TNO test techniek voor energiepositieve NeroZero-woning

TNO test techniek voor energiepositieve NeroZero-woning

Tijdens een minisymposium vestigde TNO de aandacht op techniek voor energiepositieve, gezonde en comfortabele gebouwen.

Maximale opwekking van energie – zonthermisch en pv –, optimalisatie van lokale opslag van zowel elektriciteit als warmte en minimalisatie van energiegebruik met behoud van een gezond binnenklimaat en comfort. Voor zowel bestaande als nieuwbouw. Volgens TNO-program Director Buildings & Infrastructures Peter Paul van ’t Veen zijn dat de 3 grote technologische uitdagingen. Die ambities heeft TNO vastgelegd in een kennisagenda. Daarnaast werkt het onderzoeksinstituut aan NeroZero-woning, die ze in het voorjaar van 2018 wil presenteren.

Blootstelling aan fijnstof in de woning

Willem Koppen van Koppen Bouwexperts is TNO-partner bij de realisatie van de NeroZero-woning in Heerhugowaard. “De vraag is of energiezuinige nieuwbouw en renovatie ook tot daadwerkelijk gezonde en comfortabele woningen leidt. Duurzaamheid en energiebesparing mag niet ten koste gaan van de gezondheid van mensen. En natuurlijk moet het betaalbaar zijn. Het Bouwbesluit voorziet daar niet in, want de definitie is gebaseerd op ‘aanvaardbare risico’s’. Comfort en gezondheid zijn slechts minimaal omschreven. En dan nog als ondergrens, dus slechter mag niet.”

Vervolgens ging Koppen in op een TNO-rapport over de invloeden in en buiten gebouwen op de gezondheid van de mens. “Ik dacht altijd dat het met verkeer te maken had”, meldde hij over fijnstof. “Maar wist u dat 73% van de blootstelling aan fijnstof in de woning plaatsvindt? Elke microgram fijnstof per m2 verkort uw leven met 21 dagen? En, dat bij u in de keuken de concentratie fijnstof vaak hoger is dan tijdens een smogdag in Peking?”

Bij u in de keuken is de concentratie fijnstof vaak hoger dan tijdens een smogdag in Peking.

Willem Koppen, Koppen Bouwexperts

Ook ging Koppen in op de gevaren van formaldehyde in de woning en de noodzaak van ventileren. “In een doucheruimte is 4 uur ventileren nodig om vochtigheidsgraad op normaal niveau te krijgen. Hou daarom op met energielabels en kom met gezondheidslabels. Gezondheid is een grondrechtelijk iets.”

Zuid-Holland wil energie-opgave aanpakken

Vanuit de opstelling van een energie-agenda zoekt de provincie Zuid-Holland naar samenwerking om de geformuleerde ambities te realiseren. Beleidsmedewerker Provincie Zuid-Holland Rindert Groeneveld gaf zijn gehoor een kijkje in de keuken. “De provincie ziet een nieuwe rol voor de overheid. Samen met de maatschappelijke partijen willen we de energie-opgave aanpakken. De provincie moet daarbij duidelijk zijn over de richting, de termijn en de kaders. Kennis delen en van elkaar leren staat centraal.”

Vervolgens maakt hij met een groot aantal concrete voorbeelden: “Vanaf 2020 gaan we onder meer in de Hoekse Waard alleen nog maar gasloos bouwen. Elk plan dat er nu nog ligt op basis van gasaansluitingen, gaat de provincie herbeschouwen. Gasloos bouwen nemen we ook op in de provinciale verordening, ook al schrijft de wetgever dat nog niet voor.”

Lat hoger bij vernieuwd Lente-Akkoord

“We willen niets meer of minder dan een kanteling in de woningmarkt”, zei Claudia Bouwens namens Lente-Akkoord. “Energie mag niet langer een kostenpost zijn, maar moet een unique buying point worden voor de eigenaar en de bewoner. Dat kan ook omdat we nu al woningen met een nul-energierekening realiseren. Maar het is niet alleen maar energie. Het belangrijkste is dat woningen gezond, betaalbaar en comfortabel moeten zijn. Hoe matchen we dus de technische hoogstandjes met de klantverlangens? We moeten veel preciezer worden met ontwerpen en berekenen, uitvoeren en opleveren van woningen. Hoe we dat gaan doen, wordt het doel van het Lente-Akkoord.”

Daarna ging zij met praktijkvoorbeelden in op diverse woningprojecten van Lente-Akkoord-partners, inclusief een uitleg over BENG 1,2 en 3. Uit het Lente-Akkoord komt ook het ZEN-platform voort, dat aan de slag gaat met Zeer Energiezuinige Woningen. “Voor 1 januari 2018 moeten deelnemers aan het ZEN-platform een project starten en bij oplevering toetsen. Het gaat om 54 bedrijven met 1.600 nieuwbouwwoningen die ZEN worden.” Daarbij zijn er wel wat zorgen. De berekeningen voor de aangeleverde projecten toonden deze zomer nog aan, dat nog niet alle 3 de BENG-indicatoren – met name de eerste – al worden gehaald.

We moeten veel preciezer worden met ontwerpen en berekenen, uitvoeren en opleveren van woningen.

Claudia Bouwens, Lente-Akkoord

Oplossingen voor verduurzamingsvraagstuk

Met diverse proefopstellingen maakte TNO voor de deelnemers van het symposium zichtbaar dat het onderzoeksinstituut hard werkt aan oplossingen die een bijdrage kunnen leveren aan de energietransitie. Samen met partners is ze als eerste erin geslaagd een werkend prototype op significante schaal te realiseren voor verliesvrije opslag van zonnewarmte. Op basis van zouthydraten. Hiermee is in principe warmteopslag in woningen mogelijk die zo energiepositief kunnen worden. Onderzoek richt zich nu op het compacter, efficiënter en betaalbaarder maken van dit systeem.

TNO test techniek voor energiepositieve NeroZero-woningDe adaptieve gebouwschil Adaptiwall

Andere proefopstellingen lieten onder meer de toepassing van warmtepompen, effectieve ventilatie-oplossingen (KookVent) voor de keuken als fijnstofbron, een adaptieve gebouwschil (Adaptiwall) en energie- en ventilatieprestaties zien (SecureVent). De interesse in de getoonde oplossingen was groot en maakte duidelijk dat TNO volop aan de slag is met oplossingen voor het energie- en verduurzamingsvraagstuk rondom woningbouw.

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c134 c160 c225 c278 c299
Dit is de waarde van gezonde gebiedsontwikkelingen

Dit is de waarde van gezonde gebiedsontwikkelingen

Om natuurinclusieve en gezonde gebieden en gebouwen werkelijkheid te maken, is het essentieel om inzicht te krijgen in de waarde van dergelijke gebieden. Waar de ...

Lees verder

c21 c26 c41 c160 c185 c260
10R-model voor integraal ontwerp faculteit

10R-model voor integraal ontwerp faculteit

Voor de renovatie van de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht werd een integraal ontwerp ontwikkeld volgens de 10 R’en van circulair bouwen. ...

Lees verder

c21 c26 c160 c243
Startbouwimpuls voor betaalbare en gezonde woningen

Startbouwimpuls voor betaalbare en gezonde woningen

Het startschot klonk voor de bouw van 264 betaalbare en gezonde woningen aan het Berlijnplein in Leidsche Rijn Centrum. BLOEI 030 bestaat uit 156 sociale huurwoningen ...

Lees verder

c21 c160 c225
De mens wil zich met de natuur omringen

De mens wil zich met de natuur omringen

Het belang en de impact van gezonde gebouwen op je medewerkers kwam naar voren tijdens Duurzaam Gebouwd Op Locatie: Gezonde Gebouwen. Diverse experts betraden het ...

Lees verder

c21 c40 c160 c225
Sandra Gritti: zo heb je invloed op je werkomgeving

Sandra Gritti: zo heb je invloed op je werkomgeving

De vierde spreker voor het programma van Duurzaam Gebouwd Op Locatie: Gezonde Gebouwen is bekend: Sandra Gritti van Leesman Futures. Op 17 april hoor je experts ...

Lees verder

c21 c40 c160 c225 c293
Veranker binnenluchtkwaliteit in wet- en regelgeving

Veranker binnenluchtkwaliteit in wet- en regelgeving

De Science-publicatie ‘Mandating indoor air quality for public buildings’ is een feit. In de bijdrage doen experts een oproep om de kwaliteit van binnenlucht ...

Lees verder

c21 c41 c160 c225
Gezonde Gebouwen centraal in Van Nelle Fabriek

Gezonde Gebouwen centraal in Van Nelle Fabriek

Op woensdag 17 april vindt de Duurzaam Gebouwd op Locatie met het thema 'Gezonde Gebouwen' plaats in de historische Van Nelle Fabriek in Rotterdam. Deze fabriek ...

Lees verder

c21 c40 c160 c225 c293
Primeur: woningen Newtonpark krijgen eerste gezondheidskeurmerk

Primeur: woningen Newtonpark krijgen eerste ...

De middenhuurwoningen van Newtonpark in Enschede, ontwikkeld en gerealiseerd door Trebbe, worden aantoonbaar gezond gebouwd. Als eerste in Nederland kregen ze het ...

Lees verder

c21 c160 c225 c237 c265
Green Building Cards geven inzicht in duurzaamheidskenmerken

Green Building Cards geven inzicht in duurzaamheidskenmerken

De introductie van Green Buildings Cards door Tarkett is een feit. Dit zijn kaarten die inzicht bieden in de duurzaamheidskenmerken van producten. Met de informatie ...

Lees verder

c21 c41 c160 c225 c260 c293
Opmars noodzakelijk van gezonde materialen

Opmars noodzakelijk van gezonde materialen

Toxiciteit is een thema dat aandacht wint, onder meer vanwege circulair bouwen, maar nog onvoldoende onderdeel uitmaakt van beslissingstrajecten in de bouw. We ...

Lees verder

c21 c160 c185 c190 c225
‘Holistische aanpak gezondheid kan niet zonder aanpak VOS-emissies’

‘Holistische aanpak gezondheid kan niet ...

Het thema gezondheid lijkt overal aan aandacht te winnen: steeds meer mensen richten zich op gezondere voeding, willen een aangename en gezonde werkplek en stellen ...

Lees verder

c21 c41 c160 c225
Gezonde Gebouwen: ‘Geen loze claims, maar objectieve certificering’

Gezonde Gebouwen: ‘Geen loze claims, maar ...

Als je het Han Vrijmoed vraagt, moet gezondheid als thema een veel belangrijkere vertegenwoordiging krijgen in duurzaamheidsdiscussies. Met Gezonde Woning Keur ...

Lees verder

Reacties

Denk bij een gezonde woning en woonomgeving niet alleen aan fijnstof van verkeer en bakken/braden, maar ook aan de houtkachel als fijnstofbron. Die stoot 3100x zoveel fijnstof uit als een CV op gas. Een pelletkachel stoot 580x zoveel fijnstof uit als een CV op gas. Vergelijken we de uitstoot met het verkeer, dan is een nieuwe Ecodesign-houtkachel 25x zo vervuilend als een 10 jaar oude dieselvrachtwagen. Waarom is in BENG en ZEN nog steeds plek voor deze vervuilers?

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up