Energie halen uit rioolslib, zonnepanelen op woonhuizen rendabeler maken en ongebruikte stukken land aanwijzen om tijdelijk windturbines te plaatsen. Dat zijn voorbeelden van plannen die het kabinet heeft om meer 'groene groei' te realiseren, ofwel een duurzamer samenleving.

Minister Maxime Verhagen (Economische Zaken, Landbouw en Innovatie) en staatssecretaris Joop Atsma (Milieu) presenteerden maandag 59 projecten, zogeheten green deals, waaraan de rijksoverheid steun gaat geven. De initiatieven werden uitgekozen uit ruim tweehonderd voorstellen van bedrijven, burgers of lagere overheden.

Regelfunctie
De Green Deal betekent niet dat de overheid geld geeft aan projecten. Wel is de bedoeling dat er advies wordt gegeven, partijen met elkaar in contact worden gebracht en knelpunten door bijvoorbeeld regelgeving worden weggenomen.

Deze 'regiefunctie' van de overheid moet er verder bijvoorbeeld voor zorgen dat er in 2025 één miljoen elektrische auto's in Nederland zijn, dat alle nieuwbouw in de gemeente Amsterdam vanaf 2015 (ongeveer 24.000 woningen) 'klimaatneutraal' is en dat makkelijker vergunningen te krijgen zijn voor mestvergisting.

Verder al de overheid vanaf 2015 bepalen hoeveel groene stroom energiebedrijven jaarlijks moeten aanleveren. Het doel is dat in 2020 35 procent van de door Nederlanders gebruikte stroom duurzaam is.

"Bedrijven en burgers zorgen dat het project van de grond komt, de overheid ruimt de belemmeringen uit de weg. Dat is de deal'', stelde Verhagen.

Reacties
Milieudefensie vindt de overheid te vrijblijvend als het gaat om duurzame ambities. Volgens de organisatie is er meer sprake van een goedbedoeld wensenlijstje dan een agenda. GroenLinks vindt de Green Deal een gemiste kans. ,,Deze deal is te vrijblijvend, echte keuzes blijven uit. Waar zijn de stevige normen die innovatie stimuleren en de afrekenbare doelen'', aldus fractievoorzitter Jolande Sap. GroenLinks ziet vooral ,,bestaande projecten en door de overheid beloofde onderzoeken naar oplossingen'' in de Green Deal.

Oude wijn
D66-Tweede Kamerlid Stientje van Veldhoven vindt de Green Deals ,,een gerecyclede versie van de voorstellen uit het kabinet-Balkenende II'', en daarmee oude wijn in nieuwe zakken. D66 is niet onder de indruk van ambities die zijn neergelegd over windenergie, slimme energiemeters of de bijstook van biomassa. Deze doelstellingen bestonden al, betreffen verplichtingen uit Brussel of zijn niet ambiteus genoeg, schetst Van Veldhoven. D66 zou liever zien dat het kabinet inzet op structurele maatregelen, in plaats van losse projecten.

Niet steunen
De PvdA is in elk geval niet van plan het voorstel te steunen. ,,Het kabinet is helaas blijven hangen in plannetjes en ideetjes, waarvan 99 procent ook zonder Green Deal uitgevoerd zou worden'', aldus PvdA-Tweede Kamerlid Diederik Samsom. Het duurzame ondernemersplatform De Groene Zaak staat ook niet achter hetkabinetsplan. ,,Wij hebben meermaals concrete voorstellen ingebracht om de overkoepelende Green Deal een echt duurzaam financieel-economisch fundament te geven. Die zijn echter niet overgenomen'', aldus directeur van De Groene Zaak, Marga Hoek.

Win-win
De CDA-fractie in de Tweede Kamer is wel tevreden over de Green Deal. ,,Een mooi instrument om een aantal belangrijke doelen te halen'', aldus CDA-Tweede Kamerlid Marieke van der Werf. Het CDA noemt de Green Deal een 'win-win situatie', die niet uitgaat van een subsidiepot, maar maatwerk levert inzake regelgeving. Volgens Van der Werf gaat het om ,,een innovatief en kansrijk instrument in aanvulling op het nationale energie- en milieubeleid.''

VVD
Ook de VVD is voor de Green Deal. ,,In plaats van het weggeven van subsidies, daagt dit ondernemers veel meer uit te zoeken naar echte oplossingen'', aldus VVD-Tweede Kamerlid René Leegte.