woonruimte voor de generaties daarna. Zeker als je meerekent dat de vraag naar bebouwde vierkante meters door de vergrijzing, het Nieuwe Werken en de veranderde samenstelling van huishoudens zal afnemen.”

In Nederland hoeft eigenlijk geen nieuwbouw te worden gepleegd. We hebben met leegstaande kantoren al 7 miljoen vierkante meter bewoonbaar oppervlak. Zou dat een duurzame oplossing zijn? Rakhorst schreef de publicatie “Duurzaam herbestemmen kàn.” Waarin tal van voorbeelden van transformaties van bestaande kantoorgebouwen tot nieuwe kantoren, woonruimten en studenten centra en creatieve broedplaatsen.

Actieprogramma
Er komen steeds meer gegevens beschikbaar voor economisch verantwoorde herbestemming. En het draagvlak voor transformaties vergroot. Half oktober 2011 informeerde voormalig minister Donner de Tweede Kamer over de resultaten van het onderzoek “Transformatie kantoren naar Woonruimte” dat hij beloofde te laten uitvoeren bij de start van het Actieprogramma Aanpak Leegstand Kantoren in maart eerder dat jaar. “In de onderzochte projecten is samen met eigenaren en gemeenten verkend hoe leegstaande kantoren sneller een nieuwe (woon)bestemming kunnen krijgen. Er is een bewuste selectie gemaakt van moeilijke gevallen: panden die al jarenlang leegstaan, waarvoor de eigenaren weinig perspectief zien.”

De moeilijke gevallen is transformatie van kantoren naar een definitieve of tijdelijke woonruimte een haalbare optie. Naar schatting 20 procent van de huidige leegstand is geschikt te maken als definitieve woning, “…Indien tijdelijke herbestemming en pensionachtige woonruimtes bij de afweging wordt betrokken, kan beduidend meer ongebruikte kantoorruimte een zinvolle bestemming krijgen.”

De Rijksdienst voor het Cultureel Erf RCE, heeft in 2010 een Nationaal Programma Herbestemming in het leven geroepen. Met de hulp van een website  gericht op ‘crowdsourcing’ zullen de technische en functionele mogelijkheden van (kantoor)panden worden weergeven. Het is de bedoeling dat zich via deze weg meer afnemers melden voor het leegstaand vastgoed. Donner concludeert, “dat de vigerende regelgeving in beginsel voldoende ruimte biedt voor transformatie van overtollige kantoren. Bovendien biedt het Bouwbesluit 2012 daarvoor nieuwe mogelijkheden.”

Ex-Rijksbouwmeester Liesbeth van der Pol: “Als we niet meer in het vrije veld van het land om de steden heen willen bouwen, waar doen we het dan? Dan zijn eigenlijk herbestemminggebieden bij uitstek geschikt. Het zijn de beste woonlocaties, de beste kantoorlocaties. Het zijn locaties waar meteen al een soort karakteristiek aan zit die je met nieuwbouw bijna niet kan evenaren.”

We krijgen het nieuwe Nederland eigenlijk op een presenteerblaadje.